płk WP II RP/PSZ/AK Jerzy Jan Emir-Hassan "Turek 2" (Emersajłów)
"Cichociemni", Osoby prześladowane przez organy władzy państwowej w latach 1945-1952, Osoby represjonowane w okresie PRL-u, Uczestnicy II wojny światowej, Uczestnicy kampanii wrześniowej 1939, Więźniowie obozów pracy przymusowej w ZSRR. , Zasłużeni działacze społeczni, Żołnierze podziemnych formacji niepodległościowych, Żołnierze Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie |
Data urodzenia / odejścia:
|
*niedziela, 14-01-1906 †środa, 27-05-1998
|
|
Kalendarium:
|
Nie żyje od 22 lat. Żył 92 lata (33736 dni).
|
|
Miejsce urodz. / zamieszkania:
|
Warszawa / Warszawa, Modlin
|
|
Miejsce śmierci / pochówku:
|
Opacz Borek (wieś w woj. mazowieckim, pow. piaseczyński, gm. Kon / ?
|
|
Rodzice:
|
brak danych
|
|
Współmałżonek:
|
Zofia Emir-Hassan ps. Irena (Owsianko) |
|
Dzieci:
|
brak danych
|
|
Wspomnienia:
|
0 |
|
Bliscy:
|
0 zobacz bliskie osoby
|
|
Osoby oddające hołd:
|
4 zobacz pełną księgę
|
|
Profil stworzony przez:
|
Jurgis, 2017-04-06
|
|
Uczestnik "zamachu majowym" 1926 r.
Oficer WP II RP, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie
Oficer AK
Potomek polskich Tatarów
Syn Józefa Emersajłowa, handlowca i Dominiki z domu Stańczyk.
Uczył się w latach 1915–1924 w Gimnazjum Wojciecha Górskiego w Warszawie, gdzie w 1924 r. zdał maturę. W okresie 1924-1926 studiował na Wydziale Lekarskim UW, brał udział i jako medyk w "zamachu majowym" 1926 r. Po przerwaniu studiów ze względów rodzinnych wstąpił do Szkoły Podchorążych Piechoty, gdzie uczył się w latach 1926–1929. Następnie, do 1938 roku służył w 32 PP (d-ca ppłk piech. Wiktor Norbert Eichler) w Modlinie. W roku szkolnym 1938/1939 uczył w Szkole Podchorążych Piechoty (broń chemiczna).
W czasie kampanii wrześniowej 1939 r. walczył jako d-ca 4 kompanii 114 PP (d-ca ppłk piech. Zygmunt Fila), pułk był organiczną jednostką 41 Rezerwowej Dywizji Piechoty (d-ca gen. bryg. Wacław Piekarski), w jej składzie walczył w kampanii wrześniowej. Był ranny w czasie bitwy pod Wyszkowem, następnie walczył w Grupie "Kowel" w obronie Wołynia. 16.11.1939 r. aresztowany przez władze sowieckie w czasie próby przekroczenia granicy polsko-węgierskiej, został wywieziony do ZSRS. Przebywał w więzieniu w Nikołajewie nad Morzem Czarnym do jesieni 1940 r., następnie został zesłany do miasta Iwdiel, a stamtąd za rzekę Sowę, gdzie jako zesłaniec pracował przy wyrębie drzewa. W efekcie układu Sikorski-Majski wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych w ZSRS (Armia Andersa). Początkowo był komendantem kursu unitarnego Szkoły Podchorążych Piechoty (SPP), a następnie został instruktorem i wykładowcą w Centrum Wyszkolenia Armii. W okresie 1943-1944 przebywał we Włoszech, gdzie zgłosił akces do służby w okupowanym Kraju, po przeszkoleniu konspiracyjnym ze specjalnością w dywersji został zaprzysiężony 29.02.1944 r. i przeniesiony do Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza, gdzie pracował jako instruktor taktyki działań dywersyjnych. Został zrzucony w Polsce w nocy 16/17.10.1944 r. w ramach operacji lotniczej "Wacek 1". Po skoku otrzymał przydział do pracy w Okręgu Łódź AK, gdzie w listopadzie został szefem sztabu Okręgu. Równocześnie pełnił funkcję z-cy komendanta Okręgu. Aresztowany przez sowieckie NKWD w marcu 1945 r., po dwóch miesiącach został przekazany do Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Łodzi. W czasie tortur szef łódzkiej bezpieki, były partyzant GL/AL, agent NKWD Mieczysław Moczar "Mietek" (1913-1986) zmuszał Go do potępienia AK i zaapelowania do podwładnych o ujawnienie się, w obawie, ze nie wytrzyma przesłuchań, dwukrotnie próbował popełnić samobójstwo. W sierpniu 1945 r. został skazany 10 lat więzienia. Na wolność wyszedł w wyniku amnestii. Zamieszkał w rodzinnej Warszawie. Inwigilowany przez UB, często był wzywany na przesłuchania. W okresie 1946-1949 był współwłaścicielem sklepu z tkaninami. W efekcie działań bezpieki stracił źródło utrzymania i nie mógł znaleźć pracy. Dopiero w 1954 r. zdołał się zatrudnić w podwarszawskiej Opaczy. Przez lata aktywnie włączał się w działania upamiętniające "Cichociemnych", w latach 1978–1982 był przewodniczącym Zespołu Historycznego Cichociemnych w Polsce. Uczestniczył w pracach środowiskowych żołnierzy AK Okręgu Łódzkiego. Należał do grona założycieli Stowarzyszenia żołnierzy AK w 1989 r.
Był mężem Zofi z domu Owsianko (1903-?), nauczycielką, łączniczką AK, również aresztowaną przez sowieckie NKWD w marcu 1945 r., więzioną w obozie NKWD w Rembertowie, potem CWK Rawicz, skąd została zwolniona w październiku 1945 r., mieli wychowanka Grzegorza (1959-).
Zmarł w Opaczy Borek (wieś w woj. mazowieckim, pow. piaseczyński, gm. Kon).
Odznaczenia
Krzyż Walecznych (czterokrotnie)
Polonia Mater Nostra Est
Złota odznaka Działacza Spółdzielczości
Źródła:
1. | Jędrzej Tucholski "Cichociemni", Instytut Wydawniczy "Pax" W-wa, 1984 |