Aby przejść do wybranej strony, powinieneś się zalogować.
Jeżeli jednak nie masz konta w Ogrodach Wspomnień, zarejestruj się teraz klikając w przycisk poniżej:
Kliknij gdziekolwiek indziej, by kontynuować przeglądanie Ogrodów bez logowania, na przykład przycisk poniżej.
Jeżeli jednak nie masz konta w Ogrodach Wspomnień, zarejestruj się teraz klikając w przycisk poniżej:
Kliknij gdziekolwiek indziej, by kontynuować przeglądanie Ogrodów bez logowania, na przykład przycisk poniżej.
- Strona Główna
- Wspomnienia
- Osoby
- Poszukiwania
- Użytkownicy
-
Historia
-
Historia powszechna
- Spadkobiercy Ikara
- Osoby znane z życia publicznego
- Ludzie morza
- Misje Wojskowe
- Związek Harcerstwa Polskiego
- Polscy pracownicy nauki
- Funkcje państwowe kościelne
- Zasłużeni działacze społeczni
- Polacy na Łotwie
- Piastowie
- Członkowie Związku Strzeleckiego 1910-1914
- Czlonkowie polskiej organizacji wojskowej POW
- Polskie Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół"
- Polska Rzeczpospolita Ludowa 1952-1989
-
II Wojna Światowa
- Żołnierze podziemnych formacji niepodległościowych
- Uczestnicy powstania warszawskiego
- Ponary
- Katyń
- Miednoje
- Charków
- Białoruska Lista Katyńska
- Ukraińska lista katyńska
- Uczestnicy kampanii wrześniowej 1939
- Uczestnicy II wojny światowej
- Uczestnicy bitwy pod Monte Cassino
- Obóz Stalag jeńcy
- Oboz_oflag_jency
- Wiezniowie_obozow_koncentracyjnych
- Ostaszków
- Ponary
- Starobielsk
- Robotnicy przymusowi III rzeszy
- Wiezniowie obozow ZSRR
- Cichociemni
- Bitwa_o_anglie
- Cyrk_skalskiego
- Zaginieni_podczas_II_wojny_światowej
- Polacy ofiary UON UPA
- Żołnierze polskich sił zbrojnych na zachodzie
- Ofiary pacyfikacji, egzekucji i mordów hitlerowskich
- Żołnierze Ludowego Wojska Polskiego 1943-1945
- Wojna polsko - bolszewicka 1919-1920
- Powstania śląskie
- Powstanie wielkopolskie
- I Wojna Światowa
- XIX wiek
- XVIII wiek
-
Dwudziestolecie międzywojenne
- Członkowie Związku Strzeleckiego 1918-1939
- Obrońcy Lwowa-1918-1920
- Parlamentarzyści II RP
- Rzeczpospolita Polska 1945-1952
-
Historia powszechna
-
Regiony
- Suwalszczyzna
- Bukowina
- Grodzieńszczyzna
- Kujawy
- Mazowsze
- Nowogródczyzna
- Podole
- Wileńszczyzna
- Wołyń
- Zamojszczyzna
- Ziemia Bielska
- Ziemia Chełmska
- Ziemia Dobrzyńska
- Ziemia Halicka
- Ziemia Lwowska
- Ziemia Łomżyńska
- Ziemia Nowosądecka
- Ziemia Orszańska
- Ziemia Płocka
- Ziemia Przemyska
- Ziemia Sanocka
- Ziemia Sieradzka i Łęczycka
- Ziemie dawnego województwa Bracławskiego
- Ziemie dawnego województwa Bełskiego
- Ziemie dawnego województwa Brzeskolitewskiego
- Ziemie dawnego województwa Czernihowskiego
- Ziemie dawnego województwa Inflandzkiego
- Ziemie dawnego województwa Kijowskiego
- Ziemie dawnego województwa Mińskiego
- Ziemie dawnego województwa Mścisławskiego
- Ziemie dawnego województwa Smoleńskiego
- Ziemie dawnego województwa Trockiego
- Ziemie dawnego województwa Witebskiego
- Ziemie dawnego województwa Żmudzkiego
- Nekrologi
- Wiadomości
- Forum
- Pomoc - FAQ
Jeżeli nie posiadasz konta na portalu
Ogrody Wspomnień, zarejestruj się
Ogrody Wspomnień, zarejestruj się
Dyżury w serwisie
Aktualności
2020-10-31 10:21:201 listopada w dobie pandemii
Po 13 latach działalności naszego portalu doczekaliśmy czasów kiedy nie ...
czytaj całośćPrzykładowe drzewo
Tagi naszego serwisu
Wyróżnienia
Laureat konkursu
w kategorii Portale Społecznościowe
Wspomnienia w serwisie internetowym OgrodyWspomnień
Wspomnienia są największym skarbem, który pozostawiają nam bliscy, odchodzący na wieczny odpoczynek. Za pośrednictwem wspomnień możemy wracać do miłych chwil spędzonych razem. Dzięki nim możemy również w szczególny sposób upamiętnić zmarłych. Każde wspomnienie niesie ze sobą ładunek emocji, którymi możemy podzielić się pisząc je w tym miejscu. Nasze przeżycia są unikalne ale i ulotne, dlatego warto zamieszczać wspomnienia ku pamięci osób, które kochaliśmy. Przeczyta je z zainteresowaniem wielu użytkowników Ogrodów Wspomnień, dowiadując się więcej o Twoich bliskich. W ten sposób pamięć o Nich nigdy nie zagaśnie.
Sortuj: chronologicznie wg. daty dodania | wg. daty edycji
Wiadomości i wydarzenia związane z pamięcią o Franciszku Majewskim w Tuliszkowie w Tarnawce w Jarosławiu we Wrocławiu i w Warszawie oraz wspomnienia siostrzenicy Anny Janiak
Data wspomnienia: 14.2.2011
Wspomnienie o: Franciszek Majewski
Tuliszków koło Konina to rodzinna miejscowość Franciszka MAJEWSKIEGO (+29 l.). To tutaj 14 lutego 1911 roku urodził się w wielodzietnej rodzinie młynarzy (z tkz. wiatraków), jako najmłodszy z sześciorga rodzeństwa. Z rodzicami Franciszkiem i Franciszką z d. Pełczyńska oraz rodzeństwem: Marianną, Maksymilianem, Antonim, Józefą i Teodorą spędził swoje dzieciństwo i wczesne lata młodzieńcze w Tuliszkowie. W 1918 roku rozpoczął naukę w szkole powszechnej. W latach 1921-1924 nauczycielem i kierownikiem szkoły powszechnej w Tuliszkowie był por. rez. Michał Kobyliński, który zginął w Katyniu. Więcej wiadomości o Michale Kobylińskim można znaleźć na stronie internetowej http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/8434
Po 4 klasie Franciszek Majewski kontynuował naukę w gimnazjum niższym. Warunkiem dalszej nauki było zdanie egzaminu wstępnego, który często nie uwzględniał programu nauczania w szkole powszechnej. Od najmłodszych lat marzył o karierze nauczycielskiej. Aby móc zrealizować swoje postanowienie w 1925 roku wstąpił do pięcioletniego Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Męskiego w Rogoźnie Wielkopolskim. Gmach szkoły zbudowany z czerwonej cegły przypomina wielkie zamczysko. W oddanym do użytku w 1908 r. neogotyckim obiekcie, który mieści w sobie 115 pomieszczeń w 1919 r. powstało polskie Seminarium Nauczycielskie. Jest to największy do dzisiaj budynek wzniesiony w Rogoźnie.
W trakcie nauki od 1 IX 1925 r. do 7 XII 1929 r. przeszedł wyszkolenie z przysposobienia wojskowego II-go stopnia. Zdjęcie świadectwa wyszkolenia zostało umieszczone poniżej tekstu. Stając przed wojskową komisją lekarską dostał kategorię A i otrzymał skierowanie do służby w piechocie lekkiej.
Absolwenci Seminarium Nauczycielskiego otrzymywali dyplom nauczyciela, uprawniający do podjęcia pracy w szkołach powszechnych. W 1930 r. przyjął propozycję pracy, jako nauczyciel w południowo-wschodniej Polsce. Mieszkał i pracował w Żółkwi, Soposzynie oraz w Tarnawce, gdzie przyjechał wraz z Marią Kubat (+85 l.), również nauczycielką.
Nauczyciele składali w tym okresie przed Inspektorem Szkolnym przysięgę nauczycielską podpisując akt następującej treści: "Przysięgam Panu Bogu Wszechmogącemu, że w wykonywaniu mych obowiązków służbowych, szczególnie w zakresie wychowania i nauczania powierzonej mi młodzieży, przyczyniać się będę ze wszystkich sił do gruntowania wolności, niepodległości i potęgi Rzeczypospolitej Polskiej, której zawsze wiernie służyć będę. Wszystkich obywateli kraju w równem mając zachowaniu, przepisów prawa strzec będę pilnie, obowiązki swego stanowiska spełniać gorliwie i sumiennie, polecenia mych przełożonych wykonywać dokładnie a tajemnicy urzędowej dochowam. Tak mi Panie Boże dopomóż."
W 1932 r. ukończył dywizyjny kurs podchorążych rezerwy przy 19 Dywizji Piechoty we Lwowie. Mianowany z dniem 1 I 1936 r. na stopień podporucznika rezerwy. Przydzielony został do 3 Pułku Piechoty Legionów (3 pp Leg.) Wojska Polskiego II RP. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości 3 pp Legionów walczył w obronie Lwowa i Kresów Wschodnich.
W 1938 r. Franciszek Majewski i Maria Kubat wzięli ślub w miejscowości Żółkwia. Mieli jednego syna Mariana Ryszarda (7.03.1939 r. - 5.09.2001 r.). Syn Ryszard został ochrzczony w kościele parafialnym
w pobliskim Husowie dnia 10 kwietnia 1939 roku. Odziedziczył on po swoich rodzicach wiele zdolności
i umiejętności.
Dr inż. Marian Ryszard Majewski (+62 l.) był wykładowcą i pełen pasji wychowawcą studentów Wydziału Elektrycznego Politechniki Wrocławskiej, specjalista w zakresie elektrowni i systemów elektroenergetycznych. Wybitnie utalentowany muzycznie (grał na pianinie), miłośnik i znawca literatury i historii, był niezapomnianym gawędziarzem. Wszechstronne zalety umysłu i charakteru zyskiwały mu wielu przyjaciół i sympatyków.
http://www.sep43.webd.pl/files/ocelic-od-zapomnienia/Biografie/source/majewski_ryszard_marian.html
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/96003
Franciszek Majewski w latach 1935-1939 był kierownikiem szkoły powszechnej w Tarnawce. Szkoła ta istnieje od 1895 roku. Skrzydło południowe oraz środkowa część budynku powstały w latach 1934-1935; skrzydło północne zaś końcem lat 80-tych. Wśród miejscowej społeczności pozostała pamięć o wszechstronnie uzdolnionym nauczycielu, grającym na skrzypcach, prowadzącym zajęcia śpiewu, przygotowującym szkolne uroczystości z okazji m.in. święta niepodległości, Konstytucji 3 maja czy obowiązkowych w okresie międzywojennym uroczystych obchodów imienin Józefa Piłsudskiego. Uczył matematyki, polskiego i historii. W małych miejscowościach nie było w tym nic dziwnego. Franciszek Majewski był szanowany przez uczniów i mieszkańców Tarnawki. Jego byli uczniowie wspominają, że miał niezwykłą umiejętność nawiązywania łatwego kontaktu z wychowankami. Był wymagającym nauczycielem, ale jednocześnie traktował swoich uczniów ze zrozumieniem. Pomagał słabszym w nauce tak, by zrozumieli to, czego uczył, a jednocześnie nie zaniedbywał zdolnych uczni. Troszczył się o szkolne i poza szkolne losy każdego ucznia. Był sprawiedliwym a w każdym starał się znaleźć coś dobrego. Działał na rzec lokalnego środowiska, które było zróżnicowane pod względem narodowościowym i kulturowym. Kierownik dbał o to, by każdy uczeń czuł się w szkole dobrze i bezpiecznie, bez względu na wiarę i pochodzenie. W ostatnim okresie życia nosił czarny wąsik, którego tak dobrze zapamiętali jego uczniowie. Dowodem na to że był bardzo lubiany przez dzieci są wspomnienia ucznia zamieszczone w miesięczniku regionalnym "Gazeta Łańcucka" z maja 2010 r. na stronie drugiej w artykule "Prawdy nie można rozstrzelać".
Oto fragment wypowiedzi: "Pamiętam Franciszka Majewskiego. Zapamiętałem go jako bruneta z małymi wąsikami. Uczył mnie od trzeciej do szóstej klasy. Uczył matematyki i polskiego, i historii. On był bardzo przyjazny dla dzieci, wszystkich jednakowo traktował, nikogo nie wyróżniał. Był sprawiedliwy i bardzo lubiany. Przyjechał tu z żoną, ona też była nauczycielką. Najważniejsze, co zapamiętałem:, gdy przyszła z gminy (Tarnawka należała wtedy do gminy Manasterz i powiatu przeworskiego) ta wiadomość o mobilizacji, to ta wiadomość poruszyła całą wieś. Telefonów nie było, jeden drugiemu przekazywał. Zbiórka była na moście. Na miejscu dzisiejszego betonowego mostu koło szkoły był drewniany most, tam się wszyscy zbierali, bo nie tylko on został zmobilizowany. Kierownik szkoły Franciszek Majewski wyszedł z domu już w mundurze. Pamiętam, że powiedział takie słowa: "Wy tu nic nie płaczcie, my jeszcze tym Niemcom pokażemy". Nie wrócił.
Przytaczam następny fragment z tej samej gazety z przemówienia przedstawiciela krakowskiego IPN wygłoszonego w Markowej w niedzielę 25 kwietnia 2010r. w czasie obchodów Dnia Katyńskiego: "Ile dzieci mógł wykształcić 29-letni wówczas kierownik szkoły podporucznik Franciszek Majewski..."
Całość artykułu na
http://gazetalancucka.pl/wp-content/uploads/2010/11/2010-05-gazeta-lanucka.pdf
Do wybuchu II Wojny Światowej szkoła w Tarnawce była już dobrze zorganizowana. Naukę młodzieży prowadziło już pięciu nauczycieli. 29 sierpnia 1939 roku Franciszek Majewski odprowadzany przez żonę Marię i sześciomiesięcznego synka Ryszarda udawał się do punktu mobilizacyjnego w swą ostatnią podróż. Jechał do macierzystego 3 pp Leg. w Jarosławiu.
W styczniu 1940 roku otwarto ponownie szkołę w Tarnawce. Dla dzieci polskich zezwolono na nauczanie elementarne w jednej sali szkolnej na parterze budynku szkoły. Nauczaniem w czasie okupacji niemieckiej zajmowała się najpierw żona kierownika szkoły pani Maria Majewska, a po jej odejściu pan Tomasz Majewski. Więcej o Tarnawce na stronie internetowej.
http://tarnawka.pl/o-miejscowosci/
Przedstawiam kolejny fragment artykułu "To był taki wysoki pan por. Franciszek Majewski" umieszczony w pierwszym regionalnym portalu historycznym Podkarpacka Historia.
-Miał czarny wąsik, grał na skrzypcach, bo chyba uczył muzyki - to nieliczne wspomnienia
na temat Franciszka Majewskiego z Tarnawki pod Łańcutem. Pamięć ludzka jest zawodna. Coraz mniej osób pamięta miejscowego kierownika szkoły zamordowanego w Katyniu.
Całość artykułu na stronie internetowej.
http://www.podkarpackahistoria.pl/2015/12/to-byl-taki-wysoki-pan-por-franciszek-majewski/
Następny fragment pracy naukowej "Mniejszości narodowe w Tarnawce w okresie II Rzeczpospolitej"
W okresie międzywojennym stosunki pomiędzy trzema historycznymi nacjami w Tarnawce świadczą o bogatej mozaice kultur, religii i narodowości. Życie obok siebie różnych kultur sprzyjało różnorodności. Wpływy rzymskie, bizantyjskie, judaistyczne zostawiły po sobie ślad.
W 1936 r. zajęcia rozpoczęły się w nowym budynku szkoły. W szkole panowała wzajemna tolerancja nauki religii. Dla grekokatolików wprowadzono nadobowiązkowy przedmiot język ruski. Dobrze zorganizowaną pracę dydaktyczno-wychowawczą w nowej szkole przerwał wybuch II wojny światowej. Ówczesny kierownik szkoły, Franciszek Majewski, jako oficer rezerwy został zmobilizowany, dostał się do niewoli sowieckiej i zginął w Katyniu. Więcej wiadomości na: https://www.ur.edu.pl/file/38628/Historic@nr12.pdf strona 65-74
Oto kolejny fragment artykułu z miesięcznika Koniniana Towarzystwa Przyjaciół Konina z lutego 2012 roku pt. "Katyńskie Dęby Pamięci" ... W ramach wakacyjnych wycieczek zajechałem w ubiegłym roku do Tuliszkowa. I tam na rynku, tuż przy kościele św. Wita, rośnie (mały, młody na razie) dąbczak katyński.
Upamiętnia porucznika Franciszka Majewskiego, urodzonego w Tuliszkowie 14 lutego 1911 r.
F. Majewski, poza faktem urodzenia, być może dzieciństwa i wczesnej młodości, w dalszym życiu
z Tuliszkowem prawdopodobnie niewiele miał wspólnego. Ukończył seminarium nauczycielskie
w Rogoźnie i w kolejnych latach pracował, jako nauczyciel w południowo-wschodniej Polsce.
W 1932 ukończył dywizyjny kurs podchorążych rezerwy przy 19 Dywizji Piechoty we Lwowie.
1 stycznia 1936 r. mianowany został na stopień podporucznika rezerwy. Więziony w Kozielsku, został zamordowany w Katyniu. W czasie ekshumacji w dołach katyńskich zidentyfikowany. Znaleziono przy nim: pocztówkę, kopertę, telegram, kartę szczepienia.
Pośmiertnie awansowany został do stopnia porucznika. Dąb posadzono 11 listopada 2009 r., w ramach obchodów Narodowego Święta Niepodległości. Pod korzeniami drzewa osadzono tubę z aktem erekcyjnym. Myślę, że takich miejsc pamięci jest, czy też może być w Konińskiem, w obrębie obecnego powiatu, a zwłaszcza dawnego województwa, dużo więcej.
Całość artykułu w Internecie http://koniniana.netstrefa.com.pl/02_2012.pdf
W dokumentach z 1937/1938 (roczna lista kwalifikacyjna) była przypisana mu funkcja dowódcy plutonu strzelców. Miał dobrą opinię przełożonych. W zachowanych dokumentach czytamy m. in., że jest "inteligentny, spokojny, zrównoważony, dość pracowity i obowiązkowy. Zachowanie w służbie bez zarzutu" W opinii dowódców był terenoznawcą, orientował się dobrze w terenie, był zapobiegliwy i potrafił wybrnąć z każdej sytuacji". W rubryce osiągnięcia służbowe i osobiste zapisano kolejne pochwały dla jego służby: "dobry dowódca plutonu, decyzje dość dobre i trafne, orientacja w sytuacji i terenie zupełnie dobra. Fakty ocenia dobrze - rozkazodawstwo dobre, dobry wychowawca żołnierzy". W dalszej części dokumentów czytamy inne superlatywy na temat Franciszka Majewskiego - m.in.; w dobrym stopniu opanował regulaminy i instrukcje i wreszcie konkluzja: "W czasie wojny i w czasie pokoju dobry dowódca. Pewny siebie, opanowany. Taktycznie uzdolniony".
29 sierpnia 1939 roku została ogłoszona mobilizacja. Do czynnej służby wojskowej zostali powołani między innymi młodzi nauczyciele z całej gminy. Z Tarnawki wyjechał kierownik szkoły Franciszek Majewski. Był podporucznikiem rezerwy 3 Pułku Piechoty Legionów (3 pp Leg.) Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.
We wrześniu 1939 roku Rzeczpospolita znalazła się w niezwykle trudnej sytuacji. Jej terytorium zostało zaatakowane przez przeważające siły wroga. 1 września, o godzinie 4.45, bez wypowiedzenia wojny i ogłoszenia mobilizacji, wojska niemieckie uderzyły na Polskę na całej długości granicy polsko-niemieckiej oraz z terytorium Moraw i Słowacji.
W dniu 17 września 1939 r., łamiąc polsko-sowiecki pakt o nieagresji, Armia Czerwona wkroczyła na wschodnie rubieże kraju, realizując ustalenia zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow. Armii Czerwonej uderzyła w sile sześciu armii liczących ponad sześćset tysięcy żołnierzy i pięć tysięcy czołgów. Konsekwencją sojuszu dwóch totalitaryzmów był rozbiór osamotnionej Polski. Nieprzygotowana do walki na dwóch frontach armia II Rzeczpospolitej musiała ponieść klęskę. Armie francuska i angielska, mimo wcześniejszych ustaleń, nie zaatakowały Niemców od zachodu. Polskie Naczelne Dowództwo szybko zrozumiało, że prowadzenie wojny równocześnie z armią niemiecką i armią sowiecką oznaczało chaos i śmierć tysięcy ludzi. Naczelny Wódz Edward Rydz Śmigły wydał, więc rozkaz: "Z bolszewikami nie walczyć". Rosjanie głosili, że ich oddziały pomogą Polakom w walce z Niemcami oraz że chcą chronić także ludność ukraińską i białoruską. Tym oddziałom, które mimo to sprzeciwiły się Sowietom, bardzo szybko zabrakło amunicji i zaopatrzenia. W takiej sytuacji ponad 200 tysięcy polskich żołnierzy i oficerów dobrowolnie oddało się do niewoli, licząc na dotrzymanie ustaleń konwencji międzynarodowych. Spodziewali się, że podobnie jak to miało miejsce w czasie I wojny, trafią do obozów jenieckich, w których pozostaną do końca wojny.
Spośród nauczycieli gminy-oficerów rezerwy Wojska Polskiego-podczas kampanii wrześniowej nikt nie poległ. Większość wróciła szczęśliwie w różnych okresach okupacji na swoje placówki.
Wyjątkiem był Franciszek Majewski, który w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Jego 3 pp Legionów ostateczną klęskę poniósł w trakcie walk o Twierdzę Modlin. Można tylko przypuszczać, że wycofując się ze swoją jednostką znalazł się na ówczesnych Kresach. Tam podobnie jak tysiące jego kolegów, którzy nie zdążyli przedostać się do Rumunii lub na Węgry został ujęty przez wkraczające wojska sowieckie.
Był więziony w obozie jenieckim w Kozielsku od 09.10.1939 r. do 1.04.1940 r. Miasteczko Kozielsk położone jest nad rzeką Żyzdrą (l. dopływ Oki) około 250 km na południowy wschód od Smoleńska, w obwodzie kałuskim Rosji. Wcześniej obóz jeniecki Kozielsk przeznaczony był dla polskich szeregowych. Związek Sowiecki nie był należycie przygotowany do przetrzymywania tak wielkiej liczby osób. Dlatego też zaczęły się pierwsze zwolnienia żołnierzy w większość szeregowców i podoficerów, wywodzących się z terenów okupowanych przez ZSRS. Następnie, na podstawie porozumienia o wymianie jeńców, przekazano Trzeciej Rzeszy mieszkańców ziem zajętych przez jej wojska. W zamian Niemcy przekazały Związkowi Sowieckiemu znajdujących się w ich niewoli polskich żołnierzy pochodzących z terenów anektowanych przez ZSRS. Sam obóz znajdował się w zabudowaniach dawnego prawosławnego klasztoru. Jeńcy przebywali w zdewastowanych budynkach poklasztornych dawnej Pustelni Optyńskiej. Obóz był przepełniony, panowały w nim trudne warunki sanitarne. Wśród uwięzionych przeważającą częścią jeńców Kozielska byli oficerowie rezerwy powołani do wojska w chwili wybuchu wojny. Większość z nich reprezentowała polską inteligencję. Liczną grupę zawodowa wśród wszystkich jeńców (4543) stanowili nauczyciele. Było ich razem 535 osób.
