mjr/płk WP II RP/AK/WiN Adam Boryczka "Adam", "Albin", "Tońko", "Pług"
"Cichociemni", Ofiary zbrodni i represji sowieckich w latach 1939-1945, Osoby prześladowane przez organy władzy państwowej w latach 1945-1952, Osoby represjonowane w okresie PRL-u, Osoby znane z życia publicznego, Powstanie antykomunistyczne w Polsce (1944-1953), Uczestnicy II wojny światowej, Uczestnicy kampanii wrześniowej 1939, Żołnierze podziemnych formacji niepodległościowych, Żołnierze Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie |
Data urodzenia / odejścia:
|
*czwartek, 18-09-1913 †sobota, 30-04-1988
|
|
Kalendarium:
|
Nie żyje od 32 lat. Żył 74 lata (27253 dni).
|
|
Miejsce urodz. / zamieszkania:
|
Wierzchosławice / Tarnów, Kraków,
|
|
Miejsce śmierci / pochówku:
|
Warszawa / ?
|
|
Rodzice:
|
brak danych
|
|
Współmałżonek:
|
brak danych
|
|
Dzieci:
|
brak danych
|
|
Wspomnienia:
|
0 |
|
Bliscy:
|
0 zobacz bliskie osoby
|
|
Osoby oddające hołd:
|
4 zobacz pełną księgę
|
|
Profil stworzony przez:
|
Jurgis, 2016-03-17
|
|
Polski dowódca wojskowy
Oficer WP II RP
Żołnierz AK/WiN
Dowódca 6 Brygady Okręgu AK Wilno
Dowódca Kedywu Okręgu AK Wilno
Emisariusz, kurier i szef łączności Delegatury Zagranicznej WiN (1947-1952)
Działacz niepodległościowego podziemia antykomunistycznego
Syn Józefa Boryczki (1876-1947), współzałożyciela Kasy Stefczyka, działacza Kółka Rolniczego, pierwszego komendanta Ochotniczej Straży Pożarnej w Wierzchosławicach, działacza społecznego, członka BBWR i Anny z domu Padło.
Uczył się w Gimnazjum im. Hetmana Jana Tarnowskiego w Tarnowie. Po ukończeniu gimnazjum ukończył kurs Podchorążych Rezerwy Piechoty przy 20 PP Ziemi Krakowskiej w Krakowie, po którym otrzymał przydział do 16 PP Ziemi Tarnowskiej w Tarnowie. W latach 1934-1939 pracował w Państwowej Fabryce Zakładów Azotowych w Mościcach.
Z uwagi na stan zdrowia, został w 1937 r. zwolniony z odbywania służby wojskowej co było powodem nie powoływania go do Wojska Polskiego po wybuchu II wojny światowej, zgłosił się jednak na ochotnika i dostał przydział do 16 PP przy 6 Dywizji Piechoty. Po zakończeniu kampanii wrześniowej 1939 r. przedostał się do Francji, a następnie do Anglii, gdzie zostaje przydzielony do 4 Brygady Kadrowej Strzelców w Elioc, przeformowanej potem na 1 Samodzielną Brygadę Spadochronową (1 SBS). Jako żołnierz 1 SBS zgłosił swój akces na skok do kraju jako jeden z pierwszych przeszkolonych cichociemnych.
Przed wylotem na zrzut do Kraju, został zaprzysiężony, jako żołnierz ZWZ ?Brona?. 09.04.1942 r., został zrzucony w składzie ekipy nr 8 operacji ?Cravat" wraz z pięcioma "cichociemnymi" na placówkę odbiorczą ?Łąka? w rejonie jeziora Okręt, na północny wschód od Łodzi, w kierunku Płocka. Zrzut nie był udany, skoczkowie zostali rozproszeni w terenie, część wyposażenia wpadła w ręce Niemców, jednak dostał się do Warszawy, gdzie zameldował w umówionym lokalu. Dostał przydział służbowy jako oficer V odcinka organizacji dywersyjnej AK "Wachlarz", aktywnie uczestniczył w szeregu akcji dywersyjnych, likwidował również konfidentów niemieckich, litewskich i komunistycznych łotrów szkodzących Polsce. Podczas próby aresztowania przez Gestapo w Wilnie, został ciężko ranny, odbyte szkolenie dywersyjne umożliwiło Mu udaną ucieczkę. Po powrocie do zdrowia otrzymał rozkaz sformowania oddziału partyzanckiego oraz wymarszu do Puszczy Rudnickiej(1943-1944), zgrupowanie to rozwinął w 6 Brygadę AK, po czym został wyznaczony do objęcia dowództwa 1 kompanii i z-cą d-cy Brygady. Oddział ten stoczył szereg walk z oddziałami niemieckimi i litewskimi jak również ochraniał polską ludność przed bandami rabunkowymi i sowieckimi partyzantami, szabrownikami.
