prof. dr doc. inż. arch. Adolf Ludwik Szyszko-Bohusz
Polski architekt
Przedstawiciel historyzmu i modernizmu
Konserwator zabytków
Syn Polikarpa Szyszko-Bohusza i Marceliny z domu Rząśnicka.
W latach 1902-1905 studiował architekturę w Akademii Sztuk Pięknych (ASP) w Petersburgu, gdzie w 1905 r. otrzymał prawo wykonywania praktyki budowlanej. W 1909 r. ukończył studia z odznaczeniem. Studia uzupełniające odbył w Czechach, na Morawach, w Tyrolu i w Austrii. W 1910 r. zamieszkał na stałe w Krakowie, jako praktykujący architekt i sekretarz Komisji do badania Historii Sztuki w Polskiej Akademii Umiejętności. W okresie 1910-1912 był wykładowcą na Niwersytecie Jagiellońskim i w krakowskiej ASP - w 1912 r. docent ASP. W 1912 r. wyjechał do Lwowa, gdzie pracował jako profesor Politechniki Lwowskiej. W 1914 r. wstąpił do Legionów Polskich, wśród legionistów było wielu artystów, Rydz-Śmigły był studentem krakowskiej ASP, podobnie jak metaloplastyk Kazimierz Młodzianowski, który po odzyskaniu niepodległości został naczelnikiem Policji Państwowej. W 1919 r. otrzymał katedrę konserwacji zabytków w ASP w Krakowie, od 1919 r. doktor nauk technicznych. Od 1920 r. kierownik Katedry Architektury Zabytkowej w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych i jej rektor w latach 1922-1927. W latach 1932-1939 kierownik Katedry Projektowania Monumentalnego Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Zasłużony dla renowacji i restauracji Zamku Królewskiego na Wawelu.
W czasie II wojny światowej pracował, za wiedzą i zgodą AK, dla Niemców na Wawelu. Starał się zapobiegać czy spowalniać zmiany, jakie gubernator Hans Frank chciał wprowadzić w tym miejscu. Ocalił też sporą część zbiorów, pomagając w ich wywiezieniu. W 1945 r. uczestniczył w organizowaniu Wydziału Architektury Wydziałów Politechnicznych Akademii Górniczej zostając jego pierwszym dziekanem (1945-1948). W latach 1945?1948 kierownik Katedry Kompozycji Architektonicznej Monumentalnej w AG.
Autor wielu prac z zakresu architektury, głównie Krakowa. Publikował w "Architekcie" i "Głosie Plastyków". Jednak po wojnie został oskarżony przez komunistów o kolaborację. Pozbawiono Go posady kierownika odbudowy Wawelu. Prowadził zajęcia ze studentami, ale był wykończony psychicznie.
Był mężem Stefanii z domu Rzepko-Łaska, mieli córkę Sławę (1914-2000).
Zmarł w Krakowie, został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w pobliżu Alei Zasłużonych w Krakowie.
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Polonia Restituta
Krzyż Oficerski Orderu Polonia Restituta
Złoty Krzyż Zasługi
Krzyż Legionów
Krzyż Niepodległości
Krzyż Zasługi (Węgry)
Krzyż Komandorski Korony Rumuńskiej (Rumunia)
Źródła:
1. | Andrzej Gaczoł, "Polski słownik biograficzny konserwatorów zabytków", red. Henryk Kondziela, Hanna Krzyżanowska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2006 |