Funkcje komendanta obozu Kozielsk w latach 1939-1941 pełnił starszy lejtnant bezpieczeństwa państwowego Wasilij Nikołajewicz Korolow. W murach dawnego prawosławnego klasztoru jeńcy polscy nieustannie byli poddawani przesłuchaniom i indoktrynacji. 31 października 1939 r. w celu rozpracowania polskich jeńców wojennych oddelegowano do Kozielska inspektora Zarządu ds. Jeńców Wojennych NKWD majora bezpieczeństwa państwowego Wasilija Zarubina (1894-1972) asa sowieckiego wywiadu, legendy NKWD. Komendant obozu w Kozielsku otrzymał wówczas od swego zwierzchnika Piotra Soprunienki szyfrogram z informacją: "Wszystkie polecenia Zarubina należy wykonać". Zarubin, mimo iż nie był formalnym komendantem obozu w Kozielsku, odgrywał tam rolę faktycznego nadzorcy najwyższych czynników państwowych Związku Sowieckiego. W pamięci ocalonych zapisał się, zwłaszcza na tle innych funkcjonariuszy, jako człowiek inteligentny, uprzejmy, bardzo przyjemny w konwersacji, kulturalny, władający językami i niepozbawiony humanitarnych odruchów. Zdobył u polskich oficerów szacunek i pewien stopień zaufania. W końcu Polacy uznali, że Zarubin, jako jedyny spośród oficerów NKWD, zasługuje na to, by mu salutować. Pracą operacyjną i polityczną zajmowało się około 130 funkcjonariuszy NKWD. Jemu podlegali oficerowie śledczy, których zadaniem było wypracowanie charakterystyki każdego jeńca i podzielenie na pewne kategorie. Każdy z nich miał swoją teczkę operacyjnego rozpracowania ze zdjęciami i odciskami palców. Ostateczna synteza wszystkich sprawozdań należała do majora bezpieczeństwa narodowego Zarubina, który dość często wyjeżdżał do Moskwy. Nie uczestniczył w trwających przesłuchaniach, ale wyróżniał się wytwornymi manierami. Często składał prywatne wizyty oficerom i dyskutował z nimi o przeróżnych problemach społecznych, politycznych i filozoficznych. Sprawiał wrażenie osoby szanującej poglądy rozmówcy. Częstował swoich gości dobrymi papierosami, herbatą, ciastami, a nawet pomarańczami, które były prawdziwym rarytasem. Przywiózł do obozu około pięciuset książek i chętnie wypożyczał je jeńcom. Dla polskich oficerów był niezwykle uprzejmy i wylewny. Opowiadał im, że zostaną wkrótce przeniesieni w inne miejsce. Żeby uśpić ich czujność, wydał rozkaz zaszczepienia wszystkich jeńców przeciw tyfusowi plamistemu. Efektem końcowym jego pracy w Kozielsku był raport przesłany na ręce szefa NKWD Ławrientija Berii, w którym tak pisał o uwięzionych oficerach: "Sama ich konstrukcja psychologiczna sprawia, że są zupełnie nieprzydatni władzy radzieckiej". Ostatecznie opuścił obóz w Kozielsku 4 marca 1940 roku. W latach 1941-1944 był szefem rezydentury radzieckiego wywiadu w Waszyngtonie. Razem z żoną Jelizawietą wziął się za organizacje "atomowej konspiracji", która wykradła Amerykanom tajemnicę pierwszej bomby atomowej. Mjr (kombrig) NKWD/GRU Wasilij Zarubin był jednym z najważniejszych sowieckich superszpiegów, którego "praca" nierozerwalnie splotła się również z losami Polski. Do dziś z podręczników Zarubina uczą się funkcjonariusze FSB. Za swoją działalność w 1944 r. został uznany za persona non grata i wydalony ze Stanów Zjednoczonych. Po powrocie do ZSRR pracował do 1948 roku w aparacie centralnym NKWD oraz MGB. Mając 54 lat przeszedł do rezerwy ze względu na stan zdrowia.
9 kwietnia 2018 r. w Teatrze Telewizji odbyła się premiera widowiska "Insekcja", którego akcja rozgrywa się w sowieckim obozie jenieckim niedługo przed zbrodnią katyńską. Spektakl pokazuje wielomiesięczną aktywność majora NKWD Wasilija Zarubina, który pracował nad polskimi jeńcami, usiłując pozyskać grupę pośród nich. Mechanizm sowieckich manipulacji został obnażony tu perfekcyjnie. Wobec jeńców nie stosował metod siłowych, lecz przewrotną perswazję. Był niezwykle sprytny i inteligentny łącząc cechy węża i kameleona. Usiłował poznać prawdziwe poglądy oficerów i za wszelką cenę zwerbować ich do współpracy. Wymyślił rodzaj ankiet personalnych, dzięki którym tworzył profile psychologiczne i przewidywał decyzje badanych osób. Inscenizację można obejrzeć w serwisie VOD Telewizji Polskiej.
http://wpolityce.pl/kultura/389088-inspekcja-wielkie-widowisko-grzegorza-krolikiewicza-pozostawil-opowiesc-niezwykla-o-genezie-mordu-katynskiego-ale-nie-tylko
http://film.interia.pl/wiadomosci/news-inspekcja-ostatnie-dzielo-grzegorza-krolikiewicza,nId,2463279
Największym problem w dokumentacji katyńskiej stanowią teczki NKWD. Zawierają one dane zatrzymanych, a także zapisy przesłuchań polskich oficerów. To tzw. pakiet nr 1. To akta bodajże najbardziej strzeżone w historii powojennego ZSRS. Dostęp do nich miał tylko I sekretarz Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego. Do dnia dzisiejszego nadal są ukryte w archiwach Kremla. Analizując sytuację dotyczącą zbrodni katyńskiej to Sowieci zatrzymali wówczas ok. 30 proc. Polaków z wyższy wykształceniem.
Przekazywanie jeńców policji politycznej samo w sobie było sprzeczne z prawem międzynarodowym
i zwyczajami przestrzeganymi przez cywilizowane narody. Żołnierze i oficerowie armii przeciwnika, którzy dostali się do niewoli powinni być, na czas trwania działań wojennych internowani w obozach jenieckich, aby w ten sposób uniemożliwić im powrót do ich armii i podjęcie od nowa walki. Obozy takie powinny być zawsze pod zarządem władz wojskowych a nie NKWD. Momentem do uwolnienia jeńców był koniec wojny. Stanowiło to rażące naruszenie zwyczajów wojennych, uregulowanych konwencją genewską z 1927 roku.
W pierwszych dniach kwietnia 1940 roku władze sowieckie przystąpiły do likwidacji obozu i
wywózki polskich jeńców do miejsca kaźni w lesie koło wsi Katyń.
Akcję eksterminacji jeńców wojennych dokonano na podstawie decyzji Biura Politycznego KC WKP (b) z 5 marca 1940 roku na podstawie notatki Ławrientija Berii i jego rozkazu z 22 marca. Dokument z 5 marca 1940 r. przeleżał skrywany w archiwach sowieckich aż do 1992 roku, gdy przedstawiono go opinii publicznej.
Było to w jawnej sprzeczności z międzynarodowym Prawem Konfliktów Zbrojnych "IV Konwencja Haska z 18 października 1907 roku, dotycząca praw i zwyczajów wojny lądowej" zapewniającym wszystkim jeńcom wojennym całkowitą ochronę ze strony państwa, które wzięło ich do niewoli.
Transporty formowano na podstawie list wywozowych, określanych mianem list śmierci.
Trudno jednoznacznie stwierdzić, czy były one układane według jakiegoś wcześniej przyjętego klucza. Niemniej jednak w pierwszych transportach znaleźli się oficerowie, którzy zdominowali życie obozowe, wykazując największą wolę walki i oporu wobec wszechobecnej indoktrynacji. Z ujawnionych po latach dokumentów wiemy, że 1 kwietnia 1940 roku Franciszek Majewski został wpisany na listę wywozową obozu specjalnego NKWD w Kozielsku. Biorąc pod uwagę procedurę wyczytywania listy w obozie w Kozielsku, załadunku i podróży pociągiem do stacji Gniazdowo - por. rez. Majewski Franciszek został zamordowany i pogrzebany w Katyniu k. Smoleńska około 3 kwietnia 1940 r. w wieku 29 lat.
Całą operację określono w dokumentach NKWD mianem "rozładowania obozów internowanych Polaków". Władze ZSRR postanowiły zgładzić tysiące bezbronnych jeńców, ponieważ nie ulegli oni prowadzonej wobec nich propagandzie i pozostali żarliwymi patriotami.
Zgładzenie polskich jeńców zostało przeprowadzone w tak zwanym "trybie specjalnym", bez sądów, bez wyroków, na podstawie list śmierci.
Katyń to wieś nad Dnieprem usytuowana 18 kilometrów na zachód od Smoleńska.
W pobliskim lesie zwanym "Lasem Katyńskim" funkcjonariusze NWKD dokonali mordu na 4404 polskich oficerach, więzionych wcześniej w Kozielsku. Ocalało jedynie 205 jeńców z Kozielska wywiezionych ostatnim transportem 12 maja 1940 r. do obozu w Pawliszczew Borze (Juchnowie), a następnie do obozu w Griazowcu.
Pierwsi o Katyniu dowiedzieli się robotnicy polscy zatrudnieni w batalionie roboczym organizacji Todta, którzy przybyli w te rejony wraz z jednym z niemieckich oddziałów. Zajmowali się oni od czerwca 1942 roku naprawą linii kolejowej w rejonie Gniazdowa.
Po rozmowie z miejscową ludnością dowiedzieli się, że w lesie Kozie Góry leżą pomordowani oficerowie polscy. Po odkopaniu kilkorga zwłok potwierdzili te doniesienia, następnie postawili na mogile dwa brzozowe krzyże, które pomogły natrafić na groby Niemcom.
11 kwietnia 1943 roku berlińska agencja Transocean jako pierwsza podała komunikat o odnalezieniu w lesie Kozie Góry koło Katynia zwłok polskich oficerów rozstrzelanych przez NKWD trzy lata wcześniej. 13 kwietnia 1943 roku Radio Berlin nadało informację o odnalezieniu w lesie katyńskim zwłok kilku tysięcy polskich oficerów. Zarówno w radio, jak i w depeszy agencji Transocean, podawano dawną nazwę NKWD, czyli GPU.
Ponieważ temat zbrodni podsycany niemieckimi komunikatami podjęły gazety i rozgłośnie radiowe w kilku innych państwach, głos zabrał również ZSRS. 15 kwietnia radio moskiewskie stanowczo zaprzeczyło, jakoby ZSRS był sprawcą mordu i obciążyło nim Niemców.
Sprawa katyńska przybrała na łamach polskojęzycznej prasy gadzinowej rozmiary niespotykanej wcześniej akcji propagandowej, popartej w większości rzeczywistymi dowodami pochodzącymi z miejsca zbrodni. Niemcy chcąc uzyskać wiarygodny materiał propagandowy prowadzili prace zgodnie z zasadami medycyny sądowej. Powołali także komisję międzynarodową, złożoną z ekspertów dziedziny medycyny sądowej i kryminalistyki pod kierownictwem prof. Navila ze Szwajcarii. W dziennikach wychodzących w Generalnym Gubernatorstwie publikowano niemal codziennie listy nazwisk oficerów, których tożsamość zdołano ustalić. Prasa gadzinowa nie omieszkała zacytować kilku listów znalezionych przy zwłokach, w których rodziny pomordowanych wyrażają m.in. niepokój o losy swoich bliskich. Wiele wydobytych rzeczy wskazywało tylko na obóz w Kozielsku. Wśród pamiętników i listów odnajdywano także cygarniczki z napisem ?Kozielsk? oraz pieczątki władz tego obozu na różnych dokumentach.
W II połowie kwietnia 1943 roku rodzina i znajomi doznali wstrząsu na wieść o rozstrzelaniu Franciszka Majewskiego w Katyniu z gazety niemieckiej wydawanej w Generalnej Gubernii. Jego nazwisko znalazło się na opublikowanej przez Niemców w prasie "gadzinowej" liście ofiar zbrodni katyńskiej. Widniało tam nazwisko Franciszka Majewskiego z wykazem rzeczy znalezionych przy zwłokach: pocztówka, koperta, telegram, certyfikat szczepienia 4041. W czasie ekshumacji w dołach katyńskich w 1943 roku został zidentyfikowany i zewidencjonowany pod numerem 2277.
2277. Majewski, Franciszek, Obltn. Postkarte, Briefumschlag, Telegramm, Impfschein 4041.
http://katyn.ru/index.php?go=Pages&in=view&id=831&page=15 W tym linku strona 228 pierwsze nazwisko z prawej strony.
http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=35&sub=635
W tym linku lista osób zamordowanych w Katyniu według Urzędowego Materiału opublikowanego w 1943 r. "Katyń wg. źródeł niemieckich - 1943 r".
http://www.youtube.com/watch?v=lPkOeUELczk&feature=player_embedded
3 czerwca 1943 roku, w związku z nadejściem pory letniej komisja zawiesiła prace ze względów sanitarnych. Prace zamierzano kontynuować jesienią, ale 25 wrześniu Katyń został zajęty przez Armię Czerwoną i ekshumacja nie została ukończona. Po wyparciu armii niemieckiej z rejonu Smoleńska, w Katyniu przystąpiła do pracy specjalna ekipa
funkcjonariuszy operacyjnych i śledczych NKWD dla przyszłej radzieckiej komisji śledczej. Aby zatuszować niechlubne czyny NKWD władze rosyjskie postanowiły przeprowadzić ponowną ekshumację ciał. 13 stycznia 1944 r. została powołana przez Biuro Polityczne KC Wszechzwiązkowej Partii Komunistycznej (bolszewików) specjalna komisja śledcza w celu udowodnienia tezy, że zbrodnia katyńska na oficerach Wojska Polskiego dokonana wiosną 1940 r. przez NKWD na polecenie tego samego Biura Politycznego KC WKP(b) została popełniona przez Niemców w 1941 r. Przewodniczącym Komisji został Nikołaj Burdenko, członek Akademii Nauk ZSRR. Wszyscy członkowie komisji byli Rosjanami bez żadnych przedstawicieli z zewnątrz. Kłamstwo katyńskie zostało "uwiarygodnione" raportem komisji chirurga Nikołaja Burdenki, która "wyjaśniła", że zbrodni na polskich oficerach dopuścili się Niemcy jesienią 1941 r.
Nasi oficerowie z kozielskiego obozu cały czas żyli nadzieją, że zostaną przekazani do innego kraju, bo przecież Polska nie była w stanie wojny z ZSRR. Nadzieja wyjazdu zamieniła się w niemal pewność, kiedy z końcem marca do obozów przysłano ankiety. Taki optymizm odnajdujemy w zachowanych strzępach zapisków wydobytych z dołów katyńskich w kwietniu 1943 roku.Tylko nieliczni pesymistycznie widzieli przyszłość. Żyjąc nadziejami na odmienienie swego losu po wojnie, przetrzymywani oficerowie, nie spodziewali się najgorszego. Nie wiedzieli, że nie powrócą do swych domów i ukochanych rodzin. Ofiary zabito strzałem w tył głowy z broni krótkiej. Zbrodnia ta odbyła się bez żadnych procesów i wyroku z pogwałceniem praw i konwencji cywilizowanego świata. W zamyśle katów świat miał nigdy się nie dowiedzieć o zbrodni. Ziemia miała przykryć ślady ludobójstwa, a kłamstwo miało na zawsze wymazać ją z ludzkiej pamięci. Oczekujące ich rodziny, uspokojone listami z kwietnia 1940 roku, nie wiedziały, że listy te są ostatnimi, jakie otrzymają. Nie poczuli już nigdy domowego ciepła i miłości, które na nich czekały w domach rodzinnych. Nie zobaczyli jak ich dzieci rosły i kształciły się. Po zamordowanych pozostało kilkadziesiąt tysięcy członków rodzin: matek, ojców, żon i rodzeństwa. Zbrodnia ta to trwająca przez dziesięciolecia tragedia wielu tysięcy rodzin, rana, która częstokroć nigdy się nie zagoiła. Rodzinom ofiar odebrano prawo do publicznej żałoby oraz opłakiwania i godnego upamiętnienia najbliższych. Ofiary zbrodni katyńskiej to dla najbliższych czyjś: syn, mąż, ojciec, dziadek, brat, wujek, a także związane z tym łzy, cierpienia i przekreślone marzenia. Nie da się przekonać ojców, matki, braci, siostry, córki czy synów, aby zapomnieli o zbrodni, która dotknęła ich bliskich. Odebrała im życie, a codzienność żyjących zamieniła w dotkliwe cierpienie i ból po stracie tych, których kochali najbardziej. Rodziny pomordowanych do dziś nie mogą pogodzić się ze stratą najbliższych. Mieli przed sobą wspaniałą przyszłość - jednakże los chciał inaczej. Decyzja o odebraniu życia Franciszkowi Majewskiemu zmieniła na zawsze losy żony Marii i syna Ryszarda. Miał niewątpliwie plany na przyszłość związane z zawodem i rodziną. Nigdy nie dowiemy się, jak potoczyłoby się ich życie, gdyby nie zbrodnia katyńska. Franciszkowi nie było dane w pełni cieszyć się szczęściem i bliskością rodziny. Nie patrzył jak dorasta jego dziecko i przychodzą na świat wnuki. Po stracie męża Maria Majewska (1917-2002) nie ułożyła sobie życia z nikim innym, gdyż Franciszek był jej jedyną miłością. Kochała go wiernie do końca życia. Mimo upływu wielu lat zawsze wypełniał jej serce. Zajęła się wychowaniem ich synka, Mariana Ryszarda, który miał 13 miesięcy jak został półsierotą. Już na zawsze odczuwała niewyobrażalną pustkę, której niczym nie dało się zapełnić. Pracowała przez szereg lat w miejscowej szkole. Po wojnie wyjechała wraz z synem z Tarnawki. W roku 2001 spotkał ją kolejny cios - śmierć syna. Wydarzenie to całkowicie ją załamało. Straciła kontakt z rzeczywistością, ale do końca życia wiedziała, kim jest człowiek z obrazka wiszącego na ścianie "to Franek" - mówiła.
http://www.youtube.com/watch?v=cdCenUIHch0
Jedyną kobietą wydobytą z mogił w Katyniu i pochowaną we własnym grobie była ppor. rez. Janina Antonina Lewandowska z domu Dowbor-Muśnicka zamordowana 22 kwietnia 1940 r. Więcej o por. Janinie Lewandowskiej na stronie internetowej.
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/11861
Naszym zadaniem jest zachowanie pamięci o wojsku, które nie poległo, lecz zostało skrytobójczo zamordowane.
W czasie, kiedy NKWD mordowało polskich jeńców i więźniów, ich rodziny z terenów, do których dotarły wojska radzieckie stały się ofiarami drugiej masowej deportacji w głąb Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, głównie w północne obwody Republiki Kazachskiej. Druga deportacja miała miejsce o świcie 13 kwietnia 1940 na podstawie decyzji Komitetu Centralnego Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii bolszewików z 2 marca 1940. Dotyczyła m. in. rodzin osób: przebywających w obozach jenieckich (w tym czasie jeszcze oficerów i policjantów, rozstrzeliwanych później partiami od 3 kwietnia do 16 maja 1940 w ramach Zbrodni Katyńskiej).
W czterech deportacjach przeprowadzonych przez władze sowieckie mieszkańcy zostali wywiezieni m.in. na północ europejskiej części Rosji, na Ural, do Kazachstanu, w pustkę Syberii, na głód, poniewierkę i powolne konanie. Wielu nigdy nie wróciło- ich potomkowie, często całkowicie wynarodowieni żyją dziś rozproszeni na rozległych terenach azjatyckiej części Rosji.
http://www.sybir.com.pl/pl/historia/1620,Deportacje-obywateli-polskich-w-glab-Zwiazku-Radzieckiego-w-latach-1940-1941.html
W Rosji niestety znajdują się ludzie, którzy wciąż mówią o niemieckiej winie. Rozpowszechniają fałszywe teorie dotyczące Zbrodni Katyńskiej oraz odpowiedzialności Wehrmachtu za rozstrzelanie oficerów polskich w Katyniu, które nie znajdują potwierdzenia w badaniach historycznych, w tym historyków rosyjskich. Nowe publikacje ukazujące się w Rosji na ten temat mówią nie tylko o fakcie zbrodni, ale i o konkretnych ludziach, którzy ją popełnili. Na podstawie dokumentów archiwalnych sporządzono dokładne informacje biograficzne funkcjonariuszy NKWD, którzy byli bezpośrednimi wykonawcami zbrodni katyńskiej. Znając wykonawców, to zbrodnia jest całkowicie dowiedziona mówi m.in. rosyjski historyk Nikita Pietrow - autor książki "Nagrodzeni za egzekucję 1940". W 2015 roku została przetłumaczona na polski i ukazała się w Polsce pod tytułem "Poczet katów Katyńskich". Prawda o zbrodni katyńskiej była ukrywana przez ponad pół wieku. Dopiero 13 kwietnia 1990 władze ZSRR przyznały, że zbrodnię popełniło NKWD, a dwa lata później prezydent Borys Jelcyn ujawnił pierwsze dokumenty.
Pamięć o naszym Wujku pozostała od czasów, jak tylko sięgnę pamięcią. We wspomnieniach w gronie rodzinnym, która osobiście znała Franciszka Majewskiego, pozostał obraz człowieka ujmującego wielkim czarem osobistym, głęboką wewnętrzną kulturą i wyjątkowym sposobie bycia. Po prostu był cudownym wujkiem a dzieci uwielbiały go.
Mówi się, że człowiek żyje wśród nas dopóki wspomnienia o nim żyją w naszych sercach, a jego obraz zapisany jest w naszej pamięci.
Vita mortuorum in memoria vivorum est posita - Życie zmarłych złożone jest w pamięci żywych - Cyceron
PAMIĘĆ O NIM NIECH TRWA W NAS
http://www.youtube.com/watch?v=vwioguHNW2s
http://www.youtube.com/watch?v=rcu1Gziqe_4
W Warszawie w Katedrze Polowej Wojska Polskiego NMP Królowej Polski w Kaplicy Katyńskiej umieszczono nazwisko Franciszka Majewskiego na tabliczce epitafijnej oraz na liście pod numerem 8942 na stronie 178.
http://katedrapolowa.pl/old/ofiary_z.php?strona=178&imie1=&imie2=&nazwisko=&stopien=&miejsce=
Na tabliczce drugie nazwisko po lewej stronie.
http://katedrapolowa.pl/old/tabliczka.php?imie1=Franciszek&nazwisko=MAJEWSKI&stopien=Ppor.&id=2195&num=2
Zdjęcie tabliczki epitafijnej umieściłem w czwartym wspomnieniu "Pamięć o Franciszku Majewskim
z Tuliszkowa" na końcu wpisu.
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/12955/0/2
Pierwszy cmentarz w Katyniu o charakterze tymczasowym powstawał w trakcie i po zakończeniu ekshumacji w 1943 roku. Dokonała tego Komisja Techniczna Polskiego Czerwonego Krzyża.
2 listopada 1956 r. na Cmentarzu Powązkowskim obok pomnika Gloria Victis ustawiono drewniany krzyż, na którym zawieszono tabliczkę z napisem "Symboliczny grób 12000 oficerów polskich zamordowanych w Katyniu. Byli Polakami, zginęli na ziemi obcej z rąk okrutnego wroga. Należy im się pamięć i cześć". Przez kilkanaście godzin pod krzyżem zapalano znicze i składano kwiaty. W nocy został usunięty przez milicję. Podobne krzyże ustawiano także w kolejnych latach.
W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych pomniki i tablice upamiętniające ofiary mordu powstały w wielu skupiskach Polaków na kilku kontynentach.
31 lipca 1981 r. członkowie Komitetu Obywatelskiego Budowy Pomnika Katyńskiego ustawili na Cmentarzu Powązkowskim kamienny krzyż z datą "1940", napisem "Katyń" i orłem w koronie. Jeszcze tej samej nocy nieznani sprawcy wywieźli pomnik.
Na miejsce zbrodni, do Katynia już od 1988 r. podążały niewielkie pielgrzymki z Polski.
W końcu, staraniem Prymasa Polski Józefa Glempa 2 września 1988 r. w Lesie Katyńskim stanął wielki, dębowy krzyż. Odbyła się także uroczysta msza święta, którą odprawił ks. prałat Zdzisław Jastrzębiec Peszkowski - jeniec Kozielska. Ks. Zdzisław Peszkowski opatrzności zawdzięczał, że nie podzielił losów tysięcy towarzyszy broni zamordowanych w lasku katyńskich. Całe późniejsze życie poświęcił głoszeniu prawdy o zbrodni i upamiętnieniu ofiar. W kwietniu 1989 r. delegacja Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa z jej przewodniczącym gen. dyw. pil. Romanem Paszkowskim wraz z grupą rodzin ofiar mordu pobrała w Katyniu urnę z ziemią, która 18 kwietnia 1989 r. została uroczyście złożona w Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie oraz w Dolince Katyńskiej.