W związku z aresztowaniem polskiego dowództwa przez sowietów po akcji "Ostra Brama", obejmuje dowodzenie nad 6 Brygadą, a następnie wycofuje się do Puszczy Rudnickiej gdzie podejmuje walki zaczepne przeciw Sowietom. Wobec beznadziejnej sytuacji militarnej postanawia rozformować swój oddział, od lutego 1945 r. pełni funkcje Szefa III Oddziału Komendy Okręgu Wileńskiego AK.
W 1945 r. przedostał się na zachód, gdzie ponownie znalazł się w dyspozycji 1 Brygady Spadochronowej, później zaś Polskiego Korpusu Rozmieszczenia i Przysposobienia. W latach 1947-1952 pełnił służbę w Strukturach Delegatury Zagranicznej Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość (WiN) gdzie był kurierem oraz szefem komórki łączności z krajem, wielokrotnie przekraczał granice przewożąc pieniądze, rozkazy i instrukcje dla struktur niepodległościowych działający w "wyzwolonej" Polsce.
W czerwcu 1954 r. został aresztowany podczas próby przekraczania granicy Polski z NRD. Podczas śledztwa, które osobiście nadzorował płk Leon Andrzejewski (Leon Ajzef vel Lajb Wolf Ajzen), wicedyrektor Departamentu III MBP, żydowskiego pochodzenia, 20.04.1955 r. został zatwierdzony akt oskarżenia, który sporządził por. Miszewski, oficer śledczy Komitetu d/s Bezpieczeństwa Państwowego, oraz wydano postanowienie o zatwierdzeniu aktu oskarżenia przez wiceprokuratora Naczelnej Prokuratury Wojskowej kpt. Czesława Srokę. W czasie procesu i przetrzymywania w więzieniu zachował niezłomną i godną podziwu postawę, nikogo nie obciążył swymi zeznaniami, zaś w obliczu śmierci nie prosił o nic nawet o darowanie życia. Po pokazowym procesie "wyrokiem" Wojskowego Sądu Garnizonowego w Warszawie w 1955 r. został skazany na trzykrotną karę śmierci. Ostatecznie Rada Państwa zamieniła karę na dożywotnie więzienie. Wyrok odbywał w więzieniach w Strzelcach Opolskich, Wronkach i Rawiczu. Wspólnie dzielił celę śmierci z SS-Brigadeführer und Generalmajor der Polizei Paulem Otto Geibelem (1898-1966), niemiecki zbrodniarz, wysoki urzędnik państwowy i funkcjonariusz III Rzeszy, w czasie okupacji niemieckiej w Polsce dowódca SS i policji na dystrykt warszawski Generalnego Gubernatorstwa, następnie dowódca Policji Porządkowej w Pradze, brał udział w tłumieniu Powstania Warszawskiego i odpowiadał za szereg zbrodni popełnionych na ludności cywilnej. Po wojnie skazany w Czechosłowacji na 5 lat więzienia. Po odbyciu kary przekazany do Polski. Skazany przez polski wymiar sprawiedliwości na karę dożywotniego więzienia, popełnił samobójstwo w trakcie odbywania kary. Więzienie opuścił dopiero w listopadzie 1967 r. jako jeden z ostatnich żołnierzy Polski Walczącej. Musiał siedzieć w więzieniu jak najdłużej, bo bezpieka chciała ukryć kulisy operacji "Cezary", która nie ograniczało się tylko do rozpracowywania konspiracji poakowskiej i Delegatury Zagranicznej WiN, ale również sięgała do emigracyjnych przywódców stronnictw politycznych, czyli do dawnych działaczy PPS-WRN, PSL, SP, SN, NiD i innych organizacji, infiltrując te środowiska. To posłużyło później UB do rozpętania "afery Bergu". Po opuszczeniu więzienia pracował jako magazynier w jednym z przedsiębiorstw Ministerstwa Handlu Wewnętrznego i Usług do końca życia był inwigilowany przez SB.
Zmarł w Warszawie nie doczekawszy wolnej Polski o którą walczył od 1939 r., został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (V klasa)
Krzyż Walecznych (trzykrotnie)
Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami
Źródła:
1. | Jędrzej Tucholski "Cichociemni", Instytut Wydawniczy "Pax" W-wa, 1984 |