Polski polityk
Poseł na Sejm II RP V kadencji (19381939)
Pedagog i nauczyciel
Poeta, opublikował dwa tomiki wierszy




Syn Antoniego Budzanowskiego i Pauliny z domu Cichowicz.
Uczęszczał do Szkoły Powszechnej w Rypinie, uczestnicząc w 1905 r. w strajku szkolnym. W 1913 r. ukończył seminarium nauczycielskie w Wymyślinie (wieś w woj. kujawsko-pomorskim, pow. lipnowski, gm. Kikół), jako nauczyciel pracował w latach 1913-1938 w szkołach średnich w Rypinie, Grodnie, Łomży i Białymstoku. Był także inspektorem szkolnym w Łomży i Białymstoku oraz radnym Grodna. W czasie I wojny światowej należał do Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) i odbył jako ochotnik służbę w 6 PP Leg.
Po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. wszedł w skład komisji do spraw realizacji dekretu o wprowadzeniu bezpłatnego, powszechnego nauczania w pow. rypińskim. Od sierpnia 1919 r. był współwydawcą pierwszego na tym terenie po odzyskaniu niepodległości pisma "Ziemia Dobrzyńska". Był zaangażowany w organizację wielu imprez o charakterze patriotyczno-narodowym. W okresie wojny polsko- bolszewickiej wszedł w skład utworzonego 11.07.1920 r. Obywatelskiego Komitetu Obrony Państwa na Powiat Rypiński, organizując głównie akcję werbunkową i zbiórkę darów dla wojsk polskich walczących z Rosją Sowiecką. Był instruktorem werbunkowym w pow. rypińskim i referentem oświatowym w 6. PP Leg. W latach 1921-1928 był nauczycielem języka polskiego i geografii w Gimnazjum Koedukacyjnym Towarzystwa Szkoły Średniej w Rypinie. W 1928 r. ukończył studia na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego, uzyskując dyplom nauczyciela szkół średnich, po uzyskaniu dyplomu wyjechał do Grodna i podjął pracę nauczycielską w Gimnazjum im. A. Mickiewicza, a następnie był dyrektorem Liceum Ogólnokształcącego. W 1934 r. został inspektorem szkolnym w Łomży, a następnie nauczycielem Państwowego Gimnazjum im. Marszałka J. Piłsudskiego w Białymstoku, od 01.04.1938 r. inspektorem szkolnym w Białymstoku. Brał udział w różnych przedsięwzięciach społecznych, był prezesem Zarządu Wojewódzkiego Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny w Białymstoku, członkiem Zarządu Okręgowego "Strzelca", przewodniczącym Okręgowej Komisji Kół Młodych PCK oraz prezesem Społecznego Wojewódzkiego Komitetu Radiofonii Kraju. Był radnym miasta Grodna, a w 1938 r. został wybrany posłem II RP V kadencji z ramienia Obozu Zjednoczenia Narodowego (OZN), był współautorem kilku ustaw.
W czasie kampanii wrześniowej 1939 r. był oficerem w dyspozycji Dowództwa Okręgu Korpusu III (d-ca gen. bryg. Józef Olszyna-Wilczyński) w Grodnie i w Grupie Operacyjnej "Grodno". W czasie walk, w dniu 30.09.1939 r. dostał się do niewoli niemieckiej i trafił do obozu jenieckiego Ostrów-Komorów, skąd zbiegł do Warszawy. Tam włączył się do działalności konspiracyjnej, najpierw do Służby Zwycięstwu Polski (SZP), następnie Związku Walki Zbrojnej (ZWZ) później Armii Krajowej (AK). Brał udział w tajnym nauczaniu, wykładał w Szkole Podchorążych Piechoty. Był członkiem pięcioosobowej rady, kierującej tajnym nauczaniem na terenie Warszawa-Południe, prowadził tajne nauczanie w Szkole Powszechnej nr 94 na Siekierkach. W latach 1939-1944 brał dział w konspiracji niepodległościowej (I Obwód "Radwan" Warszawskiego Okręgu AK). Uczestnik Powstania Warszawskiego (I Obwód "Radwan" Warszawskiego Okręgu AK, z-ca d-cy V Zgrupowania "Siekiera", równocześnie od 05.08.1944 r. dowódca 4 kompanii, następnie w Zgrupowaniu AK "Kryska", d-ca bat. (odcinka bojowego) "Tum", we wrześniu 1944 r. pełnił funkcję z-cy d-cy Zgrupowania, a od 12.09.1944 r. po ciężkim zranieniu kpt. "Kryski" został d-cą Zgrupowania). Szlak bojowy Śródmieście Południe-Górny Czerniaków. W czasie walk został ciężko ranny 15.09.1944 r. Po upadku Czerniakowa przeniesiony do Szpitala Wolskiego, następnie wywieziony z rannymi do Brwinowa-Pszczelina k/W-wy. W Powstaniu walczyli także jego dzieci, jako łączniczka córka Maria "Gnom" (1930-1988) i syn Tadeusz "Tum Junior"(1922-1950), jako d-ca plutonu.
Po wojnie najpierw przez kilka miesięcy był nauczycielem w Liceum dla Dorosłych w Tomaszowie Mazowieckim. Latem 1945 r. zamieszkał w Piotrkowie Trybunalskim, gdzie w roku szkolnym 1946/1947 był dyrektorem wieczorowego III Liceum. W dniu 01.09.1947 r. został dyrektorem I Gimnazjum i Liceum Męskiego im. Bolesława Chrobrego. Od września 1950 r., w ramach represji politycznych, został przeniesiony do II Liceum Ogólnokształcącego Żeńskiego, jednak w czasie odwilży październikowej we wrześniu 1956 r. powrócił na poprzednie stanowisko i pełnił go do dnia śmierci. Był współzałożycielem w 1958 r. "Gazety Ziemi Piotrkowskiej", poadto był wykładowcą historii literatury w Studium Nauczycielskim w Piotrkowie Trybunalskim. Działał w ZBOWiD, gdzie był prezesem. Był także prelegentem Towarzystwa Wiedzy Powszechnej (TWP".
Był mężem Korduli z domu Zływodzka (1895-1991), mieli czworo dzieci dzieci, trzech synów, Andrzeja Janusza (1920-1939), poległ w obronie Grodna przed oddziałami sowieckiej Armii Czerwonej, Tadeusza (1922-1950), uczestnik Powstania Warszawskiego, Andrzeja Zdzisława (1918-1993), uczestnik Powstania oraz córkę Marię Teresę (1930-1988), uczestniczka Powstania Warszawskiego, adwokat, członek SD, w latach 1976-1985 poseł Ziemi Piotrkowskiej do Sejmu PRL, od 1979 r. wiceprezes, a w latach 1983-1985 prezes Naczelnej Rady Adwokackiej.
Zmarł w Piotrkowie Trybunalskim, został pochowany na stołecznym Cmentarzu Czerniakowskim.



Odznaczenia


Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (V klasa)
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Order Krzyża Grunwaldu III klasy
Krzyż Niepodległości
Krzyż Walecznych (trzykrotnie)
Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi
Brązowy Krzyż Zasługi
Srebrny Wawrzyn Akademicki Polskiej Akademii Literatury
Złota Odznaka Związku Nauczycielstwa Polskiego

Źródła:

1.	Muzeum Powstania Warszawskiego