Ostatecznie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu został otwarty i poświęcony w dniu 28 lipca 2000 roku w ramach obchodów upamiętniających 60. rocznicę zbrodni katyńskiej. Znajduje się na nim 6 dużych grobów zbiorowych ze szczątkami zamordowanych oficerów WP, oznaczonych leżącymi krzyżami, i dwie mogiły indywidualne. Groby zlokalizowane są po obu stronach głównej alei cmentarza, wiodącej do zespołu ołtarzowego z podziemnym dzwonem i pionową ścianą z nazwiskami zamordowanych oficerów. Dzwon rzeczywiście bije umarłym, bo jest poniżej poziomu ziemi. Jego stłumiony dźwięk wydobywa się spod ziemi, co symbolizuje prawdę niemożliwą do ukrycia nawet pod ziemią. Na powierzchni dzwonu został wyryty tekst Bogurodzicy i nazwa "Katyń". Zaznaczono również specjalnie dobranymi żeliwnymi płytami miejsca "dołów śmierci", do których w 1940 roku, po zamordowaniu, wrzucono zwłoki oficerów WP. Cmentarz okala aleja, wzdłuż której, na pionowych ścianach, umieszczono tabliczki epitafijne z nazwiskami zamordowanych. Wejście na cmentarz otwierają dwa obeliski z wizerunkami orłów wojskowych i napisem: Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu. Całość jest ogrodzona elementami metalowymi o długości 470 m.
http://www.youtube.com/watch?v=JZz2M5E940s
MIEJSCA PAMIĘCI ZWIĄZANE Z FRANCISZKIEM MAJEWSKIM
WROCŁAW 1995
W 1995 roku we Wrocławiu w 55-tą rocznicę zbrodni katyńskiej przed krzyżem - repliką Krzyża Katyńskiego umieszczonego w 1989 r. w Katyniu, na Cm. Grabiszyńskim postawiono obelisk kamienny wraz z tablicą okolicznościową. Na okalających krzyż ścianach czterech kwater mogilnych, rodziny ufundowały imienne epitafia. Wśród nich wyryte jest w granicie z prawej strony krzyża nazwisko por. rez. Franciszek Majewski 3 pp Jarosław lat 29 jeniec Kozielska zamordowany w Katyniu w kwietniu 1940 roku. Zdjęcie umieściłem na końcu wpisu.
KATYŃ 2000
W dniu 28 lipca 2000 roku w ramach obchodów upamiętniających 60. rocznicę zbrodni katyńskiej otwarto i poświęcono Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu. Groby zlokalizowane są po obu stronach głównej alei cmentarza, wiodącej do zespołu ołtarzowego z podziemnym dzwonem i pionową ścianą z nazwiskami zamordowanych oficerów.
WARSZAWA 2002
W Warszawie 15 września 2002 roku w Katedrze Polowej Wojska Polskiego NMP Królowej Polski poświecono Kaplicę Katyńską. Umieszczono w niej tabliczki epitafijne m.in. na nazwisko Franciszka Majewskiego.
JAROSŁAW 2005
W Jarosławiu w dniu 15 września 2005 r. przy kościele Chrystusa Króla odbyła się uroczystość odsłonięcia Pomnika Ofiar Katynia. Na pomniku umieszczono 180 nazwisk poległych w Katyniu, Charkowie i Miednoje. Pochodzili oni z powiatu jarosławskiego, lubaczowskiego lub zostali powołani na wojnę z Garnizonu Jarosławskiego. Na liście poległych KOZIELSK - KATYŃ w porządku alfabetycznym umieszczono przy numerze 48 ppor. piech. rez. Majewski Franciszek, lat 29.
TULISZKÓW 2009
11 listopada 2009 r. w Tuliszkowie posadzono Dęb Pamięci na tuliszkowskim Rynku ku czci porucznika rez. Franciszka Majewskiego. Na zakończenie uroczystości na niewielkim zwieńczonym orłem postumencie odsłonięto tablicę upamiętniającą jego osobę.
TULISZKÓW 2010
11 listopada 2010 r. w Tuliszkowie odbyły się uroczystości z okazji Święta Niepodległości. Na zakończenie uroczystości siostrzenice i Burmistrz Tuliszkowa odsłonili zdjęcie Franciszka Majewskiego, które umieszczone zostało na postumencie, na którym od ubiegłego roku wisiała tabliczka z jego nazwiskiem.
TARNAWKA 2010
W Tarnawce w dniu 25 kwietnia 2010 r. upamiętniono postać porucznika Franciszka Majewskiego. Tablica poświęcona zamordowanemu oficerowi została umieszczona na ścianie frontowej kościoła parafialnego pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny.
WARSZAWA 2015
17 września 2015 r. oficjalnie otwarto Muzeum Katyńskie w Warszawie. Na terenie muzealnym jest umieszczone w dawnej Działobitni, Epitafium Katyńskie. W pięciu ceglanych, sklepionych pomieszczeniach umieszczono 15 tablic wykonanych ze stopu metali z literami wybijanymi jak na żołnierskich nieśmiertelnikach z ok. 15 tys. nazwisk ofiar zbrodni katyńskiej.
Nauczyciele związani z powiatem konińskim, nowotomyskim i tureckim zamordowani w Katyniu:
1. Kapitan rez. Kazimierz BARANIECKI (+40 l.).
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/948
2. Kapitan rez. Michał KOBYLIŃSKI (+49 l.).
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/8434
3. Porucznik rez. Franciszek MAJEWSKI (+29 l.).
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/12955
4. Porucznik rez. Piotr Jan SMARZYŃSKI (+36 l.).
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/17916
Objaśnienie skrótów i wyrazów:
CAW=Centralne Archiwum Wojskowe w Rembentowie
AP 6881=akta personalne o tym numerze w CAW
MiD WIH=Materiały i Dokumenty Wojskowego Instytutu Historycznego
LW=lista wysyłkowa w j. rosyjskim z 1 IV 1940
http://www.katedrapolowa.pl/ Katedra Polowa Wojska Polskiego w Warszawie
http://www.radaopwim.gov.pl/ Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa
3 pp Leg.=3. Pułk Piechoty Legionów Jarosław
W okresie międzywojennym wchodził w skład 2 Dywizji Piechoty Legionów. Pułk został sformowany w 1914 roku z żołnierzy rozwiązanego wcześniej Legionu Wschodniego, uzupełnionego ochotnikami ze Śląska i Galicji. W maju 1918 roku został rozbrojony i odtworzony po odzyskaniu niepodległości na początku 1919 roku. Stacjonował początkowo w Łukowie i Grodnie. W 1922 r. trafił do Jarosławia gdzie został ostatecznie dyslokowany w Garnizonie "Jarosław".
http://www.jaroslaw.pl/aktualnosci-wydarzenia/id4440,100-lecie-powstania-3-Pulku-Piechoty-Legionow.html
NKWD - Narodnyj Komissariat Wnutriennich Dieł (polski: Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych ZSRR)
ZSRS - Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich został utworzony 30 grudnia 1922 r. na I Zjeździe Rad. Rosyjska nazwa tego historycznego państwa brzmi Sojuz Sowietskich Socjalisticzeskich Riespublik. Obecnie stosowane są obie formy ZSRS i ZSRR.
MGB - Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR
ZSRR - Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
GPU - policja polityczna w RFSRR (Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka)
Deportacja (politologia) - przymusowe przesiedlenie najczęściej całej grupy osób z powodów politycznych.
Persona non grata (łac. osoba niepożądana). W dyplomacji termin oznaczający członka personelu dyplomatycznego lub konsularnego, który otrzymał nakaz opuszczenia terytorium kraju, w którym przebywa.
Gadzinówka (pismo gadzinowe) - określenie polskojęzycznej prasy, wydawanej przez administrację okupacyjną w Generalnym Gubernatorstwie oraz zachodnich obwodach ZSRR, w miejsce zlikwidowanych polskich tytułów prasowych.
WSPOMNIENIA O FRANCISZKU MAJEWSKIM URODZONYM 14.02.1911r. W TULISZKOWIE (fragment)
Wspomnienia siostrzenicy Franciszka Majewskiego - Anny Danieli Janiak z Nowakowskich (+91 l.), urodzonej 29.11.1926 r. w Grodźcu (powiat koniński).
Franciszek Majewski (+29 l.) był bratem mojej matki, Józefy Nowakowskiej z Majewskich.
Był najmłodszym z sześciorga dzieci Franciszka Majewskiego (młynarza) i Franciszki z domu Pełczyńskiej, zamieszkałych w Tuliszkowie. Dziadkowie moi mieli sześcioro dzieci, trzy córki: Mariannę, Teodorę i Józefę (moją matkę) oraz trzech synów: Maksymiliana, Antoniego i Franciszka.
Matka moja w 1922 r. wyszła za mąż za Józefa Nowakowskiego (młynarza), zamieszkałego w Grodźcu (powiat koniński) i po 5 latach małżeństwa zmarła na gruźlicę 30 marca 1927 r. przeżywszy zaledwie 25 lat. Zmarła cztery miesiące po moim urodzeniu. Brat mojej matki - Franciszek miał wówczas 16 lat. Rodzeństwo mojej matki interesowało się mną po jej śmierci i odwiedzało mnie. Ciocia Marianna (po mężu Trocha), która po wyjściu za mąż zamieszkała w Szadowskich Górach koło Turku chciała mnie zabrać i wychować ze swoimi dziećmi. Podobno prosiła ją o to moja mama przed śmiercią, jednak ojciec bardzo mnie kochał i nie zgodził się na to. Chciał mnie mieć przy sobie. Ojciec wkrótce ożenił się po raz drugi z Leokadią Wardęcką z Chocza. Po czterech latach przyszedł na świat mój przyrodni brat Józef.
Z rodzeństwa mojej matki najbardziej zapamiętałam wujka Franciszka. On najczęściej mnie odwiedzał. Musiał bardzo kochać swoją siostrę Józię, skoro pomimo młodego wieku odwiedzał siostrzenicę. Pamiętam dzień, kiedy ojciec przedstawił mi wujka Franciszka. Mogłam mieć wtedy około 4 lat. Ojciec powiedział: "ten wujek to jest braciszek twojej mamusi, tej co jest w niebie i jest nauczycielem". Wujek przywiózł wówczas dla mnie prezenty: dwie kolorowe czapki z pomponami, czekolady i inne słodycze. Przyjrzałam się wujkowi dokładnie i bardzo mi się spodobał. Miał ciemne bujne włosy i ładną twarz. Po chwili już siedziałam na jego kolanach. Później bawił się ze mną i był bardzo wesoły. Zawsze kiedy przyjeżdżał, to większość czasu spędzał ze mną, a nie z dorosłymi. Przywoził też jakieś prezenty i słodycze. Tak to zapamiętałam. Dzisiaj w pamięci mojej pozostały już tylko niektóre sytuacje. Na przykład pamiętam, że któregoś razu przyjechał wujek i jak zawsze bawił się ze mną prawie cały dzień. Biegaliśmy, graliśmy w piłkę, a potem postawił krzesło na trawie i zachęcił: pokaż wujkowi jak skaczesz i kazał mi zeskoczyć. Był to mój pierwszy skok w życiu. Oczywiście zrobiłam to źle, skacząc na całe stopy, aż zabolały. Wówczas wujek postawił mnie jeszcze raz na krześle i pouczył: należy skakać na paluszki i z ugiętymi nogami w kolanach. Potem ćwiczyliśmy prawidłowy zeskok i skoki w dal. Innym razem lepiliśmy z gliny zwierzątka. Pamiętam, że zachęcał mnie abym ulepiła jakieś zwierzątko. Nie pamiętam co ulepiłam, ale pamiętam, że wujek ulepił bardzo ładną kaczuszkę. Skrzydełka wyrzeźbił scyzorykiem. Byłam zachwycona. Po tej zabawie umył mi dokładnie ręce i poprzycinał paznokcie. Jako małe dziecko bardzo cieszyłam się z każdych odwiedzin wujka, a odwiedzał mnie dość często, kiedy tylko mógł. To był mój najukochańszy wujek. Był taki miły, dobry i czułam, że mnie kocha. Myślałam sobie wówczas, że na pewno taka byłaby moja mama, gdyby żyła. Wydawało mi się, że ten wujek jest na moją wyłączność i tak chyba naprawdę było, bo przecież przyjeżdżał przede wszystkim do mnie. Starsze rodzeństwo matki z czasem nie odwiedzało mnie już tak często. Wszyscy mieli już własne rodziny, dzieci, obowiązki i mniej czasu na odwiedzanie rodziny. Od 1935 r. wujek nie mógł mnie już tak często odwiedzać, ponieważ otrzymał pracę na kresach wschodnich. Wówczas mówiło się, że pod Lwowem. Dziś wiem, że była to miejscowość Tarnawka koło Rzeszowa (dawniej województwo lwowskie). Tam został kierownikiem szkoły powszechnej. Uczył matematyki, polskiego i historii. Jednak w wakacje zawsze wracał w rodzinne strony. Na ogół zatrzymywał się u najstarszej siostry Marianny w Szadowskich Górach, stamtąd rowerem jechał do Tuliszkowa, gdzie odwiedzał pozostałą rodzinę i dalej do Grodźca. W Grodźcu najpierw zawsze wstępował na mały cmentarz przy kościele, żeby odwiedzić grób swojej siostry Józi, a mojej mamy. Potem jechał do mnie. Przyjeżdżał w każde wakacje na rowerze, aż do 1939 r.
Kiedy już chodziłam do szkoły mieliśmy sobie wiele do opowiadania, ja uczennica i on nauczyciel. Wujek bardzo interesował się moimi postępami w nauce. Oglądał moje zeszyty i świadectwa, pytał co czytam. Uczyłam się dobrze, więc kiedy byłam już starsza pytał, co chciałabym w życiu robić. Mówiłam wówczas, że chciałabym się uczyć dalej, a w przyszłości być nauczycielką albo mieć sklep. Wujek uśmiechał się i powiedział: "gdy będziesz się nadal tak dobrze uczyć, to gdy dorośniesz twoje marzenia spełnią się". Tak mijały lata. Byłam szczęśliwa, miałam kochającego ojca i kochanego wujka Franciszka, aż nadszedł tragiczny rok 1939. 21 kwietna umiera mój ukochany ojciec. Mam niespełna 13 lat i jestem już całkowitą sierotą. W czerwcu ukończyłam szóstą klasę szkoły podstawowej. Jestem smutna, zagubiona, niepewna losu jaki mnie czeka. Nadeszły wakacje, ale czas ten nie był radosny ani dla mnie, ani dla innych ludzi. Panowała atmosfera niepokoju i przygnębienia. Ludzie coraz częściej rozprawiali o możliwej wojnie. I w te wakacje jak zawsze odwiedził mnie wujek Franciszek. Tym razem nie przywiózł jednak żadnych prezentów, tylko aparat fotograficzny. Po serdecznym przywitaniu poprosił, abym zebrała swoje kuzynki, to zrobi nam zdjęcie na tle małego lasku, który jest w pobliżu. Poszliśmy na spacer w kierunku tego lasku. Wujek nie był jednak tak wesoły jak zawsze. Miał bardzo poważną twarz i był milczący. Zrobił nam zdjęcie i wróciliśmy do domu. Tym razem nie zabawił jednak długo. Pożegnał się, jakby gdzieś się spieszył. Żegnając się z wujkiem powiedziałam ze smutkiem, wujku, teraz mam tylko ciebie. Wujek przytulił mnie mocno, pocałował i powoli, jakby z przymusu odjechał, a ja patrzyłam za nim długo, aż zniknął za zakrętem. Nie powiedział mi wówczas, że ma już powołanie do wojska (miał stopień podporucznika), ani że w minionym roku się ożenił i musi zostawi żonę i malutkiego synka. Widać było, że coś go smuci, ale był bardzo mądry i taktowny. Wiedział, że nie należy obciążać osieroconej niedawno siostrzenicy dodatkowo swoimi troskami i niepokojami. Takie to były nasze ostatnie wakacje 1939 r. i ostatnia wizyta wujka Franciszka.
Pierwszego września 1939 r. poszłam z innymi dziećmi do szkoły aby rozpocząć naukę w siódmej klasie. Po krótkim apelu kierownik szkoły w Grodźcu oznajmił: Nauki nie będzie! Jest wojna! Wracajcie do domu!
Na wojnę zostali powołani bracia mojego ojca Antoni i Ignacy. W październiku 1939r. do Grodźca wkroczyli Niemcy. Kierownika Szkoły, Sekretarza Gminy i hrabiego Kwileckiego zabrali do Konina i rozstrzelali pod ratuszem.
Przez całą wojnę nie miałam żadnych wiadomości o wujku Franciszku. Byliśmy wysiedleni i trudno było o kontakt z rodziną. Po wojnie odwiedziłam rodzinę mojej mamy w Tuliszkowie oraz ciocię Mariannę w Szadowskich Górach. Od niej dowiedziałam się, że wujek Franciszek zginął w Katyniu. Miał zaledwie 29 lat. Tylko tyle mi powiedziała. Nic więcej, żadnych szczegółów. Nie wiem, czy ona też nic więcej wówczas nie wiedziała, czy może przemilczała, aby oszczędzić mi bólu. Później dopiero dowiedziałam się, że pozostawił żonę Marię, która też była nauczycielką i osierocił synka. Była to dla mnie kolejna bardzo bolesna strata: nieznana matka, najdroższy ojciec i najukochańszy wujek Franciszek. O Katyniu wówczas nie można było mówić głośno, ale rodziny straconych tam żołnierzy dowiedziały się o tej zbrodni i musiały przez długie lata cierpieć w milczeniu.
W domu rodzinnym moich dziadków mieszkał po wojnie brat mojej mamy Antoni z rodziną. Byłam u nich cały tydzień. Na strychu tego domu leżały pięknie poukładane rocznikami szkolne zeszyty wujka Franciszka z czasów gimnazjalnych. Oglądałam te zeszyty. Jakież były czyste, starannie prowadzone, a rysunki z przyrody i fizyki były tak wypracowane jak małe dzieła. Te zeszyty tak wiele mówiły o tym młodym człowieku, przyszłym nauczycielu. Mała Marysia, córeczka wujka Antoniego bawiła się tymi zeszytami, mazała po nich, wyrywała kartki. Jakże żałowałam, że nie zabrałam choćby jednego zeszytu na pamiątkę. Nie śmiałam prosić. Nie miałam też odwagi zabrać bez pytania. Nigdy nie dostałam też zdjęcia, które wujek zrobił w wakacje 1939 r. Nie poznałam też jego żony ani syna. Wielka szkoda. Dziś już oboje nie żyją.
Pisząc te wspomnienia mam 89 lat, ale czasy przedwojenne pamiętam, bo to był czas mojego dzieciństwa i młodości. Po wojnie wyszłam za maż i przez kilka lat wraz z mężem prowadziliśmy sklep spożywczy w Grodźcu. Aż przyszły bardzo trudne czasy dla prywatnej inicjatywy i sklep trzeba było zlikwidować. Sprzedaliśmy więc sklep i przenieśliśmy się do Rychwała (powiat koniński), gdzie wybudowaliśmy dom. Nauczycielką nie zostałam, ale wychowałam sześcioro własnych dzieci (dwie córki i czterech synów). Wszystkie moje dzieci ukończyły studia, mają rodziny, a ja doczekałam się szesnaściorga wnuków i jedenastu prawnuków. Los więc z nawiązką wynagrodził mi moje sieroctwo. Od 1994 r. mieszkam w Poznaniu, blisko moich dzieci, które po ukończeniu studiów tu się osiedliły.
W listopadzie 2013 r. odwiedziłam wraz z dziećmi dom rodzinny dziadków Majewskich w Tuliszkowie. Mieszka tam kolejne już pokolenie rodziny Majewskich. Przyjęli nas bardzo serdecznie. Nie wiedzieliśmy, że na tuliszkowskim Rynku w 2009 r. posadzono Dąb Pamięci i odsłonięto tablicę upamiętniającą Franciszka Majewskiego mieszkańca Tuliszkowa - ofiarę zbrodni katyńskiej.
Poszliśmy tam razem i byliśmy bardzo wzruszeni. To przywołało wspomnienia o wujku Franciszku, które postanowiłam zapisać.
Anna Janiak
Poznań, wrzesień 2015 r.
Autorka wspomnień w chwilach zadumy i refleksji nad przemijającym życiem, swoje radości, troski
i niepokoje opisuje w wierszach.
Na koniec wszystkich wspomnień chciałbym dodać, iż por. rez. FRANCISZEK MAJEWSKI to brat mojej babci Marianny Trocha z d. Majewska.
Osoby mogące wnieść coś nowego proszę o kontakt na mój adres e-mail: robins53@wp.pl
WYDARZENIA Z 1981 ROKU
W Katedrze Wrocławskiej umieszczono w 1981 roku płaskorzeźbę z napisem KATYŃ, która została odnowiona przez DRK w 1990 r.
WYDARZENIA Z 1994 ROKU
W 1994 roku z inspiracji Stowarzyszenia Dolnośląska Rodzina Katyńska na cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu przy wejściu z lewej strony wzniesiono pięciometrowy krzyż - replikę Krzyża Katyńskiego umieszczonego w 1989 r. w Katyniu.
WYDARZENIA Z 1995 ROKU
W 1995 roku we Wrocławiu w 55-tą rocznicę zbrodni katyńskiej przed krzyżem - repliką Krzyża Katyńskiego umieszczonego w 1989 r. w Katyniu, na Cm. Grabiszyńskim postawiono obelisk kamienny wraz z tablicą okolicznościową. Na okalających krzyż ścianach czterech kwater mogilnych, rodziny ufundowały imienne epitafia. Wśród nich wyryte jest w granicie z prawej strony krzyża nazwisko por. rez. Franciszek Majewski 3 pp Jarosław lat 29 jeniec Kozielska zamordowany w Katyniu w kwietniu 1940 roku. Jedno zdjęcie umieściłem poniżej tekstu a drugie w piątym wpisie z 11.11.2011 r. "Pamięć związana z Franciszkiem Majewskim we Wrocławiu" http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/12955/0/2
http://www.sdrk.pl/miejsca_pamieci.html
WYDARZENIA Z 2000 ROKU
W dniu 28 lipca 2000 roku w ramach obchodów upamiętniających 60. rocznicę zbrodni katyńskiej otwarto i poświęcono Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu. Groby zlokalizowane są po obu stronach głównej alei cmentarza, wiodącej do zespołu ołtarzowego z podziemnym dzwonem i pionową ścianą
z nazwiskami zamordowanych oficerów.
22 września 2000 r. we Wrocławiu w parku im. Juliusza Słowackiego w niedalekim sąsiedztwie Panoramy Racławickiej odsłonięto monumentalny pomnik poświęcony ofiarom zbrodni katyńskiej.
http://wizjer49.blox.pl/tagi_b/350966/pomnik-Ofiarom-Katynia-we-Wroclawiu.html
WYDARZENIA Z 2002 ROKU
W Warszawie 15 września 2002 roku w Katedrze Polowej Wojska Polskiego NMP Królowej Polski poświecono Kaplicę Katyńską. Umieszczono w niej tabliczki epitafijne m.in. na nazwisko Franciszka Majewskiego. Na widocznym ujęciu z linka poniżej drugie nazwisko z lewej strony.
http://www.katedrapolowa.pl/poprzednia_wersja/tabliczka.php?imie1=Franciszek&nazwisko=MAJEWSKI&stopien=Ppor.&id=2195&num=2
WYDARZENIA Z 2005 ROKU
15 września 2005 r. na dziedzińcu Kościoła Chrystusa Króla w Jarosławiu (woj. podkarpackie) został poświęcony i odsłonięty Pomnik Ofiar Katynia.
Jest on hołdem złożonym dla oficerów Wojska Polskiego z Jarosławia oraz powiatu jarosławskiego i lubaczowskiego wraz z powołanymi na wojnę z Garnizonu "Jarosław" stacjonującego wówczas w Jarosławiu w chwili wybuchu wojny.
Głównym pomysłodawcą i fundatorem był doc. dr inż. Zbigniew Zieliński (1918-2003 ), syn Tadeusza oficera rezerwy poległego w Katyniu. Realizacji inicjatywy budowy Pomnika podjęła się Fundacja Pomocy Edukacyjnej dla Młodzieży im. Heleny i Tadeusza Zielińskich w Jarosławiu w porozumieniu z parafią Chrystusa Króla w Jarosławiu, na której terenie znajduje się pomnik.
Na liście poległych KOZIELSK- KATYŃ w porządku alfabetycznym umieszczono przy numerze 48 ppor. piech. rez. Majewski Franciszek, lat 29.
