gen. dyw. WP II RP Bolesław Jerzy Roja
Członkowie Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół", Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej (POW), Legiony Polskie (1914–1918), Ofiary pacyfikacji, egzekucji i mordów hitlerowskich., Osoby znane z życia publicznego, Parlamentarzyści II Rzeczpospolitej Polskiej, Polacy pełniący służbę w Armii Monarchii Austro-Węgierskiej (1868-1918), Uczestnicy I Wojny Światowej, Uczestnicy wojny polsko - bolszewickiej 1919-1921, Więźniowie obozów koncentracyjnych, Zasłużeni działacze społeczni |
Data urodzenia / odejścia:
|
*wtorek, 04-04-1876 †poniedziałek, 27-05-1940
|
|
Kalendarium:
|
Nie żyje od 82 lat. Żył 64 lata (23428 dni).
|
|
Miejsce urodz. / zamieszkania:
|
Bryńce Zagórne (II RP, pow. Bóbrka) / Kraków, Wiedeń , Kołomyja
|
|
Miejsce śmierci / pochówku:
|
KL Sachsenhausen (Niemcy) / Cmentarz Powązkowski w Warszawie (grób symboliczny)
|
|
Rodzice:
|
brak danych
|
|
Współmałżonek:
|
brak danych
|
|
Dzieci:
|
brak danych
|
|
Wspomnienia:
|
0 |
|
Bliscy:
|
0 zobacz bliskie osoby
|
|
Osoby oddające hołd:
|
5 zobacz pełną księgę
|
|
Profil stworzony przez:
|
Jurgis, 2015-10-11
|
|
Polski dowódca wojskowy
Polityk
Poseł na Sejm II RP II kadencji (1928-1930)
Syn Józefa Roja, leśnika i Marii z domu Trzcińska.
Uczył się w gimnazjach we Lwowie i w Krakowie, gdzie zdał maturę jako ekstern w Gimnazjum św. Anny. W latach 1895?8 uczęszczał do szkoły kadeckiej (Kadettenschule) w Wiedniu. Od 1898 r. służył w 36 PP Obrony Krajowej Armii Monarchii Austro-Węgierskiej w Kołomyi. W 1905 r. został zwolniony z wojska na własną prośbę, od 1906 r. był agentem wywiadu austro-węgierskiego, prawdopodobnie pracował również dla wywiadu rosyjskiego wyjeżdżając do Niemiec i obserwując niemieckie manewry pod Legnicą jako sprawozdawca prasowy. W okresie 1909?1910 pracował jako urzędnik kancelaryjny w magistracie Krakowa, a następnie jako kierownik oddziału pośrednictwa pracy w Polskim Towarzystwie Emigracyjnym w Krakowie. W latach 1908?1910 studiował ponadto prawo na UJ, z kolei w okresie 1910?1912 chodził przez dwa semestry zimowe na Wydział Lekarski UJ. Należał do Krakowskiego Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół". Z początkiem I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich, na czele batalionu 2 PP Leg. okresie 1914-1915 brał udział w walkach II Brygady Legionów w Karpatach, był ranny w bitwie pod Mołotkowem. Po reorganizacji oddziałów II Brygady Legionów, objął w 1915 r. dowództwo 4 PP Leg. W czerwcu 1915 r. objął zastępstwo Komendy Grupy, został ranny w bitwie pod Optową. Wchodził w skład Rady Pułkowników utworzonej w maju 1916 r., był sygnatariuszem, wraz z Józefem Piłsudskim, Kazimierzem Sosnkowskim, i Józefem Hallerem, memoriału do Naczelnego Komitetu Narodowego (NKN) wzywającego go do wystąpienia z protestem do rządu austriackiego, domagano się wycofania Legionów z frontu i użycia ich jako kadry Wojska Polskiego. Na początku 1917 r. objął dowództwo III Brygady Legionów. W czasie kryzysu przysięgowego czasowo dowodził Polską Organizacją Wojskową (POW). Internowany w Grazu powrócił do Krakowa i po usunięciu wojsk austriackich został przez Polską Komisję Likwidacyjną mianowany komendantem okręgu krakowskiego. Brał udział w walkach o Lwów, dowodził 2 DP Leg. i grupą operacyjną swego imienia. Podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1920 r. był dowódca OG Kielce, OK VIII Toruń, Grupy Operacyjnej Pomorskiej oraz 2 Armii. Od września 1920 r. na własną prośbę pozostawał w rezerwie, w 1922 r. przeszedł w stan spoczynku. Krytycznie odnosił się do rządów Józefa Piłsudskiego i sanacji. W 1928 r. został wybrany do Sejmu II RP z ramienia radykalnej partii ludowej, Stronnictwa Chłopskiego i pełnił funkcję wiceprzewodniczącego parlamentarnej Komisji Wojskowej, w grudniu 1929 r. złożył mandat poselski. W sierpniu 1930 r. skrytykował Piłsudskiego w liście otwartym, wystosowanym z okazji zjazdu legionistów, próba wystąpienia na jednym z kolejnych zjazdów legionistów w 1937 r. w Krakowie zakończyła się osadzeniem na oddziale psychiatrycznym szpitala wojskowego na polecenie ministra spraw wojskowych gen. Tadeusza Kasprzyckiego. Po zjednoczeniu ruchu ludowego w 1931 r. sprzyjał Stronnictwu Ludowemu, nie wstąpił jednak do tej partii.
Był żonaty z Heleną z domu Niedźwiedzka, z którą miał czworo dzieci, Jana (1906-?), Zofię (1908-?), Krystynę (1912-?) i Bolesława (1916_).
W chwili wybuchu wojny we wrześniu 1939 r. był ciężko chory. Później brał czynny udział w podziemnej działalności Polskiego Czerwonego Krzyża (PCK). Został aresztowany przez Niemców w marcu 1940 r., więziony na Pawiaku, a następnie wywieziony do KL Sachsenhausen, gdzie został zamordowany. Urna z prochami została złożona na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Alei Zasłużonych.
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (V klasa)
Krzyż Niepodległości
Krzyż Walecznych (czterokrotnie)
Odznaka ?Za wierną służbę?
Źródła:
1. | Henryk Korczyk "Polski Słownik Biograficzny", W-wa 1989 |
2. | Andrzej Suchcitz "Generałowie wojny polsko-sowieckiej 1919-1920. Mały słownik biograficzny", Białystok 1993 |