Polski dowódca wojskowy
Szef Wydziału III Taktyczno-Wyszkoleniowego KG ZWZ
Szef sztabu komendantury i zastępca komendanta Okręgu Warszawa-Miasto AK
Dowódca całości sił walczących w Powstaniu Warszawskim
Dowódca Korpusu Warszawskiego AK





Syn Andrzeja Chruściela, wójta gminy Gniewczyna i Katarzyny z domu Słysz.
Ukończył w 1914 r. CK Gimnazjum w Jarosławiu, od 1909 r. brał udział w tajnym skautingu w Jarosławiu. W 1914 r. wraz z drużyną skautową wstąpił do Legionu Wschodniego. Po jego rozwiązaniu we wrześniu 1914 r. został wcielony do Armii Monarchii Austro-Węgierskiej. Po ukończeniu szkoły podoficerskiej i szkoły oficerów rezerwy od maja 1915 r. dowodził plutonem, był instruktorem szkoły podoficerskiej i dowódcą kompanii w austriackim 90 PP (komendant pułku płk Konrad Prusenowsky), składającym się w większości z Polaków.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. rozpoczyna służbę w Wojsku Polskim, zostając dowódcą kompanii 14 PP, a następnie batalionu, następnie został przeniesiony do 42 PP, gdzie dowodził kompanią.
W międzyczasie studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu we Lwowie. W 1923 r. został d-cą kompanii lwowskiego 1 Korpusu Kadetów. W maju 1927 r. został d-cą II batalionu z 6 Pułku Strzelców Podhalańskich. W latach 1929-1931 kształcił się w Wyższej Szkole Wojennej (WSW), następnie od września 1931 r. wykładał w Centrum Szkolenia Piechoty w Rembertowie. W kwietniu 1932 r. otrzymał nominację na stanowisko kierownika kursu w Centrum Wyszkolenia Piechoty. W październiku 1934 r. został kierownikiem taktyki piechoty w WSW, a w trzy lata później objął stanowisko z-cy d-cy 40 PP W marcu 1938 r. zostaje dowódcą 82 PP.
Podczas kampanii wrześniowej 1939 r. walczył na stanowisku d-cy 82 Pułku Strzelców Syberyjskich im. Tadeusza Kościuszki, który operował w ramach Armii "Łódź" (d-ca gen. dyw. Juliusz Rómmel). Pułk bronił odcinka pomiędzy Kochlewem a Bobrownikami, toczył zacięte walki pod Szczercowem. Jednak napór niemiecki był zbyt silny, aby pułk mógł utrzymać swoje pozycje. Od 13.09.1939 r. trwało wycofywanie sił w kierunku Modlina. Po kapitulacji twierdzy Modlin dostał się do niewoli, skąd zwolniono go w październiku 1939 r. Aktywnie działał w konspiracji, był szefem Wydziału III, a następnie z-cą Komendanta Okręgu Warszawa-Miasto Związku Walki Zbrojnej (ZWZ). W maju 1941 r. został komendantem Okręgu.
Podczas Powstania Warszawskiego był faktycznym dowódcą całości sił polskich. Jako waleczny i bojowo nastawiony żołnierz starał się maksymalnie odwlec decyzję o kapitulacji Powstania, którą chciał podjąć d-ca Armii Krajowej, gen. Tadeusz Komorowski "Bór". Opowiadał się za współdziałaniem z Sowietami, w czym upatrywał szansę uratowania Warszawy. 20.09.1944 r. objął dowództwo nad Warszawskim Korpusem AK. Po kapitulacji Powstania dostał się do niemieckiej niewoli, został uwięziony w Oflagu XIII B Langwasser, a następnie w Oflagu IV C Colditz. W maju 1945 r. został uwolniony przez wkraczające na tereny Niemiec oddziały amerykańskie.
Po zakończeniu wojny był zastępcą Szefa Sztabu Głównego PSZ, pozostając na emigracji, nie dane mu było wrócić do kraju, gdyż władze komunistyczne pozbawiły Go w 1946 r. obywatelstwa polskiego. Po zdemobilizowaniu w 1948 r. polskich jednostek wojskowych, zdecydował się zostać w Londynie. Od 1956 r. przebywał w Waszyngtonie (USA).
Zmarł w Waszyngtonie, początkowo pochowany został na cmentarzu Mount Oliver w Waszyngtonie. W 1970 r. z inicjatywy Polonii Jego szczątki przeniesiono do sanktuarium Doleystown w Pensylwanii, zwanego "amerykańską Częstochową". W lipcu 2004 r. urny z prochami dowódcy Powstania Warszawskiego i jego żony Walerii zostały złożone na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.



Odznaczenia


Krzyż Kawalerski Orderu Wojennego Virtuti Militari (III klasa)
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari (IV klasa)
Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (V klasa)
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie)
Krzyż Niepodległości
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Walecznych (czterokrotnie)
Złoty Krzyż Zasługi
Krzyż Armii Krajowej
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921
Medal X-lecia Odzyskanej Niepodległości
Złoty Medal Waleczności (Włochy)
Brązowy Medal Waleczności (Włochy, dwukrotnie)
Médaille de l'Yser (Belgia)
Krzyż Karola (Belgia)

Źródła:

1.	Muzeum Powstania Warszawskiego
2.	A. K. Kunert, " Słownik Biograficzny Konspiracji Warszawskiej 1939-1944", Warszawa 1987
3.	Zbigniew Mierzwiński "Generałowie II Rzeczypospolitej", Wydawnictwo Polonia, Warszawa 1990