Zdjęcie tablicy pamiątkowej z nazwiskiem umieściłem poniżej tekstu w szóstym wpisie z 15.08.2011 r. "Pamięć związana z Franciszkiem Majewskim w Jarosławiu" http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/12955/0/2
http://starostwo.jaroslaw.net.pl/index.php?show=news&news=25, http://www.ordynariat.wp.mil.pl/pl/162_4727.html
WYDARZENIA Z 2006 ROKU
Dnia 17 września 2006 r. przy Pomniku Katyńskim przy Kościele Chrystusa Króla w Jarosławiu
odbyły się Uroczystości Katyńskie pn. "Przebaczyć ale pamiętać".
O godzinie 16. odbyła się uroczysta Msza Święta, następnie Apel Poległych oraz program artystyczny
w Katolickim Centrum Kultury.
Organizatorem uroczystości był Zarząd Fundacji Pomocy Edukacyjnej dla Młodzieży im. H. i T. Zielińskich w Jarosławiu, Parafia p.w. Chrystusa Króla w Jarosławiu oraz Urząd Miasta Jarosławia.
http://www.jaroslaw.pl/aktualnosci-wydarzenia/id398,Uroczystosci-Katynskie.html
WYDARZENIA Z 2007 ROKU
Franciszek Majewski decyzją Ministra Obrony Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej Nr 439/MON z dnia
5 października 2007 roku został mianowany pośmiertnie na stopień porucznika Wojska Polskiego.
Uroczysty Apel Pamięci, na którym został odczytany odbył się 9 listopada 2007 roku na placu marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie.
http://www2.polskieradio.pl/katyn/wp/?s=130&l=%A3%20-%20N
14 listopada 2007 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej poprzez aklamacje uchwalił dzień 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
Od tego dnia, co roku 13 kwietnia obchodzimy, jako Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
Świętując pamięć o poległych oddajemy szacunek zmarłym oraz ich cierpiącym rodzinom.
WYDARZENIA Z 2008 ROKU
Kilkadziesiąt osób, m.in. członkowie Dolnośląskiej Rodziny Katyńskiej, żołnierze i harcerze, uczestniczyło we Wrocławiu w uroczystych obchodach 68. rocznicy Zbrodni Katyńskiej.
http://www.rp.pl/artykul/123063.html?print=tak
WYDARZENIA Z 2009 ROKU
11 listopada 2009 r. w Tuliszkowie odbyły się obchody rocznicy odzyskania niepodległości połączone
z przygotowaniami do 70. rocznicy zbrodni katyńskiej.
Jednym z punktów uroczystości było posadzenie Dębu Pamięci na tuliszkowskim Rynku. Miasto włączyło się tym samym w ogólnopolską akcję "Katyń ocalić od zapomnienia". Twórcą tego programu, który zainicjował i pobudził do realizacji w 2008 r. był prezes Stowarzyszenia Parafiada śp. ks. Józef Jońca (+51 l.). Zginął 10 kwietnia 2010r. w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej.
http://www.katyn-pamietam.pl/hero/14422.html, http://www.katyn-pamietam.pl/
Drzewo zostało poświęcone mieszkańcowi Tuliszkowa i ofierze Katynia por. rez. Franciszkowi Majewskiemu. Pod korzenie dębu włożono tubę z Aktem Erekcyjnym, na którym mogli składać podpisy zaproszeni goście, mieszkańcy Tuliszkowa i okolicznych miejscowości. Na zakończenie uroczystości na niewielkim zwieńczonym orłem postumencie odsłonięto tablicę upamiętniającą Franciszka Majewskiego. Dąb jest milczącą, wiecznie żywą pamiątką o tych co oddali życie za ojczyznę.
http://tuliszkow.pl/st/1-aktualnoci/158-11-listopada-dzie-niepodlegoci,
http://web.diecezja.wloclawek.pl/parafia/SwWita_Tuliszkow/ak_2009.html
WYDARZENIA Z 2010 ROKU
13 kwietnia 2010 r. w 70-tą rocznicę zbrodni katyńskiej władze Miasta i Gminy Tuliszków, oświaty, młodzieży szkolnej oraz wielu innych organizacji upamiętnili podczas rocznicowych uroczystości ofiary zbrodni katyńskiej z 1940 r. oraz oddali hołd ofiarom katastrofy lotniczej w Smoleńsku. Podczas uroczystości złożono kwiaty i zapalono znicze w miejscu poświęconym poległym w Katyniu pod Dębem Pamięci na tuliszkowskim Rynku. http://www.tuliszkow.pl/st/1-aktualnoci/181-ofiarom-zbrodni-katyskiej-i-ofiarom-katastrofy-w-smolesku
Jednym z nich jest por. rez. Michał KOBYLIŃSKI, który z dniem 1 listopada 1921 r. otrzymał posadę kierownictwa siedmioklasowej szkoły powszechnej w Tuliszkowie. W latach 1922/1923 i 1923/1924 był kierownikiem szkoły. Od 1 września 1924 przeszedł na własną prośbę na równorzędne stanowisko do Golina. Więcej o Michale Kobylińskim na stronie internetowej. http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/8434
13 kwietnia 2010 r. we Wrocławiu obchodzono 70. rocznice zbrodni katyńskiej.
Pod Pomnikiem Ofiar Zbrodni Katyńskiej zebrali się politycy, kombatanci, harcerze, rzesze Wrocławian i duchowni różnych wyznań i religii.
http://ekai.pl/wydarzenia/polska/x27968/wroclaw-obchody-rocznicy-zbrodni-katynskiej/
W dniu 25 kwietnia 2010 r. Rada Gminy Markowa podjęła następująca uchwałę:
UCHWAŁA NR XXXVI/208/10 RADY GMINY MARKOWA w sprawie uczczenia pamięci ofiar zbrodni katyńskiej, którzy pracowali lub pochodzili z terenu Gminy Markowa.
W uchwale napisano m. in. o ufundowanie na ścianie frontowej kościoła parafialnego w Tarnawce tablicy poświeconej por. rez. Franciszkowi Majewskiemu ur. 14 II 1911 r. w Tuliszkowie k. Konina oraz zasadzić koło kościoła parafialnego Dąb Pamięci.
Pełny tekst uchwały na stronie internetowej. http://www.biuletyn.net/nt-bin/_private/markowa/595.pdf
Gmina Markowa włączyło się tym samym w ogólnopolską akcję "Katyń ocalić od zapomnienia". Twórcą tego programu, który zainicjował i pobudził do realizacji w 2008 r. był prezes Stowarzyszenia Parafiada śp. ks. Józef Jońca. http://www.katyn-pamietam.pl/
W miesięczniku regionalnym "Gazeta Łańcucka" z maja 2010 r. można również na stronie drugiej przeczytać o obchodach Dnia Katyńskiego, które odbyły się w Tarnawce w dniu 25 kwietnia 2010 r. Pierwszym elementem uroczystości było upamiętnienie postaci porucznika Franciszka Majewskiego. Tablica poświęcona zamordowanemu oficerowi została umieszczona na ścianie frontowej kościoła parafialnego, a na placu naprzeciwko niego posadzono również Dąb Pamięci. Kościół rzymskokatolicki pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny to dawna cerkiew greckokatolicka wybudowana w latach 1934-1939. Niesamowitego uroku bryle świątyni nadają trzy ośmioboczne wieże z cebulastymi hełmami. Tarnawski kościół z swoimi podcieniami i ciekawym wnętrzem jest wizytówką tej miejscowości. Uroczystości odsłonięcia i poświęcenia tablicy oraz posadzenie Dębu Pamięci rozpoczęły się o godz.9. rano. Rangę uroczystości podniosła obecność kompanii honorowej 21 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej w Jarosławiu, pocztów sztandarowych oraz Orkiestry Dętej z Markowej. Na następnej stronie gazety w ramach akcji "Sadzimy Dęby Pamięci" umieszczone są najważniejsze fakty z jego życia.
http://kluczlancucki.pl/dzien-katynski-w-gminie-markowa/,
Program uroczystych obchodów Dnia Katyńskiego w Tarnawce i Markowej pierwotnie
planowano na dzień 18 kwietnia 2010 r. z udziałem kompani honorowej i orkiestry 21 Brygady Strzelców Podhalańskich w Rzeszowie.
Planowane uroczystości wraz ze zdjęciem tablicy dedykowanej por. rez. Franciszkowi Majewskiemu na froncie kościoła parafialnego można obejrzeć w kwietniowym numerze "Gazety Łańcuckiej" na stronie trzeciej.
http://gazetalancucka.pl/wp-content/uploads/2010/11/2010-04-gazeta-lancucka.pdf
Plakat informujący o uroczystościach:
http://markowa.pl/asp/pl_start.asp?typ=13&sub=0&menu=7&artykul=128&akcja=artykul
Zdjęcia z uroczystości można obejrzeć: http://www.ckgm.pl/asp/pl_start.asp?typ=6&menu=102&strona=1,
11 listopada 2010 r. w Tuliszkowie odbyły się uroczystości z okazji Święta Niepodległości. W kościele parafialnym odprawiona została Msza Święta w intencji Ojczyzny. Główna cześć niepodległościowych uroczystości odbyła się tradycyjnie pod pomnikiem Tadeusza Kościuszki, gdzie zebrani przeszli z kościoła w asyście Orkiestry Dętej z Rychwał. Wartę honorową w tym dniu przy pomniku Tadeusza Kościuszki i Dębie Pamięci pełniły harcerki.
Po okolicznościowym wprowadzeniu przedstawiciele władz, kombatantów, strażaków, instytucji powiatowych i wojewódzkich złożyli wiązanki kwiatów.
Po przemówieniu burmistrza Tuliszkowa oraz przedstawicieli straży pożarnej słowo do uczestników uroczystości skierowały siostrzenice Franciszka Majewskiego Stanisława Giersz i Wanda Solińska. Po krótkich wspomnieniach odsłonięto zdjęcie por. rez. Franciszka Majewskiego, które umieszczone zostało na postumencie, na którym od ubiegłego roku wisiała tabliczka z jego nazwiskiem. To jemu w roku 2009 dedykowano Dąb Pamięci, który został zasadzony na Placu Wolności. Następnie złożono w tym miejscu wiązanki kwiatów i zapalono znicze.
WYDARZENIA Z 2011 ROKU
10 kwietnia 2011 r. z okazji 71. rocznicy zbrodni katyńskiej i rocznicy katastrofy smoleńskiej po Mszy św. władze gminy i strażacy z OSP Tuliszków złożyli kwiaty i zapalili znicze pod Dębem Pamięci-symbolicznym Pomniku Katyńskim.
http://www.tuliszkow.pl/st/1-aktualnoci/243-rocznica-zbrodni-katyskiej-i-katastrofy-smoleskiej,
W dniu 13 kwietnia 2011 r. we Wrocławiu odbyły się obchody 71 rocznicy zbrodni katyńskiej. Uroczystości rozpoczęła Msza Święta w Kościele Garnizonowym p.w. św. Elżbiety. Następnie pod Pomnikiem Ofiar Zbrodni Katyńskiej odbyła się druga część uroczystości, która rozpoczęła się od odegrania hymnu narodowego przez Orkiestrę Reprezentacyjną Wojsk Lądowych. Po apelu pamięci oraz salwie kompanii honorowej pod Pomnikiem Ofiar Katyńskich złożono wieńce i wiązanki kwiatów.
http://www.wop.wp.mil.pl/pl/80_42.html
11 listopada 2011 r. w Tuliszkowie społeczność gminy uczciła 93. rocznicę zrealizowania marzeń naszych przodków, by po 123 latach podziałów, niewoli i niebytu Polska mogła powrócić na mapę Europy. Obchody Święta Niepodległości rozpoczęto od Mszy św. w intencji Ojczyzny w kościele parafialnym pw. św. Wita. Po uroczystościach religijnych młodzież z Zespołu Szkół im. Powstańców 1863
w Tuliszkowie przedstawiła zebranym w kościele opowieść o historii Polski ilustrowaną poezją
i pieśniami patriotycznymi. Uczniowie na zakończenie zaprezentowali pantomimę, w której zobrazowali walkę Polski z zaborcami i zwycięstwo naszego kraju.
Po występach zebrani wraz z władzami przeszli na Plac Wolności. W okolicznościowym przemówieniu przypomniano m.in., że wolna Polska to spełnienie marzeń kilku pokoleń. Kolejnym punktem programu było złożenie wiązanek kwiatów pod pomnikiem Tadeusza Kościuszki, bł. Jana Pawła II i Dębem Pamięci. Oddano także hołd poległym za niepodległą Polskę. Ich pamięć uczczono zapalając znicze pod Dębem Pamięci i przy pamiątkowej tablicy na kościele. Uroczystości zakończył mini koncert pieśni żołnierskich i patriotycznych w wykonaniu zespołu "Jesień".
http://web.diecezja.wloclawek.pl/parafia/SwWita_Tuliszkow/aktualnosci_2011.html
http://www.mgok-tuliszkow.pl/aktualnosci/68-swieto-niepodleglosci-w-tuliszkowie
W Internecie w największym serwisie turystycznym w Polsce zatytułowanym "Polska niezwykła" pojawiła się m.in. informacja związana z pamięcią o Franciszku Majewskim wraz z czterema zdjęciami. Podaję linka do strony związanej z Tuliszkowem i miejscami wartymi odwiedzenia.
http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/25941,tuliszkow-pamieci-franciszka-majewskiego.html
WYDARZENIA Z 2012 ROKU
W dniu 13 kwietnia 2012 r. odbyły się w Jarosławiu uroczystości związane z obchodami Dnia Katyńskiego. Msza Święta odprawiona została w Kościele Chrystusa Króla. W uroczystościach udział wzięli: rodziny Katyńczyków, rodziny poległych z innych obozów, zesłańcy Sybiru, proboszczowie parafii jarosławskich oraz władze miasta. Po Mszy Św., pod Pomnikiem Pamięci Narodowej odbył się Apel Poległych z udziałem Kompanii Honorowych Wojska Polskiego i Policji oraz pocztów sztandarowych z jarosławskich szkół. Cześć pomordowanym oficerom oddały rodziny Katyńczyków, Sybiracy, organizacje kombatanckie, samorządowcy, politycy, powiatowe jednostki służb bezpieczeństwa, organizacje pozarządowe i jarosławska młodzież.
Pod pomnikiem po odczytaniu Apelu Poległych, oddano salwę honorową, a następnie odbyło się złożenie kwiatów i wiązanek.
http://www.jaroslaw.pl/imprezy-miejskie/id68,Dzien-Katynski.html
13 kwietnia 2012 r. we Wrocławiu odbyły się uroczystości poświęcone 72. rocznicy zbrodni katyńskiej. Msza Święta odprawiona została w Bazylice Mniejszej Kościoła Garnizonowego pw. św. Elżbiety o godz. 10.00. Główne uroczystości odbyły się pod wrocławskim pomnikiem ofiar Katynia w Parku Słowackiego. Po wystąpieniu zaproszonych gości odbył się apel poległych. Przedstawiciele władz państwowych, samorządowych, wojska, policji, członkowie Dolnośląskiej Rodziny Katyńskiej, kombatanci, harcerze, mieszkańcy Dolnego Śląska oraz delegacje wrocławskich szkół i uczelni wyższych złożyli pod pomnikiem wieńce i wiązanki kwiatów.
Z okazji 72. rocznicy zbrodni katyńskiej w Tarnawce 17 kwietnia 2012 r. o godzinie 8. rano odprawiona została Msza św. w intencji zamordowanego porucznika rezerwy Franciszka Majewskiego.
Delegacje w osobach Wójta Gminy Markowa, wiceprzewodniczącego Rady Gminy Markowa oraz sołtysa Tarnawki w obecności społeczeństwa złożyły wiązanki kwiatów pod tablicą pamięci poświęconą Franciszkowi Majewskiemu umieszczoną na murach kościoła w Tarnawce.
11 listopada 2012 r. odbyły się w Tuliszkowie uroczystości związane z 94. Rocznicą odzyskania przez Polskę Niepodległości.
Rozpoczęły się one o godz. 11.00 Mszą św. w kościele parafialnym pw. św. Wita.
Po Mszy św. delegacje złożyły wiązanki pod Pomnikiem Tadeusza Kościuszki, Papieża Jana Pawła II, Pomnikiem Powstańców 1863 r., Dębem Katyńskim oraz na grobach poległych w walkach o wolność ojczyzny. Uroczyście obchodzona 94. Rocznica upamiętnia dzień 11 listopada 1918 roku, kiedy to po 123 latach niewoli Polska na nowo się odrodziła.
http://www.tuliszkow.pl/kalendarium-imprez/470-wito-niepodlegoci-
WYDARZENIA Z 2013 ROKU
W dniu 14 kwietnia 2013 roku we Wrocławiu obchodzono 73. rocznice zbrodni katyńskiej. W programie była Msza Święta w Bazylice Mniejszej p.w. Św. Elżbiety oraz uroczystości pod Pomnikiem Ofiar Katynia w parku im. Juliusza Słowackiego.
10 listopada 2013 roku w Tuliszkowie rozpoczęły się Obchody Święta Niepodległości.
Uroczystości rozpoczęły się Mszą świętą za ojczyznę i walczących o wolność rodaków.
Z tej okazji złożone zostały również wiązanki kwiatów pod pomnikiem T. Kościuszki, Dębem Katyńskim
i pomnikiem Jana Pawła II. Ponadto uczczono 95. rocznicę odzyskania przez Polskę wolności poprzez liczne konkursy i zawody sportowe. Na zakończenie 11 listopada mieszkańcy mogli podziwiać stroje rycerzy, walki i pojedynki, ślubowanie damie i pasowanie na rycerza.
WYDARZENIA Z 2014 ROKU
11 kwietnia 2014 r. w Kościele pw. Chrystusa Króla w Jarosławiu odbyły się uroczystości Katyńsko- Smoleńskie w 74. rocznice zbrodni katyńskiej oraz w 4. rocznice katastrofy smoleńskiej.
Po Mszy św. delegacje złożyły kwiaty pod pomnikiem na dziedzińcu kościoła.
We Wrocławiu odbyta Msza św. w kościele garnizonowym oraz złożone wieńce pod pomnikiem wypełniły uroczystości poświęcone pamięci ofiar zbrodni katyńskiej w 74. rocznicę zamordowania polskich oficerów przez NKWD.
http://ekai.pl/diecezje/wroclawska/x77318/wroclaw-obchody-rocznicy-zbrodni-katynskiej/
http://www.prw.pl/articles/view/34567/Rocznica-obchodow-zbrodni-katynskiej
http://www.umwd.dolnyslask.pl/urzad/aktualnosci/single-view/artykul/74-rocznica-zbrodni-katynskiej/
17 września 2014 r. odbyła się uroczystość odsłonięcia tablic epitafijnych z imionami i nazwiskami z Lasu Katyńskiego w nowo powstającym Muzeum Katyńskim, mieszczącym się w budynkach Cytadeli Warszawskiej.
Tablice epitafijne są wykonane z szarej ocynkowanej blachy oraz szarego granitu. Swoim wyglądem przypominają żołnierskie nieśmiertelniki.
30 września 2014 r. w kościele pw. Chrystusa Króla odbyła się uroczystość z okazji 100-lecia powstania 3 pułku piechoty Legionów. Po mszy św. na placu przed Pomnikiem Katyńsko-Smoleńskim odbył się Apel Poległych, oddana została salwa honorowa, a uczestnicy uroczystości złożyli kwiaty.
11 listopada 2014 roku obchodzono Święto Niepodległości w Tuliszkowie od Mszy świętej za ojczyznę
i walczących o wolność rodaków. Z tej to okazji przedstawiciele społeczności złożyli wiązanki kwiatów pod pomnikiem Tadeusza Kościuszki, Jana Pawła II i Dębem Katyńskim.
http://www.tuliszkow.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=758:obchody-swieta-niepodleglosci-2014&catid=12&Itemid=4
WYDARZENIA Z 2015 ROKU
13 kwietnia 2015 r. przypada Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej ustanowiony został decyzją Sejmu RP z 14 listopada 2007 r.
- "W hołdzie Ofiarom Zbrodni Katyńskiej oraz dla uczczenia pamięci wszystkich wymordowanych przez NKWD na mocy decyzji naczelnych władz Związku Sowieckiego z 5 marca 1940 r., Sejm ustanawia
13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej".
Dzień Pamięci obchodzony jest w rocznicę opublikowania przez Niemców w 1943 r. informacji o odkryciu w Rosji masowych grobów oficerów Wojska Polskiego. Związek Radziecki przyznał się oficjalnie do popełnienia zbrodni dopiero po pięćdziesięciu latach od dokonania mordu tj. 13 kwietnia 1990 roku.
W tym roku obchodzimy 75-tą rocznicę zbrodni katyńskiej (75th anniversary of the Katyn crime).
Pamiętając o poległych oddajemy szacunek zmarłym oraz ich cierpiącym rodzinom.
3 kwietnia 2015 r. na placu Józefa Piłsudskiego w Warszawie uczczono pamięć polskich jeńców zamordowanych przez rosyjską policję polityczną w 1940 roku.
W poniedziałek, 13 kwietnia we Wrocławiu obchodzono 75. rocznicę zbrodni katyńskiej. Rozpoczęła się od mszy świętej w kościele garnizonowym. Przed południem złożono kwiaty i wieńce pod pomnikiem Ofiar Katynia w parku im. Juliusza Słowackiego.
W 75. rocznicę zbrodni katyńskiej oraz 5. rocznicę katastrofy smoleńskiej jarosławianie uczcili pamięć o oficerach pomordowanych w 1940 r. przez NKWD oraz tych, którzy zginęli tragicznie pod Smoleńskiem, w drodze na uroczystości rocznicowe bestialskiego mordu.
Na dziedzińcu kościoła został odegrany hymn państwowy, odczytano Apel Poległych, żołnierze oddali salwę honorową, a przybyłe delegacje złożyły pod Pomnikiem Katyńsko-Smoleńskim kwiaty.
W niedzielne południe 3.05.2015 r. po mszy świętej na Placu Wolności w Tuliszkowie odbyły się połączone obchody Gminnego Dnia Strażaka oraz 224. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Przedstawiciele władz i członkowie delegacji złożyli wiązanki kwiatów pod pomnikami Tadeusza Kościuszki i Jana Pawła II a także złożyły również wiązanki oraz zapalone znicze przy Dębie Pamięci, symbolicznym Pomniku Katyńskim.
Oprawę muzyczną uroczystości przygotował zespół "Jesień" z Tuliszkowa.
11 listopada 2015 r. po mszy świętej w kościele pw. św. Wita w Tuliszkowie, na Placu Wolności złożone zostały wiązanki kwiatów pod Pomnikiem Tadeusza Kościuszki, Dębem Katyńskim i Pomnikiem Jana Pawła II. Zapalono również znicze w miejscach, które upamiętniają poległych w walce o wolność ojczyzny.
WYDARZENIA Z 2016 ROKU
13 kwietnia 2016 r. przypada Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
W tym roku obchodzimy 76-tą rocznicę zbrodni katyńskiej (76th anniversary of the Katyn crime).
3 maja 2016 r. rozpoczęły się uroczystości od mszy świętej w Kościele Parafialnym w Tuliszkowie. Następnie na tuliszkowskim rynku uczczono wszystkich, którzy oddali swoje życie za ojczyznę. Od wielu lat obchody uchwalenia Konstytucji 3 Maja łączone są w Tuliszkowie z Gminnym Dniem Strażaka.
Wyrazami szacunku stały się kwiaty złożone przez przedstawicieli instytucji samorządowych i włodarzy pod Pomnikiem T. Kościuszki.
Władze gminy i miasta złożyły również wiązankę przy Dębie Pamięci, symbolicznym Pomniku Katyńskim, gdzie na szczególny podziw zasługuje kpt. Franciszek Majewski, tuliszkowianin zamordowany w 1940 roku w Katyniu.
11 listopada 2016 po mszy świętej w intencji ojczyzny i poległych w walce o jej wolność złożone zostały wiązanki kwiatów pod Pomnikiem Tadeusza Kościuszki, Dębem Katyńskim, Pomnikiem Jana Pawła II. Zapalono również znicze w miejscach, które upamiętniają poległych w walce o wolność ojczyzny. Następnie odbył się marsz przy dźwiękach Orkiestry Dętej działającej przy Miejsko- Gminnym Ośrodku Kultury w Tuliszkowie.
WYDARZENIA Z 2017 ROKU
7 kwietnia 2017r. w 77 rocznicę Zbrodni Katyńskiej pod pomnikiem na dziedzińcu Kościoła pw Chrystusa Króla w Jarosławiu, mieszkańcy miasta uczcili pamięć zamordowanych oficerów polskich i tragicznie zmarłych w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem.
