Franciszek Ksawery Puchalski
Był najmłodszym dzieckiem rzeźnika Stanisława Puchalskiego (1803-1888) i jego drugiej żony Elżbiety z Bojańczyków (1818-1905). Ochrzczono go w Boże Narodzenie 1859 roku w Kościele św. Jana Chrzciciela we Włocławku, a jego rodzicami chrzestnymi zostali Franciszek Ksawery Kusociński i Marianna Wilińska. Wychował się w drewnianym domu o numerze hipotecznym 191 (późniejszym 465) we Włocławku. Jeśli numer pokrywa się z tym w Kalendarzu Kujawianin na 1917 rok, to leżał on u zbiegu ulicy Kaliskiej (dzisiejszej P.O.W.) 16 i Żelaznej (ulica biegnąca wzdłuż ówczesnego dwora, zbieżna z dzisiejszą ul. Okrzei). Dziś w tym miejscu istnieją bloki mieszkalne. Niegdyś należał do Konstacji Puchalskiej (ostatniej żony jego dziadka Jana), później do Andrzeja Nowackiego, a następnie Tekli Marcjanny Szałwińskiej, siostry Franciszka Ksawerego. Wcześniej mógł należeć do jej męża Wincentego Onufrego. Sam Franciszek Ksawery był współwłaścicielem nieruchomości. W 1916 r. należał do J.A. Fagota.
Na pewnym etapie życia zaczął się przedstawiać odwrotną kolejnością imion: Ksawery Franciszek, albo tylko jako Ksawery (Xawery). Na grobowcu także widnieje pod tym imieniem.
W dorosłym życiu Ksawery został urzędnikiem sądowym. Co najmniej od 1884 do 1889 roku był sekretarzem Włocławskiego Sądu Pokoju. Następnie, najpóźniej w 1905 roku, został adwokatem. Zawód ten wykonywał do swojej śmierci i jako taki zapisany jest na jego nagrobku.
10 czerwca 1884 roku poślubił we Włocławku Mariannę Moldenhawer (1863-1885). Świadkami na ślubie byli Seweryn Żyburski i Stanisław Szałowski. Ich jedyna córka Maria Aniela urodziła się 26 kwietnia 1885 roku. Matka nie przeżyła porodu i zmarła w połogu dzień później. Maria Aniela zmarła 30 grudnia 1909 roku, jako żona Bolesława Zbigniewa Morawskiego (1879-1952),
16 stycznia 1889 roku w parafii pw. św. Jana Chrzciciela we Włocławku odbył się jego ślub z Heleną Stanisławą z Gockowskich (1864-1918), córką ziemianina Józefa h. Prawdzic (1838-1894). Para doczekała się co najmniej jednego syna, Janusza Romana Stanisława (1889-1932).
Puchalski tworzył relacje przede wszystkim z ludźmi z bliskiego sobie kręgu włocławskiej palestry i urzędników, takich jak rodzina Żyburskich czy spokrewniona z nim rodzina Szałwińskich.
Zmarł 7 marca 1909 roku we Włocławku. Spoczął w rodzinnym grobowcu w kwaterze 43A/1/12 tutejszego cmentarza komunalnego. Już wcześniej spoczęła tu jego siostra Marianna Szumańska. Dziś grobowiec jest jednym z największych i najciekawszych zabytków włocławskiego cmentarza. Zwieńczony jest dużym i bogato zdobionym metalowym krucyfiksem.
Źródła:
1. | Metryka chrztu nr 332/1859, ślubu nr 52/1884 i 8/1889 oraz zgonu nr 135/1909 parafii św. Jana Chrzciciela we Włocławku. |
2. | Grobonet. |
3. | Gockowski, genealogia.okiem.pl |