Janina Bielicka (Sicińska)
Urodziła się 13 czerwca 1915 roku w Warszawie, w rodzinie mechanika Antoniego Sicińskiego (1885-1970) i Heleny Stanisławy z Nowickich (1889-1923). Po śmierci matki, ojciec poślubił Stanisławę Wierzejską (1897-1983), z którą miał dwóch synów: Andrzeja Antoniego (1924-2006) i Ryszarda Stanisława (1927-2013).
Nie wiadomo z pewnością, gdzie spędziła najmłodsze lata swojego życia. W latach 20. jej ojciec otworzył własne biuro techniczne, które w 1930 roku mieściło się przy ul. Wspólnej 23, w nieistniejącej już kamienicy. Na początku lat 30., najpóźniej w 1935 roku Sicińscy zamieszkali w kamienicy przy ul. Koszykowej 40, która spłonęła w trakcie powstania warszawskiego.
Sicińscy otrzymali wychowanie w tradycji patriotycznej, czego wyrazem był fakt, że cała trójka rodzeństwa wzięła udział w konspiracji w trakcie II wojny światowej. Ryszard wspomni później, że w pierwszym dniu nalotów na Warszawę Janina wygrażała pięścią bombardującym miasto sztukasom, a także groziła im, że wkrótce Polacy zajmą Belin. Przykładano też dużą wagę do ich wykształcenia. W ramach tego wykształcenia Janina, podobnie jak jej bracia, nauczyli się m.in. grać na fortepianie.
Janina wyszła za mąż za inżyniera Wojsława Bielickiego (1912-1983), który już przed wojną był m.in. publicystą, redaktorem w Przeglądzie Budowlanym i sekretarzem Komisji Organizacyjnej Polskiego Związku Inżynierów Budowlanych. Wiadomo, że para miała dwie córki, Hannę i Agnieszkę. Mieszkali przy ul. Śniadeckich 12
W trakcie II wojny światowej, Wojsław Bielicki ukrywał Żyda Henryka Reissa wraz z żoną i córką. Początkowo nie był świadomy jego prawdziwej tożsamości. Reiss ukrywał się najpierw w Skierniewicach, gdzie Bielicki nadzorował budowę dworca. Następnie Bielicki ukrył go w swoim domu. W ukrywaniu Żydowskiej rodziny wzięła udział także Janina Bielicka. Sam Reiss wspominał, że potraktowała go uprzejmie, aczkolwiek z rezerwą. W 1990 roku jej mąż otrzyma za to Order Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata.
Około 1942 roku Janina Bielicka zaangażowała się w ruch konspiracyjny. W 1943 roku była już w Wojskowej Służbie Kobiet Armii Krajowej, gdzie działała pod pseudonimami Jasia lub Jaśka. W konspiracji działali też bracia Janiny, chociaż początkowo żadne z nich nie wiedziało o sobie nawzajem. Tajemnica wydała się, gdy Ryszard został zmuszony poprosić Janinę o przeniesienie nielegalnie ukrywanej broni.
Mimo trwającej wojny i zaangażowania w konspirację, Janina podjęła się studiów na Wydziale Architektury Uniwersytetu Warszawskiego.
Janina Bielicka wzięła udział w powstaniu warszawskim, jako sanitariuszka w stopniu strzelca batalionu Zaremba-Piorun, walczącego na Śródmieściu-Południe. Była m.in. sanitariuszką szpitala przy ul. Wspólnej 50. Poległa 14 sierpnia podczas ewakuacji szpitala powstańczego, lecznicy św. Józefa przy ul. Emilii Plater 18, w trakcie opatrywania rannego. Została pochowana przy ul. Hożej 54 w powstańczym grobie. Po wojnie jej ciało zostało przeniesione na cmentarz Stare Powązki, gdzie spoczęła w kwaterze D/4/26, wraz ze swoimi rodzicami i macochą. Kamienny, prosty grób istnieje do dziś, choć z czasem płyta pozieleniała, a napisy się zacierają.
Nazwisko Janiny widnieje na Murze Pamięci wokół Muzeum Powstania Warszawskiego, na pozycji 62 w 142 kolumnie. Współcześnie jest upamiętniana na licznych portalach internetowych, jako sanitariuszka powstania warszawskiego, m.in. na stronie wspomnianego Muzeum, na portalu ku pamięci polskich architektów czy w Ogrodach Wspomnień.
Zdjęcie Janiny Bielickiej zostało zapożyczone z portalu Muzeum Powstania Warszawskiego. Widać na nim młodą dziewczynę, którą wyróżnia m.in. pociągły nos i ciemne oczy patrzące spod przymrużonych powiek. Ta ostatnia cecha wydaje się być odziedziczona po krewnych z rodziny babki Nowickiej.
Źródła:
1. | Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939-1945. Poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej. Warszawa, 1988 (opr. A. Jaśkiewicz) |
2. | Muzeum Powstania Warszawskiego, portal 1944.pl - Janina Bielicka |
3. | R. Bielecki, Żołnierze Powstania Warszawskiego. 1995 |
4. | H. Reiss, Z deszczu pod rynnę. 1993 |
5. | Losy polskich środowisk artystycznych w latach 1939-1945 |
6. | Archiwum Historii Mówionej - Ryszard Siciński |