10 kwietnia 2017 po symbolicznym uderzeniu w Dzwon Pamięci w poniedziałek w Lesie Katyńskim odbyła się m.in. msza św., ceremonia złożenia wieńców i odczytany został list ministra kultury.
15 kwietnia 2017 r. w 77. rocznicę zbrodni w Katyniu uczczono pamięć byłego mieszkańca Tarnawki. Kwiaty w asyście ks. proboszcza wsi Tarnawka oraz strażaków złożyli pod tablicą upamiętniającą por. rez. Franciszka Majewskiego: wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej, przewodnicząca Rady Gminy Markowa, sołtys wsi Tarnawka i prezes OSP Tarnawka.
W środę 3 V 2017 r. w Tuliszkowie odbyły się obchody 226 rocznicy Uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Uczestnicy wydarzenia najpierw modlili się podczas mszy świętej, a następnie udali się na Plac Wolności. Tam poszczególne delegacje złożyły wiązanki kwiatów pod pomnikiem Tadeusza Kościuszki, jak również pod pomnikiem Jana Pawła II i Dębem Pamięci. Uroczystość uświetniły występy Zespołu Seniorów "Jesień" i Orkiestry Dętej Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Tuliszkowie.
WYDARZENIA Z 2018 ROKU
W tym roku obchodzimy 78. rocznicę zbrodni katyńskiej (78th anniversary of the Katyn crime).
W dniu 3 maja mieszkańcy Tuliszkowa i okolic wzięli udział w obchodach 227. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja oraz Gminnym Dniu Strażaka. Obchody rozpoczęła msza święta, odprawiona o godz. 11:00 w kościele pw. św. Wita w Tuliszkowie. W tym dniu odsłonięty został obelisk, upamiętniającego 100-lecie Odzyskania Niepodległości Polski. Delegacje złożyły tam kwiaty. Wiązanki złożono również, pod tablicą poległych za ojczyznę podczas II wojny światowej, pomnikiem Tadeusza Kościuszki, pomnikiem Świętego Jana Pawła II, czy przy Dębie Pamięci. Włodarze pamiętali również o symbolicznym Pomniku Katyńskim, gdzie szczególnie oddano cześć oficerowi WP Franciszkowi Majewskiemu, tuliszkowianinowi zamordowanemu w 1940 roku w Katyniu. Spotkanie uświetniły występy zespołu Jesień oraz Orkiestry Dętej Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Tuliszkowie.
WYDARZENIA Z 2019 ROKU
Jarosławianie uczcili dwie wielkie tragedie narodu polskiego, uczestnicząc 9 kwietnia w uroczystościach 79. rocznicy zbrodni katyńskiej i 9. rocznicy katastrofy smoleńskiej,
Uroczystość zainaugurowała Msza św. w intencji Ojczyzny, której przewodniczył i Słowo Boże wygłosił metropolita przemyski abp Adam Szal w asyście kapłanów. Po zakończeniu Eucharystii obchody kontynuowano przed Katyńsko-Smoleńskim Pomnikiem Pamięci Narodowej, gdzie odbyło się wciągnięcie flagi na maszt i odegrano hymn państwowy. Następnie odczytano Apel Poległych?, oddano salwę honorową, a przybyłe delegacje złożyły wiązanki kwiatów.
Uroczystym apelem poległych i salwą honorową przy pomniku Ofiar Zbrodni Katyńskiej upamiętniono13.04.2019 r. we Wrocławiu 79. rocznicę zbrodni. W obchodach wzięli udział m.in. przedstawiciele władz wojewódzkich, Stowarzyszenia Rodzina Katyńska oraz służb mundurowych.
08 listopada 2019 roku uczniowie, nauczyciele ze szkoły Podstawowej w Tuliszkowie i zaproszeni goście wzięli udział w Marszu z Niepodległą upamiętniającym 101. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości.
Przy Pomniku Powstańców 1863 r. został odśpiewany hymn Szkoły, delegacja uczniów złożyła kwiaty. Pochód przeszedł na Plac Wolności. Tu zebrani wysłuchali wierszy i piosenek o historycznych wydarzeniach i bohaterach walki o wolność.
Przy dźwiękach werbli delegacje złożyły kwiaty pod pomnikiem Tadeusza Kościuszki, Jana Pawła II, pod tablicą upamiętniającą pomordowanych w czasie okupacji hitlerowskiej, pod tablicą upamiętniającą ofiary zbrodni w Katyniu, pod Dębem Pamięci posadzonym dla uhonorowania kapitana Franciszka Majewskiego.
WYDARZENIA Z 2020 ROKU
W tym roku obchodzimy 80. rocznicę zbrodni katyńskiej (80th anniversary of the Katyn crime).
WYDARZENIA Z 2021 ROKU
13 kwietnia 2021 roku obchodzimy 81. rocznicę zbrodni katyńskiej (81th anniversary of the Katyn crime).
Z powodu pandemii koronawirusa tegoroczne obchody rocznicowe odbyły się w reżimie sanitarnym, bez licznego udziału mieszkańców.
Bibliografia, źródła, wykaz pozostałych linków:
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/historia,2,Katyn/0/43
(patrz strona 43) (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.katyn-pamietam.pl/bohaterowie/page/244/ (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl/query/majewski%20franciszek (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://tarnawka.pl/o-miejscowosci/ (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl/wpis/2195 (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://markowa.pl/asp/pl_start.asp?typ=13&sub=0&menu=7&artykul=128&akcja=artykul (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.ckgm.pl/asp/pl_start.asp?typ=6&menu=102&strona=1 (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://chrystuskrol.com/index.php/o-parafii/obiekty-na-terenie-parafii-i-w-terenie/pomnik-katyski/274-nazwiska-upamitnione-na-tablicach-katyskich-w-2005-roku (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.markowa.pl/asp/pl_start.asp?typ=13&menu=7&artykul=131&akcja=artykul (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.jaroslaw.pl/aktualnosci-wydarzenia/id859,Dzien-Katynski-w-Jaroslawiu..html (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://lwow.bloog.pl/id,3230310,title,Dzien-Katynski-w-Jaroslawiu,index.html?ticaid=6bf9b (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.katedrapolowa.pl (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/12955/0/2 (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/12955 (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.muzeumkatynskie.pl (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.ckgm.pl/asp/pl_start.asp?typ=13&sub=0&menu=5&artykul=79&akcja=artykul (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.radaopwim.gov.pl (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.jaroslaw.pl/aktualnosci-wydarzenia/id859,Dzien-Katynski-w-Jaroslawiu..html (dostęp na dzień 24.05.2015).
Po 4 klasie Franciszek Majewski kontynuował naukę w gimnazjum niższym. Warunkiem dalszej nauki było zdanie egzaminu wstępnego, który często nie uwzględniał programu nauczania w szkole powszechnej. Od najmłodszych lat marzył o karierze nauczycielskiej. Aby móc zrealizować swoje postanowienie w 1925 roku wstąpił do pięcioletniego Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Męskiego w Rogoźnie Wielkopolskim. Gmach szkoły zbudowany z czerwonej cegły przypomina wielkie zamczysko. W oddanym do użytku w 1908 r. neogotyckim obiekcie, który mieści w sobie 115 pomieszczeń w 1919 r. powstało polskie Seminarium Nauczycielskie. Jest to największy do dzisiaj budynek wzniesiony w Rogoźnie.
W trakcie nauki od 1 IX 1925 r. do 7 XII 1929 r. przeszedł wyszkolenie z przysposobienia wojskowego II-go stopnia. Zdjęcie świadectwa wyszkolenia zostało umieszczone poniżej tekstu. Stając przed wojskową komisją lekarską dostał kategorię A i otrzymał skierowanie do służby w piechocie lekkiej.
Absolwenci Seminarium Nauczycielskiego otrzymywali dyplom nauczyciela, uprawniający do podjęcia pracy w szkołach powszechnych. W 1930 r. przyjął propozycję pracy, jako nauczyciel w południowo-wschodniej Polsce. Mieszkał i pracował w Żółkwi, Soposzynie oraz w Tarnawce, gdzie przyjechał wraz z Marią Kubat (+85 l.), również nauczycielką.
Nauczyciele składali w tym okresie przed Inspektorem Szkolnym przysięgę nauczycielską podpisując akt następującej treści: "Przysięgam Panu Bogu Wszechmogącemu, że w wykonywaniu mych obowiązków służbowych, szczególnie w zakresie wychowania i nauczania powierzonej mi młodzieży, przyczyniać się będę ze wszystkich sił do gruntowania wolności, niepodległości i potęgi Rzeczypospolitej Polskiej, której zawsze wiernie służyć będę. Wszystkich obywateli kraju w równem mając zachowaniu, przepisów prawa strzec będę pilnie, obowiązki swego stanowiska spełniać gorliwie i sumiennie, polecenia mych przełożonych wykonywać dokładnie a tajemnicy urzędowej dochowam. Tak mi Panie Boże dopomóż."
W 1932 r. ukończył dywizyjny kurs podchorążych rezerwy przy 19 Dywizji Piechoty we Lwowie. Mianowany z dniem 1 I 1936 r. na stopień podporucznika rezerwy. Przydzielony został do 3 Pułku Piechoty Legionów (3 pp Leg.) Wojska Polskiego II RP. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości 3 pp Legionów walczył w obronie Lwowa i Kresów Wschodnich.
W 1938 r. Franciszek Majewski i Maria Kubat wzięli ślub w miejscowości Żółkwia. Mieli jednego syna Mariana Ryszarda (7.03.1939 r. - 5.09.2001 r.). Syn Ryszard został ochrzczony w kościele parafialnym
w pobliskim Husowie dnia 10 kwietnia 1939 roku. Odziedziczył on po swoich rodzicach wiele zdolności
i umiejętności.
Dr inż. Marian Ryszard Majewski (+62 l.) był wykładowcą i pełen pasji wychowawcą studentów Wydziału Elektrycznego Politechniki Wrocławskiej, specjalista w zakresie elektrowni i systemów elektroenergetycznych. Wybitnie utalentowany muzycznie (grał na pianinie), miłośnik i znawca literatury i historii, był niezapomnianym gawędziarzem. Wszechstronne zalety umysłu i charakteru zyskiwały mu wielu przyjaciół i sympatyków.
http://www.sep43.webd.pl/files/ocelic-od-zapomnienia/Biografie/source/majewski_ryszard_marian.html
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/96003
Franciszek Majewski w latach 1935-1939 był kierownikiem szkoły powszechnej w Tarnawce. Szkoła ta istnieje od 1895 roku. Skrzydło południowe oraz środkowa część budynku powstały w latach 1934-1935; skrzydło północne zaś końcem lat 80-tych. Wśród miejscowej społeczności pozostała pamięć o wszechstronnie uzdolnionym nauczycielu, grającym na skrzypcach, prowadzącym zajęcia śpiewu, przygotowującym szkolne uroczystości z okazji m.in. święta niepodległości, Konstytucji 3 maja czy obowiązkowych w okresie międzywojennym uroczystych obchodów imienin Józefa Piłsudskiego. Uczył matematyki, polskiego i historii. W małych miejscowościach nie było w tym nic dziwnego. Franciszek Majewski był szanowany przez uczniów i mieszkańców Tarnawki. Jego byli uczniowie wspominają, że miał niezwykłą umiejętność nawiązywania łatwego kontaktu z wychowankami. Był wymagającym nauczycielem, ale jednocześnie traktował swoich uczniów ze zrozumieniem. Pomagał słabszym w nauce tak, by zrozumieli to, czego uczył, a jednocześnie nie zaniedbywał zdolnych uczni. Troszczył się o szkolne i poza szkolne losy każdego ucznia. Był sprawiedliwym a w każdym starał się znaleźć coś dobrego. Działał na rzec lokalnego środowiska, które było zróżnicowane pod względem narodowościowym i kulturowym. Kierownik dbał o to, by każdy uczeń czuł się w szkole dobrze i bezpiecznie, bez względu na wiarę i pochodzenie. W ostatnim okresie życia nosił czarny wąsik, którego tak dobrze zapamiętali jego uczniowie. Dowodem na to że był bardzo lubiany przez dzieci są wspomnienia ucznia zamieszczone w miesięczniku regionalnym "Gazeta Łańcucka" z maja 2010 r. na stronie drugiej w artykule "Prawdy nie można rozstrzelać".
Oto fragment wypowiedzi: "Pamiętam Franciszka Majewskiego. Zapamiętałem go jako bruneta z małymi wąsikami. Uczył mnie od trzeciej do szóstej klasy. Uczył matematyki i polskiego, i historii. On był bardzo przyjazny dla dzieci, wszystkich jednakowo traktował, nikogo nie wyróżniał. Był sprawiedliwy i bardzo lubiany. Przyjechał tu z żoną, ona też była nauczycielką. Najważniejsze, co zapamiętałem:, gdy przyszła z gminy (Tarnawka należała wtedy do gminy Manasterz i powiatu przeworskiego) ta wiadomość o mobilizacji, to ta wiadomość poruszyła całą wieś. Telefonów nie było, jeden drugiemu przekazywał. Zbiórka była na moście. Na miejscu dzisiejszego betonowego mostu koło szkoły był drewniany most, tam się wszyscy zbierali, bo nie tylko on został zmobilizowany. Kierownik szkoły Franciszek Majewski wyszedł z domu już w mundurze. Pamiętam, że powiedział takie słowa: "Wy tu nic nie płaczcie, my jeszcze tym Niemcom pokażemy". Nie wrócił.
Przytaczam następny fragment z tej samej gazety z przemówienia przedstawiciela krakowskiego IPN wygłoszonego w Markowej w niedzielę 25 kwietnia 2010r. w czasie obchodów Dnia Katyńskiego: "Ile dzieci mógł wykształcić 29-letni wówczas kierownik szkoły podporucznik Franciszek Majewski..."
Całość artykułu na
http://gazetalancucka.pl/wp-content/uploads/2010/11/2010-05-gazeta-lanucka.pdf
Do wybuchu II Wojny Światowej szkoła w Tarnawce była już dobrze zorganizowana. Naukę młodzieży prowadziło już pięciu nauczycieli. 29 sierpnia 1939 roku Franciszek Majewski odprowadzany przez żonę Marię i sześciomiesięcznego synka Ryszarda udawał się do punktu mobilizacyjnego w swą ostatnią podróż. Jechał do macierzystego 3 pp Leg. w Jarosławiu.
W styczniu 1940 roku otwarto ponownie szkołę w Tarnawce. Dla dzieci polskich zezwolono na nauczanie elementarne w jednej sali szkolnej na parterze budynku szkoły. Nauczaniem w czasie okupacji niemieckiej zajmowała się najpierw żona kierownika szkoły pani Maria Majewska, a po jej odejściu pan Tomasz Majewski. Więcej o Tarnawce na stronie internetowej.
http://tarnawka.pl/o-miejscowosci/
Przedstawiam kolejny fragment artykułu "To był taki wysoki pan por. Franciszek Majewski" umieszczony w pierwszym regionalnym portalu historycznym Podkarpacka Historia.
-Miał czarny wąsik, grał na skrzypcach, bo chyba uczył muzyki - to nieliczne wspomnienia
na temat Franciszka Majewskiego z Tarnawki pod Łańcutem. Pamięć ludzka jest zawodna. Coraz mniej osób pamięta miejscowego kierownika szkoły zamordowanego w Katyniu.
Całość artykułu na stronie internetowej.
http://www.podkarpackahistoria.pl/2015/12/to-byl-taki-wysoki-pan-por-franciszek-majewski/
Następny fragment pracy naukowej "Mniejszości narodowe w Tarnawce w okresie II Rzeczpospolitej"
W okresie międzywojennym stosunki pomiędzy trzema historycznymi nacjami w Tarnawce świadczą o bogatej mozaice kultur, religii i narodowości. Życie obok siebie różnych kultur sprzyjało różnorodności. Wpływy rzymskie, bizantyjskie, judaistyczne zostawiły po sobie ślad.
W 1936 r. zajęcia rozpoczęły się w nowym budynku szkoły. W szkole panowała wzajemna tolerancja nauki religii. Dla grekokatolików wprowadzono nadobowiązkowy przedmiot język ruski. Dobrze zorganizowaną pracę dydaktyczno-wychowawczą w nowej szkole przerwał wybuch II wojny światowej. Ówczesny kierownik szkoły, Franciszek Majewski, jako oficer rezerwy został zmobilizowany, dostał się do niewoli sowieckiej i zginął w Katyniu. Więcej wiadomości na: https://www.ur.edu.pl/file/38628/Historic@nr12.pdf strona 65-74
Oto kolejny fragment artykułu z miesięcznika Koniniana Towarzystwa Przyjaciół Konina z lutego 2012 roku pt. "Katyńskie Dęby Pamięci" ... W ramach wakacyjnych wycieczek zajechałem w ubiegłym roku do Tuliszkowa. I tam na rynku, tuż przy kościele św. Wita, rośnie (mały, młody na razie) dąbczak katyński.
Upamiętnia porucznika Franciszka Majewskiego, urodzonego w Tuliszkowie 14 lutego 1911 r.
F. Majewski, poza faktem urodzenia, być może dzieciństwa i wczesnej młodości, w dalszym życiu
z Tuliszkowem prawdopodobnie niewiele miał wspólnego. Ukończył seminarium nauczycielskie
w Rogoźnie i w kolejnych latach pracował, jako nauczyciel w południowo-wschodniej Polsce.
W 1932 ukończył dywizyjny kurs podchorążych rezerwy przy 19 Dywizji Piechoty we Lwowie.
1 stycznia 1936 r. mianowany został na stopień podporucznika rezerwy. Więziony w Kozielsku, został zamordowany w Katyniu. W czasie ekshumacji w dołach katyńskich zidentyfikowany. Znaleziono przy nim: pocztówkę, kopertę, telegram, kartę szczepienia.
Pośmiertnie awansowany został do stopnia porucznika. Dąb posadzono 11 listopada 2009 r., w ramach obchodów Narodowego Święta Niepodległości. Pod korzeniami drzewa osadzono tubę z aktem erekcyjnym. Myślę, że takich miejsc pamięci jest, czy też może być w Konińskiem, w obrębie obecnego powiatu, a zwłaszcza dawnego województwa, dużo więcej.
Całość artykułu w Internecie http://koniniana.netstrefa.com.pl/02_2012.pdf
W dokumentach z 1937/1938 (roczna lista kwalifikacyjna) była przypisana mu funkcja dowódcy plutonu strzelców. Miał dobrą opinię przełożonych. W zachowanych dokumentach czytamy m. in., że jest "inteligentny, spokojny, zrównoważony, dość pracowity i obowiązkowy. Zachowanie w służbie bez zarzutu" W opinii dowódców był terenoznawcą, orientował się dobrze w terenie, był zapobiegliwy i potrafił wybrnąć z każdej sytuacji". W rubryce osiągnięcia służbowe i osobiste zapisano kolejne pochwały dla jego służby: "dobry dowódca plutonu, decyzje dość dobre i trafne, orientacja w sytuacji i terenie zupełnie dobra. Fakty ocenia dobrze - rozkazodawstwo dobre, dobry wychowawca żołnierzy". W dalszej części dokumentów czytamy inne superlatywy na temat Franciszka Majewskiego - m.in.; w dobrym stopniu opanował regulaminy i instrukcje i wreszcie konkluzja: "W czasie wojny i w czasie pokoju dobry dowódca. Pewny siebie, opanowany. Taktycznie uzdolniony".
29 sierpnia 1939 roku została ogłoszona mobilizacja. Do czynnej służby wojskowej zostali powołani między innymi młodzi nauczyciele z całej gminy. Z Tarnawki wyjechał kierownik szkoły Franciszek Majewski. Był podporucznikiem rezerwy 3 Pułku Piechoty Legionów (3 pp Leg.) Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.
We wrześniu 1939 roku Rzeczpospolita znalazła się w niezwykle trudnej sytuacji. Jej terytorium zostało zaatakowane przez przeważające siły wroga. 1 września, o godzinie 4.45, bez wypowiedzenia wojny i ogłoszenia mobilizacji, wojska niemieckie uderzyły na Polskę na całej długości granicy polsko-niemieckiej oraz z terytorium Moraw i Słowacji.
W dniu 17 września 1939 r., łamiąc polsko-sowiecki pakt o nieagresji, Armia Czerwona wkroczyła na wschodnie rubieże kraju, realizując ustalenia zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow. Armii Czerwonej uderzyła w sile sześciu armii liczących ponad sześćset tysięcy żołnierzy i pięć tysięcy czołgów. Konsekwencją sojuszu dwóch totalitaryzmów był rozbiór osamotnionej Polski. Nieprzygotowana do walki na dwóch frontach armia II Rzeczpospolitej musiała ponieść klęskę. Armie francuska i angielska, mimo wcześniejszych ustaleń, nie zaatakowały Niemców od zachodu. Polskie Naczelne Dowództwo szybko zrozumiało, że prowadzenie wojny równocześnie z armią niemiecką i armią sowiecką oznaczało chaos i śmierć tysięcy ludzi. Naczelny Wódz Edward Rydz Śmigły wydał, więc rozkaz: "Z bolszewikami nie walczyć". Rosjanie głosili, że ich oddziały pomogą Polakom w walce z Niemcami oraz że chcą chronić także ludność ukraińską i białoruską. Tym oddziałom, które mimo to sprzeciwiły się Sowietom, bardzo szybko zabrakło amunicji i zaopatrzenia. W takiej sytuacji ponad 200 tysięcy polskich żołnierzy i oficerów dobrowolnie oddało się do niewoli, licząc na dotrzymanie ustaleń konwencji międzynarodowych. Spodziewali się, że podobnie jak to miało miejsce w czasie I wojny, trafią do obozów jenieckich, w których pozostaną do końca wojny.
Spośród nauczycieli gminy-oficerów rezerwy Wojska Polskiego-podczas kampanii wrześniowej nikt nie poległ. Większość wróciła szczęśliwie w różnych okresach okupacji na swoje placówki.
Wyjątkiem był Franciszek Majewski, który w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Jego 3 pp Legionów ostateczną klęskę poniósł w trakcie walk o Twierdzę Modlin. Można tylko przypuszczać, że wycofując się ze swoją jednostką znalazł się na ówczesnych Kresach. Tam podobnie jak tysiące jego kolegów, którzy nie zdążyli przedostać się do Rumunii lub na Węgry został ujęty przez wkraczające wojska sowieckie.
Był więziony w obozie jenieckim w Kozielsku od 09.10.1939 r. do 1.04.1940 r. Miasteczko Kozielsk położone jest nad rzeką Żyzdrą (l. dopływ Oki) około 250 km na południowy wschód od Smoleńska, w obwodzie kałuskim Rosji. Wcześniej obóz jeniecki Kozielsk przeznaczony był dla polskich szeregowych. Związek Sowiecki nie był należycie przygotowany do przetrzymywania tak wielkiej liczby osób. Dlatego też zaczęły się pierwsze zwolnienia żołnierzy w większość szeregowców i podoficerów, wywodzących się z terenów okupowanych przez ZSRS. Następnie, na podstawie porozumienia o wymianie jeńców, przekazano Trzeciej Rzeszy mieszkańców ziem zajętych przez jej wojska. W zamian Niemcy przekazały Związkowi Sowieckiemu znajdujących się w ich niewoli polskich żołnierzy pochodzących z terenów anektowanych przez ZSRS. Sam obóz znajdował się w zabudowaniach dawnego prawosławnego klasztoru. Jeńcy przebywali w zdewastowanych budynkach poklasztornych dawnej Pustelni Optyńskiej. Obóz był przepełniony, panowały w nim trudne warunki sanitarne. Wśród uwięzionych przeważającą częścią jeńców Kozielska byli oficerowie rezerwy powołani do wojska w chwili wybuchu wojny. Większość z nich reprezentowała polską inteligencję. Liczną grupę zawodowa wśród wszystkich jeńców (4543) stanowili nauczyciele. Było ich razem 535 osób.
