Polski dowódca wojskowy
Uczestnik powstanie antykomunistycznego w Polsce (1944?1953)
Ofiara stalinowskich zbrodni





Syn Karola Szendzielarza (1870-1931), urzędnika kolejowego i Eufrozyny z domu Osiecka (1870-?).
Po ukończeniu gimnazjum w Styju jako ochotnik wstąpił do Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej, a rok później zakwalifikował się do Szkoły Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. Po ukończeniu szkoły w Grudziądzu zistał skierowany do 4 Pułku Ułanów Zaniemeńskich w Wilnie.
Podczas kampanii wrześniowej 1939 r. dowodził 2 szwadronem 4 Pułku Ułanów, który wchodził w skład Wileńskiej Brygady Kawalerii. We wrześniu brał udział w walkach od Piotrkowa Trybunalskiego aż po okolice Sambora, tocząc wiele bitew i potyczek z nieprzyjacielem. 27 września dostał się do niewoli, prawdopodobnie niemieckiej, z której zbiegł. Po zakończeniu zmagań wojennych i nieudanej próbie przedostania się do Francji wrócił do Wilna, gdzie włączył się do pracy konspiracyjnej w ramach ZWZ/AK. Od września 1940 r., gdy powstał Wileński Pułk Ułanów Śmierci stanął na czele szwadronu. Pod koniec 1940 r. przeszedł do komórki wywiadu dalekowschodniego, gdzie pracował przez cały rok 1942. Organizował wówczas siatkę wywiadowczą na linii kolejowej Wilno-Podbrodzie-Ryga.
W 1943 r. Komenda Wileńskiego Okręgu AK mianowała go dowódcą pierwszego oddziału partyzanckiego operującego na Wileńszczyźnie, oddziału ppor. AK Antoniego Burzyńskiego ?Kmicica?, który był inicjatorem jego powstania. Oddział ten prowadził akcje przeciw Niemcom, współpracował też z partyzantami sowieckimi, którzy działali na tym samym terenie., ci jednak nie współpracowali uczciwie. W 1943 r. dowództwo oddziału ?Kmicica? zostało zamordowane przez Sowietów.
Zadaniem "Łupaszki" było odtworzenie wartości bojowej oddziału. Jego nazwę zmieniono na V Wileńską Brygadę AK ?Brygadę Śmierci?, głównym zadaniem oddziału była ochrona polskich wsi przed grabieżami i mordami sowieckimi a także walka z Niemcami i milicją litewską.
Na początku kwietnia 1944 r., został przypadkowo aresztowany przez Litwinów, którzy przekazali go władzom niemieckim. Niemcy zaproponowali mu zaprzestanie walk i wspólną akcję przeciwko sowieckiej partyzantce, a w zamian dostawy uzbrojenia. Pod koniec kwietnia został zwolniony, najprawdopodobniej przez samych Niemców, którzy potraktowali ten gest jako akt dobrej woli wobec komendy Okręgu, mając nadzieję na nawiązanie ponownych kontaktów. Pod koniec maja brygada ?Łupaszki? weszła w skład Zgrupowania nr 2 pod dowództwem mjra AK Mieczysława Potockiego ?Węgielny?. Za zgodą komendy okręgu V Wileńska Brygada AK nie wzięła udziału w operacji wileńskiej 1944 r., operacja "Ostra Brama". Podzielona na małe grupy przedostała się na zachód, celem ponownego połączenia w Puszczy Augustowskiej. W sierpniu 1944 r. żołnierze, którym udało się przedostać, zebrali się ponownie pod dowództwem "Łupaszki" i podporządkowali białostockiej Komendzie Okręgu AK. Odtwarzana brygada przeprowadziła kilkadziesiąt akcji wymierzonych w NKWD, UBP, MO i KBW oraz ich agenturze. Zgodnie z rozkazem Komendy Okręgu Armii Krajowej Obywatelskiej (AKO) we wrześniu 1945 r. Brygada została zdemobilizowana. Wkrótce jednak nawiązał kontakt z dowódcą eksterytorialnego Wileńskiego Okręgu AK, ppłk. Antoniego Olechnowicza ?Pohoreckiego?. Na jego rozkaz w kwietniu 1946 r. odtworzył V Brygadę działającą na terenie województwa zachodniopomorskiego, gdańskiego i olsztyńskiego. Jesienią 1946 r. wraz z grupą ppor. Henryka Wieliczki ?Lufy? powrócił na teren woj. białostockiego dołączając do VI Wileńskiej Brygady AK pod dowództwem por. Lucjana Minkiewicza ?Wiktora?, następnie ppor. Władysława Łukasiuka ?Młota?. Od wiosny 1947 r. ukrywał się utrzymując stałą łączność z komendą Okręgu Wileńskiego AK i walczącą na Podlasiu VI Wileńską Brygadą AK.
30.06.1948 r. został aresztowany przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (MBP). Po długotrwałym śledztwie, 30.11.1950 r. skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie na karę śmierci. "Prezydent" Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Został stracony 08.02.1951 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie.
Miał dwie siostry i czterech braci. Marian i Rudolf walczyli o Lwów w 1919 r. (pierwszego odznaczono Krzyżem VM, drugi poległ w walkach), trzeciego z braci, Adama, rozstrzelali w 1943 r. Niemcy za działalność w AK.
Był żonaty z Anną, którą poślubił 28.01.1939 r., mieli córkę Barbarę. Żona była kurierką AK, aresztowaną w 1943 r. Niemcy wywieźli ją na roboty w głąb III Rzeszy, gdzie zginęła podczas nalotu na Wagenschwend 24.02.1945 r.
Jego szczątki odnaleziono wiosną 2013 r. w pobliżu kwatery ?Ł? Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie.
Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kw. D18, rząd L01, miejsce 5).





Odznaczenia




Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari (IV klasa)
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (V klasa)
Krzyż Walecznych