Funkcje komendanta obozu Kozielsk w latach 1939-1941 pełnił starszy lejtnant bezpieczeństwa państwowego Wasilij Nikołajewicz Korolow. W murach dawnego prawosławnego klasztoru jeńcy polscy nieustannie byli poddawani przesłuchaniom i indoktrynacji. 31 października 1939 r. w celu rozpracowania polskich jeńców wojennych oddelegowano do Kozielska inspektora Zarządu ds. Jeńców Wojennych NKWD majora bezpieczeństwa państwowego Wasilija Zarubina (1894-1972) asa sowieckiego wywiadu, legendy NKWD. Komendant obozu w Kozielsku otrzymał wówczas od swego zwierzchnika Piotra Soprunienki szyfrogram z informacją: "Wszystkie polecenia Zarubina należy wykonać". Zarubin, mimo iż nie był formalnym komendantem obozu w Kozielsku, odgrywał tam rolę faktycznego nadzorcy najwyższych czynników państwowych Związku Sowieckiego. W pamięci ocalonych zapisał się, zwłaszcza na tle innych funkcjonariuszy, jako człowiek inteligentny, uprzejmy, bardzo przyjemny w konwersacji, kulturalny, władający językami i niepozbawiony humanitarnych odruchów. Zdobył u polskich oficerów szacunek i pewien stopień zaufania. W końcu Polacy uznali, że Zarubin, jako jedyny spośród oficerów NKWD, zasługuje na to, by mu salutować. Pracą operacyjną i polityczną zajmowało się około 130 funkcjonariuszy NKWD. Jemu podlegali oficerowie śledczy, których zadaniem było wypracowanie charakterystyki każdego jeńca i podzielenie na pewne kategorie. Każdy z nich miał swoją teczkę operacyjnego rozpracowania ze zdjęciami i odciskami palców. Ostateczna synteza wszystkich sprawozdań należała do majora bezpieczeństwa narodowego Zarubina, który dość często wyjeżdżał do Moskwy. Nie uczestniczył w trwających przesłuchaniach, ale wyróżniał się wytwornymi manierami. Często składał prywatne wizyty oficerom i dyskutował z nimi o przeróżnych problemach społecznych, politycznych i filozoficznych. Sprawiał wrażenie osoby szanującej poglądy rozmówcy. Częstował swoich gości dobrymi papierosami, herbatą, ciastami, a nawet pomarańczami, które były prawdziwym rarytasem. Przywiózł do obozu około pięciuset książek i chętnie wypożyczał je jeńcom. Dla polskich oficerów był niezwykle uprzejmy i wylewny. Opowiadał im, że zostaną wkrótce przeniesieni w inne miejsce. Żeby uśpić ich czujność, wydał rozkaz zaszczepienia wszystkich jeńców przeciw tyfusowi plamistemu. Efektem końcowym jego pracy w Kozielsku był raport przesłany na ręce szefa NKWD Ławrientija Berii, w którym tak pisał o uwięzionych oficerach: "Sama ich konstrukcja psychologiczna sprawia, że są zupełnie nieprzydatni władzy radzieckiej". Ostatecznie opuścił obóz w Kozielsku 4 marca 1940 roku. W latach 1941-1944 był szefem rezydentury radzieckiego wywiadu w Waszyngtonie. Razem z żoną Jelizawietą wziął się za organizacje "atomowej konspiracji", która wykradła Amerykanom tajemnicę pierwszej bomby atomowej. Mjr (kombrig) NKWD/GRU Wasilij Zarubin był jednym z najważniejszych sowieckich superszpiegów, którego "praca" nierozerwalnie splotła się również z losami Polski. Do dziś z podręczników Zarubina uczą się funkcjonariusze FSB. Za swoją działalność w 1944 r. został uznany za persona non grata i wydalony ze Stanów Zjednoczonych. Po powrocie do ZSRR pracował do 1948 roku w aparacie centralnym NKWD oraz MGB. Mając 54 lat przeszedł do rezerwy ze względu na stan zdrowia.
9 kwietnia 2018 r. w Teatrze Telewizji odbyła się premiera widowiska "Insekcja", którego akcja rozgrywa się w sowieckim obozie jenieckim niedługo przed zbrodnią katyńską. Spektakl pokazuje wielomiesięczną aktywność majora NKWD Wasilija Zarubina, który pracował nad polskimi jeńcami, usiłując pozyskać grupę pośród nich. Mechanizm sowieckich manipulacji został obnażony tu perfekcyjnie. Wobec jeńców nie stosował metod siłowych, lecz przewrotną perswazję. Był niezwykle sprytny i inteligentny łącząc cechy węża i kameleona. Usiłował poznać prawdziwe poglądy oficerów i za wszelką cenę zwerbować ich do współpracy. Wymyślił rodzaj ankiet personalnych, dzięki którym tworzył profile psychologiczne i przewidywał decyzje badanych osób. Inscenizację można obejrzeć w serwisie VOD Telewizji Polskiej.
http://wpolityce.pl/kultura/389088-inspekcja-wielkie-widowisko-grzegorza-krolikiewicza-pozostawil-opowiesc-niezwykla-o-genezie-mordu-katynskiego-ale-nie-tylko
http://film.interia.pl/wiadomosci/news-inspekcja-ostatnie-dzielo-grzegorza-krolikiewicza,nId,2463279
Największym problem w dokumentacji katyńskiej stanowią teczki NKWD. Zawierają one dane zatrzymanych, a także zapisy przesłuchań polskich oficerów. To tzw. pakiet nr 1. To akta bodajże najbardziej strzeżone w historii powojennego ZSRS. Dostęp do nich miał tylko I sekretarz Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego. Do dnia dzisiejszego nadal są ukryte w archiwach Kremla. Analizując sytuację dotyczącą zbrodni katyńskiej to Sowieci zatrzymali wówczas ok. 30 proc. Polaków z wyższy wykształceniem.
Przekazywanie jeńców policji politycznej samo w sobie było sprzeczne z prawem międzynarodowym
i zwyczajami przestrzeganymi przez cywilizowane narody. Żołnierze i oficerowie armii przeciwnika, którzy dostali się do niewoli powinni być, na czas trwania działań wojennych internowani w obozach jenieckich, aby w ten sposób uniemożliwić im powrót do ich armii i podjęcie od nowa walki. Obozy takie powinny być zawsze pod zarządem władz wojskowych a nie NKWD. Momentem do uwolnienia jeńców był koniec wojny. Stanowiło to rażące naruszenie zwyczajów wojennych, uregulowanych konwencją genewską z 1927 roku.
W pierwszych dniach kwietnia 1940 roku władze sowieckie przystąpiły do likwidacji obozu i
wywózki polskich jeńców do miejsca kaźni w lesie koło wsi Katyń.
Akcję eksterminacji jeńców wojennych dokonano na podstawie decyzji Biura Politycznego KC WKP (b) z 5 marca 1940 roku na podstawie notatki Ławrientija Berii i jego rozkazu z 22 marca. Dokument z 5 marca 1940 r. przeleżał skrywany w archiwach sowieckich aż do 1992 roku, gdy przedstawiono go opinii publicznej.
Było to w jawnej sprzeczności z międzynarodowym Prawem Konfliktów Zbrojnych "IV Konwencja Haska z 18 października 1907 roku, dotycząca praw i zwyczajów wojny lądowej" zapewniającym wszystkim jeńcom wojennym całkowitą ochronę ze strony państwa, które wzięło ich do niewoli.
Transporty formowano na podstawie list wywozowych, określanych mianem list śmierci.
Trudno jednoznacznie stwierdzić, czy były one układane według jakiegoś wcześniej przyjętego klucza. Niemniej jednak w pierwszych transportach znaleźli się oficerowie, którzy zdominowali życie obozowe, wykazując największą wolę walki i oporu wobec wszechobecnej indoktrynacji. Z ujawnionych po latach dokumentów wiemy, że 1 kwietnia 1940 roku Franciszek Majewski został wpisany na listę wywozową obozu specjalnego NKWD w Kozielsku. Biorąc pod uwagę procedurę wyczytywania listy w obozie w Kozielsku, załadunku i podróży pociągiem do stacji Gniazdowo - por. rez. Majewski Franciszek został zamordowany i pogrzebany w Katyniu k. Smoleńska około 3 kwietnia 1940 r. w wieku 29 lat.
Całą operację określono w dokumentach NKWD mianem "rozładowania obozów internowanych Polaków". Władze ZSRR postanowiły zgładzić tysiące bezbronnych jeńców, ponieważ nie ulegli oni prowadzonej wobec nich propagandzie i pozostali żarliwymi patriotami.
Zgładzenie polskich jeńców zostało przeprowadzone w tak zwanym "trybie specjalnym", bez sądów, bez wyroków, na podstawie list śmierci.
Katyń to wieś nad Dnieprem usytuowana 18 kilometrów na zachód od Smoleńska.
W pobliskim lesie zwanym "Lasem Katyńskim" funkcjonariusze NWKD dokonali mordu na 4404 polskich oficerach, więzionych wcześniej w Kozielsku. Ocalało jedynie 205 jeńców z Kozielska wywiezionych ostatnim transportem 12 maja 1940 r. do obozu w Pawliszczew Borze (Juchnowie), a następnie do obozu w Griazowcu.
Pierwsi o Katyniu dowiedzieli się robotnicy polscy zatrudnieni w batalionie roboczym organizacji Todta, którzy przybyli w te rejony wraz z jednym z niemieckich oddziałów. Zajmowali się oni od czerwca 1942 roku naprawą linii kolejowej w rejonie Gniazdowa.
Po rozmowie z miejscową ludnością dowiedzieli się, że w lesie Kozie Góry leżą pomordowani oficerowie polscy. Po odkopaniu kilkorga zwłok potwierdzili te doniesienia, następnie postawili na mogile dwa brzozowe krzyże, które pomogły natrafić na groby Niemcom.
11 kwietnia 1943 roku berlińska agencja Transocean jako pierwsza podała komunikat o odnalezieniu w lesie Kozie Góry koło Katynia zwłok polskich oficerów rozstrzelanych przez NKWD trzy lata wcześniej. 13 kwietnia 1943 roku Radio Berlin nadało informację o odnalezieniu w lesie katyńskim zwłok kilku tysięcy polskich oficerów. Zarówno w radio, jak i w depeszy agencji Transocean, podawano dawną nazwę NKWD, czyli GPU.
Ponieważ temat zbrodni podsycany niemieckimi komunikatami podjęły gazety i rozgłośnie radiowe w kilku innych państwach, głos zabrał również ZSRS. 15 kwietnia radio moskiewskie stanowczo zaprzeczyło, jakoby ZSRS był sprawcą mordu i obciążyło nim Niemców.
Sprawa katyńska przybrała na łamach polskojęzycznej prasy gadzinowej rozmiary niespotykanej wcześniej akcji propagandowej, popartej w większości rzeczywistymi dowodami pochodzącymi z miejsca zbrodni. Niemcy chcąc uzyskać wiarygodny materiał propagandowy prowadzili prace zgodnie z zasadami medycyny sądowej. Powołali także komisję międzynarodową, złożoną z ekspertów dziedziny medycyny sądowej i kryminalistyki pod kierownictwem prof. Navila ze Szwajcarii. W dziennikach wychodzących w Generalnym Gubernatorstwie publikowano niemal codziennie listy nazwisk oficerów, których tożsamość zdołano ustalić. Prasa gadzinowa nie omieszkała zacytować kilku listów znalezionych przy zwłokach, w których rodziny pomordowanych wyrażają m.in. niepokój o losy swoich bliskich. Wiele wydobytych rzeczy wskazywało tylko na obóz w Kozielsku. Wśród pamiętników i listów odnajdywano także cygarniczki z napisem ?Kozielsk? oraz pieczątki władz tego obozu na różnych dokumentach.
W II połowie kwietnia 1943 roku rodzina i znajomi doznali wstrząsu na wieść o rozstrzelaniu Franciszka Majewskiego w Katyniu z gazety niemieckiej wydawanej w Generalnej Gubernii. Jego nazwisko znalazło się na opublikowanej przez Niemców w prasie "gadzinowej" liście ofiar zbrodni katyńskiej. Widniało tam nazwisko Franciszka Majewskiego z wykazem rzeczy znalezionych przy zwłokach: pocztówka, koperta, telegram, certyfikat szczepienia 4041. W czasie ekshumacji w dołach katyńskich w 1943 roku został zidentyfikowany i zewidencjonowany pod numerem 2277.
2277. Majewski, Franciszek, Obltn. Postkarte, Briefumschlag, Telegramm, Impfschein 4041.
http://katyn.ru/index.php?go=Pages&in=view&id=831&page=15 W tym linku strona 228 pierwsze nazwisko z prawej strony.
http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=35&sub=635
W tym linku lista osób zamordowanych w Katyniu według Urzędowego Materiału opublikowanego w 1943 r. "Katyń wg. źródeł niemieckich - 1943 r".
http://www.youtube.com/watch?v=lPkOeUELczk&feature=player_embedded
3 czerwca 1943 roku, w związku z nadejściem pory letniej komisja zawiesiła prace ze względów sanitarnych. Prace zamierzano kontynuować jesienią, ale 25 wrześniu Katyń został zajęty przez Armię Czerwoną i ekshumacja nie została ukończona. Po wyparciu armii niemieckiej z rejonu Smoleńska, w Katyniu przystąpiła do pracy specjalna ekipa
funkcjonariuszy operacyjnych i śledczych NKWD dla przyszłej radzieckiej komisji śledczej. Aby zatuszować niechlubne czyny NKWD władze rosyjskie postanowiły przeprowadzić ponowną ekshumację ciał. 13 stycznia 1944 r. została powołana przez Biuro Polityczne KC Wszechzwiązkowej Partii Komunistycznej (bolszewików) specjalna komisja śledcza w celu udowodnienia tezy, że zbrodnia katyńska na oficerach Wojska Polskiego dokonana wiosną 1940 r. przez NKWD na polecenie tego samego Biura Politycznego KC WKP(b) została popełniona przez Niemców w 1941 r. Przewodniczącym Komisji został Nikołaj Burdenko, członek Akademii Nauk ZSRR. Wszyscy członkowie komisji byli Rosjanami bez żadnych przedstawicieli z zewnątrz. Kłamstwo katyńskie zostało "uwiarygodnione" raportem komisji chirurga Nikołaja Burdenki, która "wyjaśniła", że zbrodni na polskich oficerach dopuścili się Niemcy jesienią 1941 r.
Nasi oficerowie z kozielskiego obozu cały czas żyli nadzieją, że zostaną przekazani do innego kraju, bo przecież Polska nie była w stanie wojny z ZSRR. Nadzieja wyjazdu zamieniła się w niemal pewność, kiedy z końcem marca do obozów przysłano ankiety. Taki optymizm odnajdujemy w zachowanych strzępach zapisków wydobytych z dołów katyńskich w kwietniu 1943 roku.Tylko nieliczni pesymistycznie widzieli przyszłość. Żyjąc nadziejami na odmienienie swego losu po wojnie, przetrzymywani oficerowie, nie spodziewali się najgorszego. Nie wiedzieli, że nie powrócą do swych domów i ukochanych rodzin. Ofiary zabito strzałem w tył głowy z broni krótkiej. Zbrodnia ta odbyła się bez żadnych procesów i wyroku z pogwałceniem praw i konwencji cywilizowanego świata. W zamyśle katów świat miał nigdy się nie dowiedzieć o zbrodni. Ziemia miała przykryć ślady ludobójstwa, a kłamstwo miało na zawsze wymazać ją z ludzkiej pamięci. Oczekujące ich rodziny, uspokojone listami z kwietnia 1940 roku, nie wiedziały, że listy te są ostatnimi, jakie otrzymają. Nie poczuli już nigdy domowego ciepła i miłości, które na nich czekały w domach rodzinnych. Nie zobaczyli jak ich dzieci rosły i kształciły się. Po zamordowanych pozostało kilkadziesiąt tysięcy członków rodzin: matek, ojców, żon i rodzeństwa. Zbrodnia ta to trwająca przez dziesięciolecia tragedia wielu tysięcy rodzin, rana, która częstokroć nigdy się nie zagoiła. Rodzinom ofiar odebrano prawo do publicznej żałoby oraz opłakiwania i godnego upamiętnienia najbliższych. Ofiary zbrodni katyńskiej to dla najbliższych czyjś: syn, mąż, ojciec, dziadek, brat, wujek, a także związane z tym łzy, cierpienia i przekreślone marzenia. Nie da się przekonać ojców, matki, braci, siostry, córki czy synów, aby zapomnieli o zbrodni, która dotknęła ich bliskich. Odebrała im życie, a codzienność żyjących zamieniła w dotkliwe cierpienie i ból po stracie tych, których kochali najbardziej. Rodziny pomordowanych do dziś nie mogą pogodzić się ze stratą najbliższych. Mieli przed sobą wspaniałą przyszłość - jednakże los chciał inaczej. Decyzja o odebraniu życia Franciszkowi Majewskiemu zmieniła na zawsze losy żony Marii i syna Ryszarda. Miał niewątpliwie plany na przyszłość związane z zawodem i rodziną. Nigdy nie dowiemy się, jak potoczyłoby się ich życie, gdyby nie zbrodnia katyńska. Franciszkowi nie było dane w pełni cieszyć się szczęściem i bliskością rodziny. Nie patrzył jak dorasta jego dziecko i przychodzą na świat wnuki. Po stracie męża Maria Majewska (1917-2002) nie ułożyła sobie życia z nikim innym, gdyż Franciszek był jej jedyną miłością. Kochała go wiernie do końca życia. Mimo upływu wielu lat zawsze wypełniał jej serce. Zajęła się wychowaniem ich synka, Mariana Ryszarda, który miał 13 miesięcy jak został półsierotą. Już na zawsze odczuwała niewyobrażalną pustkę, której niczym nie dało się zapełnić. Pracowała przez szereg lat w miejscowej szkole. Po wojnie wyjechała wraz z synem z Tarnawki. W roku 2001 spotkał ją kolejny cios - śmierć syna. Wydarzenie to całkowicie ją załamało. Straciła kontakt z rzeczywistością, ale do końca życia wiedziała, kim jest człowiek z obrazka wiszącego na ścianie "to Franek" - mówiła.
http://www.youtube.com/watch?v=cdCenUIHch0
Jedyną kobietą wydobytą z mogił w Katyniu i pochowaną we własnym grobie była ppor. rez. Janina Antonina Lewandowska z domu Dowbor-Muśnicka zamordowana 22 kwietnia 1940 r. Więcej o por. Janinie Lewandowskiej na stronie internetowej.
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/11861
Naszym zadaniem jest zachowanie pamięci o wojsku, które nie poległo, lecz zostało skrytobójczo zamordowane.
W czasie, kiedy NKWD mordowało polskich jeńców i więźniów, ich rodziny z terenów, do których dotarły wojska radzieckie stały się ofiarami drugiej masowej deportacji w głąb Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, głównie w północne obwody Republiki Kazachskiej. Druga deportacja miała miejsce o świcie 13 kwietnia 1940 na podstawie decyzji Komitetu Centralnego Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii bolszewików z 2 marca 1940. Dotyczyła m. in. rodzin osób: przebywających w obozach jenieckich (w tym czasie jeszcze oficerów i policjantów, rozstrzeliwanych później partiami od 3 kwietnia do 16 maja 1940 w ramach Zbrodni Katyńskiej).
W czterech deportacjach przeprowadzonych przez władze sowieckie mieszkańcy zostali wywiezieni m.in. na północ europejskiej części Rosji, na Ural, do Kazachstanu, w pustkę Syberii, na głód, poniewierkę i powolne konanie. Wielu nigdy nie wróciło- ich potomkowie, często całkowicie wynarodowieni żyją dziś rozproszeni na rozległych terenach azjatyckiej części Rosji.
http://www.sybir.com.pl/pl/historia/1620,Deportacje-obywateli-polskich-w-glab-Zwiazku-Radzieckiego-w-latach-1940-1941.html
W Rosji niestety znajdują się ludzie, którzy wciąż mówią o niemieckiej winie. Rozpowszechniają fałszywe teorie dotyczące Zbrodni Katyńskiej oraz odpowiedzialności Wehrmachtu za rozstrzelanie oficerów polskich w Katyniu, które nie znajdują potwierdzenia w badaniach historycznych, w tym historyków rosyjskich. Nowe publikacje ukazujące się w Rosji na ten temat mówią nie tylko o fakcie zbrodni, ale i o konkretnych ludziach, którzy ją popełnili. Na podstawie dokumentów archiwalnych sporządzono dokładne informacje biograficzne funkcjonariuszy NKWD, którzy byli bezpośrednimi wykonawcami zbrodni katyńskiej. Znając wykonawców, to zbrodnia jest całkowicie dowiedziona mówi m.in. rosyjski historyk Nikita Pietrow - autor książki "Nagrodzeni za egzekucję 1940". W 2015 roku została przetłumaczona na polski i ukazała się w Polsce pod tytułem "Poczet katów Katyńskich". Prawda o zbrodni katyńskiej była ukrywana przez ponad pół wieku. Dopiero 13 kwietnia 1990 władze ZSRR przyznały, że zbrodnię popełniło NKWD, a dwa lata później prezydent Borys Jelcyn ujawnił pierwsze dokumenty.
Pamięć o naszym Wujku pozostała od czasów, jak tylko sięgnę pamięcią. We wspomnieniach w gronie rodzinnym, która osobiście znała Franciszka Majewskiego, pozostał obraz człowieka ujmującego wielkim czarem osobistym, głęboką wewnętrzną kulturą i wyjątkowym sposobie bycia. Po prostu był cudownym wujkiem a dzieci uwielbiały go.
Mówi się, że człowiek żyje wśród nas dopóki wspomnienia o nim żyją w naszych sercach, a jego obraz zapisany jest w naszej pamięci.
Vita mortuorum in memoria vivorum est posita - Życie zmarłych złożone jest w pamięci żywych - Cyceron
PAMIĘĆ O NIM NIECH TRWA W NAS
http://www.youtube.com/watch?v=vwioguHNW2s
http://www.youtube.com/watch?v=rcu1Gziqe_4
W Warszawie w Katedrze Polowej Wojska Polskiego NMP Królowej Polski w Kaplicy Katyńskiej umieszczono nazwisko Franciszka Majewskiego na tabliczce epitafijnej oraz na liście pod numerem 8942 na stronie 178.
http://katedrapolowa.pl/old/ofiary_z.php?strona=178&imie1=&imie2=&nazwisko=&stopien=&miejsce=
Na tabliczce drugie nazwisko po lewej stronie.
http://katedrapolowa.pl/old/tabliczka.php?imie1=Franciszek&nazwisko=MAJEWSKI&stopien=Ppor.&id=2195&num=2
Zdjęcie tabliczki epitafijnej umieściłem w czwartym wspomnieniu "Pamięć o Franciszku Majewskim
z Tuliszkowa" na końcu wpisu.
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/12955/0/2
Pierwszy cmentarz w Katyniu o charakterze tymczasowym powstawał w trakcie i po zakończeniu ekshumacji w 1943 roku. Dokonała tego Komisja Techniczna Polskiego Czerwonego Krzyża.
2 listopada 1956 r. na Cmentarzu Powązkowskim obok pomnika Gloria Victis ustawiono drewniany krzyż, na którym zawieszono tabliczkę z napisem "Symboliczny grób 12000 oficerów polskich zamordowanych w Katyniu. Byli Polakami, zginęli na ziemi obcej z rąk okrutnego wroga. Należy im się pamięć i cześć". Przez kilkanaście godzin pod krzyżem zapalano znicze i składano kwiaty. W nocy został usunięty przez milicję. Podobne krzyże ustawiano także w kolejnych latach.
W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych pomniki i tablice upamiętniające ofiary mordu powstały w wielu skupiskach Polaków na kilku kontynentach.
31 lipca 1981 r. członkowie Komitetu Obywatelskiego Budowy Pomnika Katyńskiego ustawili na Cmentarzu Powązkowskim kamienny krzyż z datą "1940", napisem "Katyń" i orłem w koronie. Jeszcze tej samej nocy nieznani sprawcy wywieźli pomnik.
Na miejsce zbrodni, do Katynia już od 1988 r. podążały niewielkie pielgrzymki z Polski.
W końcu, staraniem Prymasa Polski Józefa Glempa 2 września 1988 r. w Lesie Katyńskim stanął wielki, dębowy krzyż. Odbyła się także uroczysta msza święta, którą odprawił ks. prałat Zdzisław Jastrzębiec Peszkowski - jeniec Kozielska. Ks. Zdzisław Peszkowski opatrzności zawdzięczał, że nie podzielił losów tysięcy towarzyszy broni zamordowanych w lasku katyńskich. Całe późniejsze życie poświęcił głoszeniu prawdy o zbrodni i upamiętnieniu ofiar. W kwietniu 1989 r. delegacja Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa z jej przewodniczącym gen. dyw. pil. Romanem Paszkowskim wraz z grupą rodzin ofiar mordu pobrała w Katyniu urnę z ziemią, która 18 kwietnia 1989 r. została uroczyście złożona w Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie oraz w Dolince Katyńskiej.
Ostatecznie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu został otwarty i poświęcony w dniu 28 lipca 2000 roku w ramach obchodów upamiętniających 60. rocznicę zbrodni katyńskiej. Znajduje się na nim 6 dużych grobów zbiorowych ze szczątkami zamordowanych oficerów WP, oznaczonych leżącymi krzyżami, i dwie mogiły indywidualne. Groby zlokalizowane są po obu stronach głównej alei cmentarza, wiodącej do zespołu ołtarzowego z podziemnym dzwonem i pionową ścianą z nazwiskami zamordowanych oficerów. Dzwon rzeczywiście bije umarłym, bo jest poniżej poziomu ziemi. Jego stłumiony dźwięk wydobywa się spod ziemi, co symbolizuje prawdę niemożliwą do ukrycia nawet pod ziemią. Na powierzchni dzwonu został wyryty tekst Bogurodzicy i nazwa "Katyń". Zaznaczono również specjalnie dobranymi żeliwnymi płytami miejsca "dołów śmierci", do których w 1940 roku, po zamordowaniu, wrzucono zwłoki oficerów WP. Cmentarz okala aleja, wzdłuż której, na pionowych ścianach, umieszczono tabliczki epitafijne z nazwiskami zamordowanych. Wejście na cmentarz otwierają dwa obeliski z wizerunkami orłów wojskowych i napisem: Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu. Całość jest ogrodzona elementami metalowymi o długości 470 m.
http://www.youtube.com/watch?v=JZz2M5E940s
MIEJSCA PAMIĘCI ZWIĄZANE Z FRANCISZKIEM MAJEWSKIM
WROCŁAW 1995
W 1995 roku we Wrocławiu w 55-tą rocznicę zbrodni katyńskiej przed krzyżem - repliką Krzyża Katyńskiego umieszczonego w 1989 r. w Katyniu, na Cm. Grabiszyńskim postawiono obelisk kamienny wraz z tablicą okolicznościową. Na okalających krzyż ścianach czterech kwater mogilnych, rodziny ufundowały imienne epitafia. Wśród nich wyryte jest w granicie z prawej strony krzyża nazwisko por. rez. Franciszek Majewski 3 pp Jarosław lat 29 jeniec Kozielska zamordowany w Katyniu w kwietniu 1940 roku. Zdjęcie umieściłem na końcu wpisu.
KATYŃ 2000
W dniu 28 lipca 2000 roku w ramach obchodów upamiętniających 60. rocznicę zbrodni katyńskiej otwarto i poświęcono Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu. Groby zlokalizowane są po obu stronach głównej alei cmentarza, wiodącej do zespołu ołtarzowego z podziemnym dzwonem i pionową ścianą z nazwiskami zamordowanych oficerów.
WARSZAWA 2002
W Warszawie 15 września 2002 roku w Katedrze Polowej Wojska Polskiego NMP Królowej Polski poświecono Kaplicę Katyńską. Umieszczono w niej tabliczki epitafijne m.in. na nazwisko Franciszka Majewskiego.
JAROSŁAW 2005
W Jarosławiu w dniu 15 września 2005 r. przy kościele Chrystusa Króla odbyła się uroczystość odsłonięcia Pomnika Ofiar Katynia. Na pomniku umieszczono 180 nazwisk poległych w Katyniu, Charkowie i Miednoje. Pochodzili oni z powiatu jarosławskiego, lubaczowskiego lub zostali powołani na wojnę z Garnizonu Jarosławskiego. Na liście poległych KOZIELSK - KATYŃ w porządku alfabetycznym umieszczono przy numerze 48 ppor. piech. rez. Majewski Franciszek, lat 29.
TULISZKÓW 2009
11 listopada 2009 r. w Tuliszkowie posadzono Dęb Pamięci na tuliszkowskim Rynku ku czci porucznika rez. Franciszka Majewskiego. Na zakończenie uroczystości na niewielkim zwieńczonym orłem postumencie odsłonięto tablicę upamiętniającą jego osobę.
TULISZKÓW 2010
11 listopada 2010 r. w Tuliszkowie odbyły się uroczystości z okazji Święta Niepodległości. Na zakończenie uroczystości siostrzenice i Burmistrz Tuliszkowa odsłonili zdjęcie Franciszka Majewskiego, które umieszczone zostało na postumencie, na którym od ubiegłego roku wisiała tabliczka z jego nazwiskiem.
TARNAWKA 2010
W Tarnawce w dniu 25 kwietnia 2010 r. upamiętniono postać porucznika Franciszka Majewskiego. Tablica poświęcona zamordowanemu oficerowi została umieszczona na ścianie frontowej kościoła parafialnego pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny.
WARSZAWA 2015
17 września 2015 r. oficjalnie otwarto Muzeum Katyńskie w Warszawie. Na terenie muzealnym jest umieszczone w dawnej Działobitni, Epitafium Katyńskie. W pięciu ceglanych, sklepionych pomieszczeniach umieszczono 15 tablic wykonanych ze stopu metali z literami wybijanymi jak na żołnierskich nieśmiertelnikach z ok. 15 tys. nazwisk ofiar zbrodni katyńskiej.
Nauczyciele związani z powiatem konińskim, nowotomyskim i tureckim zamordowani w Katyniu:
1. Kapitan rez. Kazimierz BARANIECKI (+40 l.).
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/948
2. Kapitan rez. Michał KOBYLIŃSKI (+49 l.).
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/8434
3. Porucznik rez. Franciszek MAJEWSKI (+29 l.).
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/12955
4. Porucznik rez. Piotr Jan SMARZYŃSKI (+36 l.).
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/17916
Objaśnienie skrótów i wyrazów:
CAW=Centralne Archiwum Wojskowe w Rembentowie
AP 6881=akta personalne o tym numerze w CAW
MiD WIH=Materiały i Dokumenty Wojskowego Instytutu Historycznego
LW=lista wysyłkowa w j. rosyjskim z 1 IV 1940
http://www.katedrapolowa.pl/ Katedra Polowa Wojska Polskiego w Warszawie
http://www.radaopwim.gov.pl/ Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa
3 pp Leg.=3. Pułk Piechoty Legionów Jarosław
W okresie międzywojennym wchodził w skład 2 Dywizji Piechoty Legionów. Pułk został sformowany w 1914 roku z żołnierzy rozwiązanego wcześniej Legionu Wschodniego, uzupełnionego ochotnikami ze Śląska i Galicji. W maju 1918 roku został rozbrojony i odtworzony po odzyskaniu niepodległości na początku 1919 roku. Stacjonował początkowo w Łukowie i Grodnie. W 1922 r. trafił do Jarosławia gdzie został ostatecznie dyslokowany w Garnizonie "Jarosław".
http://www.jaroslaw.pl/aktualnosci-wydarzenia/id4440,100-lecie-powstania-3-Pulku-Piechoty-Legionow.html
NKWD - Narodnyj Komissariat Wnutriennich Dieł (polski: Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych ZSRR)
ZSRS - Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich został utworzony 30 grudnia 1922 r. na I Zjeździe Rad. Rosyjska nazwa tego historycznego państwa brzmi Sojuz Sowietskich Socjalisticzeskich Riespublik. Obecnie stosowane są obie formy ZSRS i ZSRR.
MGB - Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR
ZSRR - Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
GPU - policja polityczna w RFSRR (Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka)
Deportacja (politologia) - przymusowe przesiedlenie najczęściej całej grupy osób z powodów politycznych.
Persona non grata (łac. osoba niepożądana). W dyplomacji termin oznaczający członka personelu dyplomatycznego lub konsularnego, który otrzymał nakaz opuszczenia terytorium kraju, w którym przebywa.
Gadzinówka (pismo gadzinowe) - określenie polskojęzycznej prasy, wydawanej przez administrację okupacyjną w Generalnym Gubernatorstwie oraz zachodnich obwodach ZSRR, w miejsce zlikwidowanych polskich tytułów prasowych.
WSPOMNIENIA O FRANCISZKU MAJEWSKIM URODZONYM 14.02.1911r. W TULISZKOWIE (fragment)
Wspomnienia siostrzenicy Franciszka Majewskiego - Anny Danieli Janiak z Nowakowskich (+91 l.), urodzonej 29.11.1926 r. w Grodźcu (powiat koniński).
Franciszek Majewski (+29 l.) był bratem mojej matki, Józefy Nowakowskiej z Majewskich.
Był najmłodszym z sześciorga dzieci Franciszka Majewskiego (młynarza) i Franciszki z domu Pełczyńskiej, zamieszkałych w Tuliszkowie. Dziadkowie moi mieli sześcioro dzieci, trzy córki: Mariannę, Teodorę i Józefę (moją matkę) oraz trzech synów: Maksymiliana, Antoniego i Franciszka.
Matka moja w 1922 r. wyszła za mąż za Józefa Nowakowskiego (młynarza), zamieszkałego w Grodźcu (powiat koniński) i po 5 latach małżeństwa zmarła na gruźlicę 30 marca 1927 r. przeżywszy zaledwie 25 lat. Zmarła cztery miesiące po moim urodzeniu. Brat mojej matki - Franciszek miał wówczas 16 lat. Rodzeństwo mojej matki interesowało się mną po jej śmierci i odwiedzało mnie. Ciocia Marianna (po mężu Trocha), która po wyjściu za mąż zamieszkała w Szadowskich Górach koło Turku chciała mnie zabrać i wychować ze swoimi dziećmi. Podobno prosiła ją o to moja mama przed śmiercią, jednak ojciec bardzo mnie kochał i nie zgodził się na to. Chciał mnie mieć przy sobie. Ojciec wkrótce ożenił się po raz drugi z Leokadią Wardęcką z Chocza. Po czterech latach przyszedł na świat mój przyrodni brat Józef.
Z rodzeństwa mojej matki najbardziej zapamiętałam wujka Franciszka. On najczęściej mnie odwiedzał. Musiał bardzo kochać swoją siostrę Józię, skoro pomimo młodego wieku odwiedzał siostrzenicę. Pamiętam dzień, kiedy ojciec przedstawił mi wujka Franciszka. Mogłam mieć wtedy około 4 lat. Ojciec powiedział: "ten wujek to jest braciszek twojej mamusi, tej co jest w niebie i jest nauczycielem". Wujek przywiózł wówczas dla mnie prezenty: dwie kolorowe czapki z pomponami, czekolady i inne słodycze. Przyjrzałam się wujkowi dokładnie i bardzo mi się spodobał. Miał ciemne bujne włosy i ładną twarz. Po chwili już siedziałam na jego kolanach. Później bawił się ze mną i był bardzo wesoły. Zawsze kiedy przyjeżdżał, to większość czasu spędzał ze mną, a nie z dorosłymi. Przywoził też jakieś prezenty i słodycze. Tak to zapamiętałam. Dzisiaj w pamięci mojej pozostały już tylko niektóre sytuacje. Na przykład pamiętam, że któregoś razu przyjechał wujek i jak zawsze bawił się ze mną prawie cały dzień. Biegaliśmy, graliśmy w piłkę, a potem postawił krzesło na trawie i zachęcił: pokaż wujkowi jak skaczesz i kazał mi zeskoczyć. Był to mój pierwszy skok w życiu. Oczywiście zrobiłam to źle, skacząc na całe stopy, aż zabolały. Wówczas wujek postawił mnie jeszcze raz na krześle i pouczył: należy skakać na paluszki i z ugiętymi nogami w kolanach. Potem ćwiczyliśmy prawidłowy zeskok i skoki w dal. Innym razem lepiliśmy z gliny zwierzątka. Pamiętam, że zachęcał mnie abym ulepiła jakieś zwierzątko. Nie pamiętam co ulepiłam, ale pamiętam, że wujek ulepił bardzo ładną kaczuszkę. Skrzydełka wyrzeźbił scyzorykiem. Byłam zachwycona. Po tej zabawie umył mi dokładnie ręce i poprzycinał paznokcie. Jako małe dziecko bardzo cieszyłam się z każdych odwiedzin wujka, a odwiedzał mnie dość często, kiedy tylko mógł. To był mój najukochańszy wujek. Był taki miły, dobry i czułam, że mnie kocha. Myślałam sobie wówczas, że na pewno taka byłaby moja mama, gdyby żyła. Wydawało mi się, że ten wujek jest na moją wyłączność i tak chyba naprawdę było, bo przecież przyjeżdżał przede wszystkim do mnie. Starsze rodzeństwo matki z czasem nie odwiedzało mnie już tak często. Wszyscy mieli już własne rodziny, dzieci, obowiązki i mniej czasu na odwiedzanie rodziny. Od 1935 r. wujek nie mógł mnie już tak często odwiedzać, ponieważ otrzymał pracę na kresach wschodnich. Wówczas mówiło się, że pod Lwowem. Dziś wiem, że była to miejscowość Tarnawka koło Rzeszowa (dawniej województwo lwowskie). Tam został kierownikiem szkoły powszechnej. Uczył matematyki, polskiego i historii. Jednak w wakacje zawsze wracał w rodzinne strony. Na ogół zatrzymywał się u najstarszej siostry Marianny w Szadowskich Górach, stamtąd rowerem jechał do Tuliszkowa, gdzie odwiedzał pozostałą rodzinę i dalej do Grodźca. W Grodźcu najpierw zawsze wstępował na mały cmentarz przy kościele, żeby odwiedzić grób swojej siostry Józi, a mojej mamy. Potem jechał do mnie. Przyjeżdżał w każde wakacje na rowerze, aż do 1939 r.
Kiedy już chodziłam do szkoły mieliśmy sobie wiele do opowiadania, ja uczennica i on nauczyciel. Wujek bardzo interesował się moimi postępami w nauce. Oglądał moje zeszyty i świadectwa, pytał co czytam. Uczyłam się dobrze, więc kiedy byłam już starsza pytał, co chciałabym w życiu robić. Mówiłam wówczas, że chciałabym się uczyć dalej, a w przyszłości być nauczycielką albo mieć sklep. Wujek uśmiechał się i powiedział: "gdy będziesz się nadal tak dobrze uczyć, to gdy dorośniesz twoje marzenia spełnią się". Tak mijały lata. Byłam szczęśliwa, miałam kochającego ojca i kochanego wujka Franciszka, aż nadszedł tragiczny rok 1939. 21 kwietna umiera mój ukochany ojciec. Mam niespełna 13 lat i jestem już całkowitą sierotą. W czerwcu ukończyłam szóstą klasę szkoły podstawowej. Jestem smutna, zagubiona, niepewna losu jaki mnie czeka. Nadeszły wakacje, ale czas ten nie był radosny ani dla mnie, ani dla innych ludzi. Panowała atmosfera niepokoju i przygnębienia. Ludzie coraz częściej rozprawiali o możliwej wojnie. I w te wakacje jak zawsze odwiedził mnie wujek Franciszek. Tym razem nie przywiózł jednak żadnych prezentów, tylko aparat fotograficzny. Po serdecznym przywitaniu poprosił, abym zebrała swoje kuzynki, to zrobi nam zdjęcie na tle małego lasku, który jest w pobliżu. Poszliśmy na spacer w kierunku tego lasku. Wujek nie był jednak tak wesoły jak zawsze. Miał bardzo poważną twarz i był milczący. Zrobił nam zdjęcie i wróciliśmy do domu. Tym razem nie zabawił jednak długo. Pożegnał się, jakby gdzieś się spieszył. Żegnając się z wujkiem powiedziałam ze smutkiem, wujku, teraz mam tylko ciebie. Wujek przytulił mnie mocno, pocałował i powoli, jakby z przymusu odjechał, a ja patrzyłam za nim długo, aż zniknął za zakrętem. Nie powiedział mi wówczas, że ma już powołanie do wojska (miał stopień podporucznika), ani że w minionym roku się ożenił i musi zostawi żonę i malutkiego synka. Widać było, że coś go smuci, ale był bardzo mądry i taktowny. Wiedział, że nie należy obciążać osieroconej niedawno siostrzenicy dodatkowo swoimi troskami i niepokojami. Takie to były nasze ostatnie wakacje 1939 r. i ostatnia wizyta wujka Franciszka.
Pierwszego września 1939 r. poszłam z innymi dziećmi do szkoły aby rozpocząć naukę w siódmej klasie. Po krótkim apelu kierownik szkoły w Grodźcu oznajmił: Nauki nie będzie! Jest wojna! Wracajcie do domu!
Na wojnę zostali powołani bracia mojego ojca Antoni i Ignacy. W październiku 1939r. do Grodźca wkroczyli Niemcy. Kierownika Szkoły, Sekretarza Gminy i hrabiego Kwileckiego zabrali do Konina i rozstrzelali pod ratuszem.
Przez całą wojnę nie miałam żadnych wiadomości o wujku Franciszku. Byliśmy wysiedleni i trudno było o kontakt z rodziną. Po wojnie odwiedziłam rodzinę mojej mamy w Tuliszkowie oraz ciocię Mariannę w Szadowskich Górach. Od niej dowiedziałam się, że wujek Franciszek zginął w Katyniu. Miał zaledwie 29 lat. Tylko tyle mi powiedziała. Nic więcej, żadnych szczegółów. Nie wiem, czy ona też nic więcej wówczas nie wiedziała, czy może przemilczała, aby oszczędzić mi bólu. Później dopiero dowiedziałam się, że pozostawił żonę Marię, która też była nauczycielką i osierocił synka. Była to dla mnie kolejna bardzo bolesna strata: nieznana matka, najdroższy ojciec i najukochańszy wujek Franciszek. O Katyniu wówczas nie można było mówić głośno, ale rodziny straconych tam żołnierzy dowiedziały się o tej zbrodni i musiały przez długie lata cierpieć w milczeniu.
W domu rodzinnym moich dziadków mieszkał po wojnie brat mojej mamy Antoni z rodziną. Byłam u nich cały tydzień. Na strychu tego domu leżały pięknie poukładane rocznikami szkolne zeszyty wujka Franciszka z czasów gimnazjalnych. Oglądałam te zeszyty. Jakież były czyste, starannie prowadzone, a rysunki z przyrody i fizyki były tak wypracowane jak małe dzieła. Te zeszyty tak wiele mówiły o tym młodym człowieku, przyszłym nauczycielu. Mała Marysia, córeczka wujka Antoniego bawiła się tymi zeszytami, mazała po nich, wyrywała kartki. Jakże żałowałam, że nie zabrałam choćby jednego zeszytu na pamiątkę. Nie śmiałam prosić. Nie miałam też odwagi zabrać bez pytania. Nigdy nie dostałam też zdjęcia, które wujek zrobił w wakacje 1939 r. Nie poznałam też jego żony ani syna. Wielka szkoda. Dziś już oboje nie żyją.
Pisząc te wspomnienia mam 89 lat, ale czasy przedwojenne pamiętam, bo to był czas mojego dzieciństwa i młodości. Po wojnie wyszłam za maż i przez kilka lat wraz z mężem prowadziliśmy sklep spożywczy w Grodźcu. Aż przyszły bardzo trudne czasy dla prywatnej inicjatywy i sklep trzeba było zlikwidować. Sprzedaliśmy więc sklep i przenieśliśmy się do Rychwała (powiat koniński), gdzie wybudowaliśmy dom. Nauczycielką nie zostałam, ale wychowałam sześcioro własnych dzieci (dwie córki i czterech synów). Wszystkie moje dzieci ukończyły studia, mają rodziny, a ja doczekałam się szesnaściorga wnuków i jedenastu prawnuków. Los więc z nawiązką wynagrodził mi moje sieroctwo. Od 1994 r. mieszkam w Poznaniu, blisko moich dzieci, które po ukończeniu studiów tu się osiedliły.
W listopadzie 2013 r. odwiedziłam wraz z dziećmi dom rodzinny dziadków Majewskich w Tuliszkowie. Mieszka tam kolejne już pokolenie rodziny Majewskich. Przyjęli nas bardzo serdecznie. Nie wiedzieliśmy, że na tuliszkowskim Rynku w 2009 r. posadzono Dąb Pamięci i odsłonięto tablicę upamiętniającą Franciszka Majewskiego mieszkańca Tuliszkowa - ofiarę zbrodni katyńskiej.
Poszliśmy tam razem i byliśmy bardzo wzruszeni. To przywołało wspomnienia o wujku Franciszku, które postanowiłam zapisać.
Anna Janiak
Poznań, wrzesień 2015 r.
Autorka wspomnień w chwilach zadumy i refleksji nad przemijającym życiem, swoje radości, troski
i niepokoje opisuje w wierszach.
Na koniec wszystkich wspomnień chciałbym dodać, iż por. rez. FRANCISZEK MAJEWSKI to brat mojej babci Marianny Trocha z d. Majewska.
Osoby mogące wnieść coś nowego proszę o kontakt na mój adres e-mail: robins53@wp.pl
WYDARZENIA Z 1981 ROKU
W Katedrze Wrocławskiej umieszczono w 1981 roku płaskorzeźbę z napisem KATYŃ, która została odnowiona przez DRK w 1990 r.
WYDARZENIA Z 1994 ROKU
W 1994 roku z inspiracji Stowarzyszenia Dolnośląska Rodzina Katyńska na cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu przy wejściu z lewej strony wzniesiono pięciometrowy krzyż - replikę Krzyża Katyńskiego umieszczonego w 1989 r. w Katyniu.
WYDARZENIA Z 1995 ROKU
W 1995 roku we Wrocławiu w 55-tą rocznicę zbrodni katyńskiej przed krzyżem - repliką Krzyża Katyńskiego umieszczonego w 1989 r. w Katyniu, na Cm. Grabiszyńskim postawiono obelisk kamienny wraz z tablicą okolicznościową. Na okalających krzyż ścianach czterech kwater mogilnych, rodziny ufundowały imienne epitafia. Wśród nich wyryte jest w granicie z prawej strony krzyża nazwisko por. rez. Franciszek Majewski 3 pp Jarosław lat 29 jeniec Kozielska zamordowany w Katyniu w kwietniu 1940 roku. Jedno zdjęcie umieściłem poniżej tekstu a drugie w piątym wpisie z 11.11.2011 r. "Pamięć związana z Franciszkiem Majewskim we Wrocławiu" http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/12955/0/2
http://www.sdrk.pl/miejsca_pamieci.html
WYDARZENIA Z 2000 ROKU
W dniu 28 lipca 2000 roku w ramach obchodów upamiętniających 60. rocznicę zbrodni katyńskiej otwarto i poświęcono Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu. Groby zlokalizowane są po obu stronach głównej alei cmentarza, wiodącej do zespołu ołtarzowego z podziemnym dzwonem i pionową ścianą
z nazwiskami zamordowanych oficerów.
22 września 2000 r. we Wrocławiu w parku im. Juliusza Słowackiego w niedalekim sąsiedztwie Panoramy Racławickiej odsłonięto monumentalny pomnik poświęcony ofiarom zbrodni katyńskiej.
http://wizjer49.blox.pl/tagi_b/350966/pomnik-Ofiarom-Katynia-we-Wroclawiu.html
WYDARZENIA Z 2002 ROKU
W Warszawie 15 września 2002 roku w Katedrze Polowej Wojska Polskiego NMP Królowej Polski poświecono Kaplicę Katyńską. Umieszczono w niej tabliczki epitafijne m.in. na nazwisko Franciszka Majewskiego. Na widocznym ujęciu z linka poniżej drugie nazwisko z lewej strony.
http://www.katedrapolowa.pl/poprzednia_wersja/tabliczka.php?imie1=Franciszek&nazwisko=MAJEWSKI&stopien=Ppor.&id=2195&num=2
WYDARZENIA Z 2005 ROKU
15 września 2005 r. na dziedzińcu Kościoła Chrystusa Króla w Jarosławiu (woj. podkarpackie) został poświęcony i odsłonięty Pomnik Ofiar Katynia.
Jest on hołdem złożonym dla oficerów Wojska Polskiego z Jarosławia oraz powiatu jarosławskiego i lubaczowskiego wraz z powołanymi na wojnę z Garnizonu "Jarosław" stacjonującego wówczas w Jarosławiu w chwili wybuchu wojny.
Głównym pomysłodawcą i fundatorem był doc. dr inż. Zbigniew Zieliński (1918-2003 ), syn Tadeusza oficera rezerwy poległego w Katyniu. Realizacji inicjatywy budowy Pomnika podjęła się Fundacja Pomocy Edukacyjnej dla Młodzieży im. Heleny i Tadeusza Zielińskich w Jarosławiu w porozumieniu z parafią Chrystusa Króla w Jarosławiu, na której terenie znajduje się pomnik.
Na liście poległych KOZIELSK- KATYŃ w porządku alfabetycznym umieszczono przy numerze 48 ppor. piech. rez. Majewski Franciszek, lat 29.
Zdjęcie tablicy pamiątkowej z nazwiskiem umieściłem poniżej tekstu w szóstym wpisie z 15.08.2011 r. "Pamięć związana z Franciszkiem Majewskim w Jarosławiu" http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/12955/0/2
http://starostwo.jaroslaw.net.pl/index.php?show=news&news=25, http://www.ordynariat.wp.mil.pl/pl/162_4727.html
WYDARZENIA Z 2006 ROKU
Dnia 17 września 2006 r. przy Pomniku Katyńskim przy Kościele Chrystusa Króla w Jarosławiu
odbyły się Uroczystości Katyńskie pn. "Przebaczyć ale pamiętać".
O godzinie 16. odbyła się uroczysta Msza Święta, następnie Apel Poległych oraz program artystyczny
w Katolickim Centrum Kultury.
Organizatorem uroczystości był Zarząd Fundacji Pomocy Edukacyjnej dla Młodzieży im. H. i T. Zielińskich w Jarosławiu, Parafia p.w. Chrystusa Króla w Jarosławiu oraz Urząd Miasta Jarosławia.
http://www.jaroslaw.pl/aktualnosci-wydarzenia/id398,Uroczystosci-Katynskie.html
WYDARZENIA Z 2007 ROKU
Franciszek Majewski decyzją Ministra Obrony Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej Nr 439/MON z dnia
5 października 2007 roku został mianowany pośmiertnie na stopień porucznika Wojska Polskiego.
Uroczysty Apel Pamięci, na którym został odczytany odbył się 9 listopada 2007 roku na placu marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie.
http://www2.polskieradio.pl/katyn/wp/?s=130&l=%A3%20-%20N
14 listopada 2007 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej poprzez aklamacje uchwalił dzień 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
Od tego dnia, co roku 13 kwietnia obchodzimy, jako Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
Świętując pamięć o poległych oddajemy szacunek zmarłym oraz ich cierpiącym rodzinom.
WYDARZENIA Z 2008 ROKU
Kilkadziesiąt osób, m.in. członkowie Dolnośląskiej Rodziny Katyńskiej, żołnierze i harcerze, uczestniczyło we Wrocławiu w uroczystych obchodach 68. rocznicy Zbrodni Katyńskiej.
http://www.rp.pl/artykul/123063.html?print=tak
WYDARZENIA Z 2009 ROKU
11 listopada 2009 r. w Tuliszkowie odbyły się obchody rocznicy odzyskania niepodległości połączone
z przygotowaniami do 70. rocznicy zbrodni katyńskiej.
Jednym z punktów uroczystości było posadzenie Dębu Pamięci na tuliszkowskim Rynku. Miasto włączyło się tym samym w ogólnopolską akcję "Katyń ocalić od zapomnienia". Twórcą tego programu, który zainicjował i pobudził do realizacji w 2008 r. był prezes Stowarzyszenia Parafiada śp. ks. Józef Jońca (+51 l.). Zginął 10 kwietnia 2010r. w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej.
http://www.katyn-pamietam.pl/hero/14422.html, http://www.katyn-pamietam.pl/
Drzewo zostało poświęcone mieszkańcowi Tuliszkowa i ofierze Katynia por. rez. Franciszkowi Majewskiemu. Pod korzenie dębu włożono tubę z Aktem Erekcyjnym, na którym mogli składać podpisy zaproszeni goście, mieszkańcy Tuliszkowa i okolicznych miejscowości. Na zakończenie uroczystości na niewielkim zwieńczonym orłem postumencie odsłonięto tablicę upamiętniającą Franciszka Majewskiego. Dąb jest milczącą, wiecznie żywą pamiątką o tych co oddali życie za ojczyznę.
http://tuliszkow.pl/st/1-aktualnoci/158-11-listopada-dzie-niepodlegoci,
http://web.diecezja.wloclawek.pl/parafia/SwWita_Tuliszkow/ak_2009.html
WYDARZENIA Z 2010 ROKU
13 kwietnia 2010 r. w 70-tą rocznicę zbrodni katyńskiej władze Miasta i Gminy Tuliszków, oświaty, młodzieży szkolnej oraz wielu innych organizacji upamiętnili podczas rocznicowych uroczystości ofiary zbrodni katyńskiej z 1940 r. oraz oddali hołd ofiarom katastrofy lotniczej w Smoleńsku. Podczas uroczystości złożono kwiaty i zapalono znicze w miejscu poświęconym poległym w Katyniu pod Dębem Pamięci na tuliszkowskim Rynku. http://www.tuliszkow.pl/st/1-aktualnoci/181-ofiarom-zbrodni-katyskiej-i-ofiarom-katastrofy-w-smolesku
Jednym z nich jest por. rez. Michał KOBYLIŃSKI, który z dniem 1 listopada 1921 r. otrzymał posadę kierownictwa siedmioklasowej szkoły powszechnej w Tuliszkowie. W latach 1922/1923 i 1923/1924 był kierownikiem szkoły. Od 1 września 1924 przeszedł na własną prośbę na równorzędne stanowisko do Golina. Więcej o Michale Kobylińskim na stronie internetowej. http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/8434
13 kwietnia 2010 r. we Wrocławiu obchodzono 70. rocznice zbrodni katyńskiej.
Pod Pomnikiem Ofiar Zbrodni Katyńskiej zebrali się politycy, kombatanci, harcerze, rzesze Wrocławian i duchowni różnych wyznań i religii.
http://ekai.pl/wydarzenia/polska/x27968/wroclaw-obchody-rocznicy-zbrodni-katynskiej/
W dniu 25 kwietnia 2010 r. Rada Gminy Markowa podjęła następująca uchwałę:
UCHWAŁA NR XXXVI/208/10 RADY GMINY MARKOWA w sprawie uczczenia pamięci ofiar zbrodni katyńskiej, którzy pracowali lub pochodzili z terenu Gminy Markowa.
W uchwale napisano m. in. o ufundowanie na ścianie frontowej kościoła parafialnego w Tarnawce tablicy poświeconej por. rez. Franciszkowi Majewskiemu ur. 14 II 1911 r. w Tuliszkowie k. Konina oraz zasadzić koło kościoła parafialnego Dąb Pamięci.
Pełny tekst uchwały na stronie internetowej. http://www.biuletyn.net/nt-bin/_private/markowa/595.pdf
Gmina Markowa włączyło się tym samym w ogólnopolską akcję "Katyń ocalić od zapomnienia". Twórcą tego programu, który zainicjował i pobudził do realizacji w 2008 r. był prezes Stowarzyszenia Parafiada śp. ks. Józef Jońca. http://www.katyn-pamietam.pl/
W miesięczniku regionalnym "Gazeta Łańcucka" z maja 2010 r. można również na stronie drugiej przeczytać o obchodach Dnia Katyńskiego, które odbyły się w Tarnawce w dniu 25 kwietnia 2010 r. Pierwszym elementem uroczystości było upamiętnienie postaci porucznika Franciszka Majewskiego. Tablica poświęcona zamordowanemu oficerowi została umieszczona na ścianie frontowej kościoła parafialnego, a na placu naprzeciwko niego posadzono również Dąb Pamięci. Kościół rzymskokatolicki pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny to dawna cerkiew greckokatolicka wybudowana w latach 1934-1939. Niesamowitego uroku bryle świątyni nadają trzy ośmioboczne wieże z cebulastymi hełmami. Tarnawski kościół z swoimi podcieniami i ciekawym wnętrzem jest wizytówką tej miejscowości. Uroczystości odsłonięcia i poświęcenia tablicy oraz posadzenie Dębu Pamięci rozpoczęły się o godz.9. rano. Rangę uroczystości podniosła obecność kompanii honorowej 21 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej w Jarosławiu, pocztów sztandarowych oraz Orkiestry Dętej z Markowej. Na następnej stronie gazety w ramach akcji "Sadzimy Dęby Pamięci" umieszczone są najważniejsze fakty z jego życia.
http://kluczlancucki.pl/dzien-katynski-w-gminie-markowa/,
Program uroczystych obchodów Dnia Katyńskiego w Tarnawce i Markowej pierwotnie
planowano na dzień 18 kwietnia 2010 r. z udziałem kompani honorowej i orkiestry 21 Brygady Strzelców Podhalańskich w Rzeszowie.
Planowane uroczystości wraz ze zdjęciem tablicy dedykowanej por. rez. Franciszkowi Majewskiemu na froncie kościoła parafialnego można obejrzeć w kwietniowym numerze "Gazety Łańcuckiej" na stronie trzeciej.
http://gazetalancucka.pl/wp-content/uploads/2010/11/2010-04-gazeta-lancucka.pdf
Plakat informujący o uroczystościach:
http://markowa.pl/asp/pl_start.asp?typ=13&sub=0&menu=7&artykul=128&akcja=artykul
Zdjęcia z uroczystości można obejrzeć: http://www.ckgm.pl/asp/pl_start.asp?typ=6&menu=102&strona=1,
11 listopada 2010 r. w Tuliszkowie odbyły się uroczystości z okazji Święta Niepodległości. W kościele parafialnym odprawiona została Msza Święta w intencji Ojczyzny. Główna cześć niepodległościowych uroczystości odbyła się tradycyjnie pod pomnikiem Tadeusza Kościuszki, gdzie zebrani przeszli z kościoła w asyście Orkiestry Dętej z Rychwał. Wartę honorową w tym dniu przy pomniku Tadeusza Kościuszki i Dębie Pamięci pełniły harcerki.
Po okolicznościowym wprowadzeniu przedstawiciele władz, kombatantów, strażaków, instytucji powiatowych i wojewódzkich złożyli wiązanki kwiatów.
Po przemówieniu burmistrza Tuliszkowa oraz przedstawicieli straży pożarnej słowo do uczestników uroczystości skierowały siostrzenice Franciszka Majewskiego Stanisława Giersz i Wanda Solińska. Po krótkich wspomnieniach odsłonięto zdjęcie por. rez. Franciszka Majewskiego, które umieszczone zostało na postumencie, na którym od ubiegłego roku wisiała tabliczka z jego nazwiskiem. To jemu w roku 2009 dedykowano Dąb Pamięci, który został zasadzony na Placu Wolności. Następnie złożono w tym miejscu wiązanki kwiatów i zapalono znicze.
WYDARZENIA Z 2011 ROKU
10 kwietnia 2011 r. z okazji 71. rocznicy zbrodni katyńskiej i rocznicy katastrofy smoleńskiej po Mszy św. władze gminy i strażacy z OSP Tuliszków złożyli kwiaty i zapalili znicze pod Dębem Pamięci-symbolicznym Pomniku Katyńskim.
http://www.tuliszkow.pl/st/1-aktualnoci/243-rocznica-zbrodni-katyskiej-i-katastrofy-smoleskiej,
W dniu 13 kwietnia 2011 r. we Wrocławiu odbyły się obchody 71 rocznicy zbrodni katyńskiej. Uroczystości rozpoczęła Msza Święta w Kościele Garnizonowym p.w. św. Elżbiety. Następnie pod Pomnikiem Ofiar Zbrodni Katyńskiej odbyła się druga część uroczystości, która rozpoczęła się od odegrania hymnu narodowego przez Orkiestrę Reprezentacyjną Wojsk Lądowych. Po apelu pamięci oraz salwie kompanii honorowej pod Pomnikiem Ofiar Katyńskich złożono wieńce i wiązanki kwiatów.
http://www.wop.wp.mil.pl/pl/80_42.html
11 listopada 2011 r. w Tuliszkowie społeczność gminy uczciła 93. rocznicę zrealizowania marzeń naszych przodków, by po 123 latach podziałów, niewoli i niebytu Polska mogła powrócić na mapę Europy. Obchody Święta Niepodległości rozpoczęto od Mszy św. w intencji Ojczyzny w kościele parafialnym pw. św. Wita. Po uroczystościach religijnych młodzież z Zespołu Szkół im. Powstańców 1863
w Tuliszkowie przedstawiła zebranym w kościele opowieść o historii Polski ilustrowaną poezją
i pieśniami patriotycznymi. Uczniowie na zakończenie zaprezentowali pantomimę, w której zobrazowali walkę Polski z zaborcami i zwycięstwo naszego kraju.
Po występach zebrani wraz z władzami przeszli na Plac Wolności. W okolicznościowym przemówieniu przypomniano m.in., że wolna Polska to spełnienie marzeń kilku pokoleń. Kolejnym punktem programu było złożenie wiązanek kwiatów pod pomnikiem Tadeusza Kościuszki, bł. Jana Pawła II i Dębem Pamięci. Oddano także hołd poległym za niepodległą Polskę. Ich pamięć uczczono zapalając znicze pod Dębem Pamięci i przy pamiątkowej tablicy na kościele. Uroczystości zakończył mini koncert pieśni żołnierskich i patriotycznych w wykonaniu zespołu "Jesień".
http://web.diecezja.wloclawek.pl/parafia/SwWita_Tuliszkow/aktualnosci_2011.html
http://www.mgok-tuliszkow.pl/aktualnosci/68-swieto-niepodleglosci-w-tuliszkowie
W Internecie w największym serwisie turystycznym w Polsce zatytułowanym "Polska niezwykła" pojawiła się m.in. informacja związana z pamięcią o Franciszku Majewskim wraz z czterema zdjęciami. Podaję linka do strony związanej z Tuliszkowem i miejscami wartymi odwiedzenia.
http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/25941,tuliszkow-pamieci-franciszka-majewskiego.html
WYDARZENIA Z 2012 ROKU
W dniu 13 kwietnia 2012 r. odbyły się w Jarosławiu uroczystości związane z obchodami Dnia Katyńskiego. Msza Święta odprawiona została w Kościele Chrystusa Króla. W uroczystościach udział wzięli: rodziny Katyńczyków, rodziny poległych z innych obozów, zesłańcy Sybiru, proboszczowie parafii jarosławskich oraz władze miasta. Po Mszy Św., pod Pomnikiem Pamięci Narodowej odbył się Apel Poległych z udziałem Kompanii Honorowych Wojska Polskiego i Policji oraz pocztów sztandarowych z jarosławskich szkół. Cześć pomordowanym oficerom oddały rodziny Katyńczyków, Sybiracy, organizacje kombatanckie, samorządowcy, politycy, powiatowe jednostki służb bezpieczeństwa, organizacje pozarządowe i jarosławska młodzież.
Pod pomnikiem po odczytaniu Apelu Poległych, oddano salwę honorową, a następnie odbyło się złożenie kwiatów i wiązanek.
http://www.jaroslaw.pl/imprezy-miejskie/id68,Dzien-Katynski.html
13 kwietnia 2012 r. we Wrocławiu odbyły się uroczystości poświęcone 72. rocznicy zbrodni katyńskiej. Msza Święta odprawiona została w Bazylice Mniejszej Kościoła Garnizonowego pw. św. Elżbiety o godz. 10.00. Główne uroczystości odbyły się pod wrocławskim pomnikiem ofiar Katynia w Parku Słowackiego. Po wystąpieniu zaproszonych gości odbył się apel poległych. Przedstawiciele władz państwowych, samorządowych, wojska, policji, członkowie Dolnośląskiej Rodziny Katyńskiej, kombatanci, harcerze, mieszkańcy Dolnego Śląska oraz delegacje wrocławskich szkół i uczelni wyższych złożyli pod pomnikiem wieńce i wiązanki kwiatów.
Z okazji 72. rocznicy zbrodni katyńskiej w Tarnawce 17 kwietnia 2012 r. o godzinie 8. rano odprawiona została Msza św. w intencji zamordowanego porucznika rezerwy Franciszka Majewskiego.
Delegacje w osobach Wójta Gminy Markowa, wiceprzewodniczącego Rady Gminy Markowa oraz sołtysa Tarnawki w obecności społeczeństwa złożyły wiązanki kwiatów pod tablicą pamięci poświęconą Franciszkowi Majewskiemu umieszczoną na murach kościoła w Tarnawce.
11 listopada 2012 r. odbyły się w Tuliszkowie uroczystości związane z 94. Rocznicą odzyskania przez Polskę Niepodległości.
Rozpoczęły się one o godz. 11.00 Mszą św. w kościele parafialnym pw. św. Wita.
Po Mszy św. delegacje złożyły wiązanki pod Pomnikiem Tadeusza Kościuszki, Papieża Jana Pawła II, Pomnikiem Powstańców 1863 r., Dębem Katyńskim oraz na grobach poległych w walkach o wolność ojczyzny. Uroczyście obchodzona 94. Rocznica upamiętnia dzień 11 listopada 1918 roku, kiedy to po 123 latach niewoli Polska na nowo się odrodziła.
http://www.tuliszkow.pl/kalendarium-imprez/470-wito-niepodlegoci-
WYDARZENIA Z 2013 ROKU
W dniu 14 kwietnia 2013 roku we Wrocławiu obchodzono 73. rocznice zbrodni katyńskiej. W programie była Msza Święta w Bazylice Mniejszej p.w. Św. Elżbiety oraz uroczystości pod Pomnikiem Ofiar Katynia w parku im. Juliusza Słowackiego.
10 listopada 2013 roku w Tuliszkowie rozpoczęły się Obchody Święta Niepodległości.
Uroczystości rozpoczęły się Mszą świętą za ojczyznę i walczących o wolność rodaków.
Z tej okazji złożone zostały również wiązanki kwiatów pod pomnikiem T. Kościuszki, Dębem Katyńskim
i pomnikiem Jana Pawła II. Ponadto uczczono 95. rocznicę odzyskania przez Polskę wolności poprzez liczne konkursy i zawody sportowe. Na zakończenie 11 listopada mieszkańcy mogli podziwiać stroje rycerzy, walki i pojedynki, ślubowanie damie i pasowanie na rycerza.
WYDARZENIA Z 2014 ROKU
11 kwietnia 2014 r. w Kościele pw. Chrystusa Króla w Jarosławiu odbyły się uroczystości Katyńsko- Smoleńskie w 74. rocznice zbrodni katyńskiej oraz w 4. rocznice katastrofy smoleńskiej.
Po Mszy św. delegacje złożyły kwiaty pod pomnikiem na dziedzińcu kościoła.
We Wrocławiu odbyta Msza św. w kościele garnizonowym oraz złożone wieńce pod pomnikiem wypełniły uroczystości poświęcone pamięci ofiar zbrodni katyńskiej w 74. rocznicę zamordowania polskich oficerów przez NKWD.
http://ekai.pl/diecezje/wroclawska/x77318/wroclaw-obchody-rocznicy-zbrodni-katynskiej/
http://www.prw.pl/articles/view/34567/Rocznica-obchodow-zbrodni-katynskiej
http://www.umwd.dolnyslask.pl/urzad/aktualnosci/single-view/artykul/74-rocznica-zbrodni-katynskiej/
17 września 2014 r. odbyła się uroczystość odsłonięcia tablic epitafijnych z imionami i nazwiskami z Lasu Katyńskiego w nowo powstającym Muzeum Katyńskim, mieszczącym się w budynkach Cytadeli Warszawskiej.
Tablice epitafijne są wykonane z szarej ocynkowanej blachy oraz szarego granitu. Swoim wyglądem przypominają żołnierskie nieśmiertelniki.
30 września 2014 r. w kościele pw. Chrystusa Króla odbyła się uroczystość z okazji 100-lecia powstania 3 pułku piechoty Legionów. Po mszy św. na placu przed Pomnikiem Katyńsko-Smoleńskim odbył się Apel Poległych, oddana została salwa honorowa, a uczestnicy uroczystości złożyli kwiaty.
11 listopada 2014 roku obchodzono Święto Niepodległości w Tuliszkowie od Mszy świętej za ojczyznę
i walczących o wolność rodaków. Z tej to okazji przedstawiciele społeczności złożyli wiązanki kwiatów pod pomnikiem Tadeusza Kościuszki, Jana Pawła II i Dębem Katyńskim.
http://www.tuliszkow.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=758:obchody-swieta-niepodleglosci-2014&catid=12&Itemid=4
WYDARZENIA Z 2015 ROKU
13 kwietnia 2015 r. przypada Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej ustanowiony został decyzją Sejmu RP z 14 listopada 2007 r.
- "W hołdzie Ofiarom Zbrodni Katyńskiej oraz dla uczczenia pamięci wszystkich wymordowanych przez NKWD na mocy decyzji naczelnych władz Związku Sowieckiego z 5 marca 1940 r., Sejm ustanawia
13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej".
Dzień Pamięci obchodzony jest w rocznicę opublikowania przez Niemców w 1943 r. informacji o odkryciu w Rosji masowych grobów oficerów Wojska Polskiego. Związek Radziecki przyznał się oficjalnie do popełnienia zbrodni dopiero po pięćdziesięciu latach od dokonania mordu tj. 13 kwietnia 1990 roku.
W tym roku obchodzimy 75-tą rocznicę zbrodni katyńskiej (75th anniversary of the Katyn crime).
Pamiętając o poległych oddajemy szacunek zmarłym oraz ich cierpiącym rodzinom.
3 kwietnia 2015 r. na placu Józefa Piłsudskiego w Warszawie uczczono pamięć polskich jeńców zamordowanych przez rosyjską policję polityczną w 1940 roku.
W poniedziałek, 13 kwietnia we Wrocławiu obchodzono 75. rocznicę zbrodni katyńskiej. Rozpoczęła się od mszy świętej w kościele garnizonowym. Przed południem złożono kwiaty i wieńce pod pomnikiem Ofiar Katynia w parku im. Juliusza Słowackiego.
W 75. rocznicę zbrodni katyńskiej oraz 5. rocznicę katastrofy smoleńskiej jarosławianie uczcili pamięć o oficerach pomordowanych w 1940 r. przez NKWD oraz tych, którzy zginęli tragicznie pod Smoleńskiem, w drodze na uroczystości rocznicowe bestialskiego mordu.
Na dziedzińcu kościoła został odegrany hymn państwowy, odczytano Apel Poległych, żołnierze oddali salwę honorową, a przybyłe delegacje złożyły pod Pomnikiem Katyńsko-Smoleńskim kwiaty.
W niedzielne południe 3.05.2015 r. po mszy świętej na Placu Wolności w Tuliszkowie odbyły się połączone obchody Gminnego Dnia Strażaka oraz 224. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Przedstawiciele władz i członkowie delegacji złożyli wiązanki kwiatów pod pomnikami Tadeusza Kościuszki i Jana Pawła II a także złożyły również wiązanki oraz zapalone znicze przy Dębie Pamięci, symbolicznym Pomniku Katyńskim.
Oprawę muzyczną uroczystości przygotował zespół "Jesień" z Tuliszkowa.
11 listopada 2015 r. po mszy świętej w kościele pw. św. Wita w Tuliszkowie, na Placu Wolności złożone zostały wiązanki kwiatów pod Pomnikiem Tadeusza Kościuszki, Dębem Katyńskim i Pomnikiem Jana Pawła II. Zapalono również znicze w miejscach, które upamiętniają poległych w walce o wolność ojczyzny.
WYDARZENIA Z 2016 ROKU
13 kwietnia 2016 r. przypada Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
W tym roku obchodzimy 76-tą rocznicę zbrodni katyńskiej (76th anniversary of the Katyn crime).
3 maja 2016 r. rozpoczęły się uroczystości od mszy świętej w Kościele Parafialnym w Tuliszkowie. Następnie na tuliszkowskim rynku uczczono wszystkich, którzy oddali swoje życie za ojczyznę. Od wielu lat obchody uchwalenia Konstytucji 3 Maja łączone są w Tuliszkowie z Gminnym Dniem Strażaka.
Wyrazami szacunku stały się kwiaty złożone przez przedstawicieli instytucji samorządowych i włodarzy pod Pomnikiem T. Kościuszki.
Władze gminy i miasta złożyły również wiązankę przy Dębie Pamięci, symbolicznym Pomniku Katyńskim, gdzie na szczególny podziw zasługuje kpt. Franciszek Majewski, tuliszkowianin zamordowany w 1940 roku w Katyniu.
11 listopada 2016 po mszy świętej w intencji ojczyzny i poległych w walce o jej wolność złożone zostały wiązanki kwiatów pod Pomnikiem Tadeusza Kościuszki, Dębem Katyńskim, Pomnikiem Jana Pawła II. Zapalono również znicze w miejscach, które upamiętniają poległych w walce o wolność ojczyzny. Następnie odbył się marsz przy dźwiękach Orkiestry Dętej działającej przy Miejsko- Gminnym Ośrodku Kultury w Tuliszkowie.
WYDARZENIA Z 2017 ROKU
7 kwietnia 2017r. w 77 rocznicę Zbrodni Katyńskiej pod pomnikiem na dziedzińcu Kościoła pw Chrystusa Króla w Jarosławiu, mieszkańcy miasta uczcili pamięć zamordowanych oficerów polskich i tragicznie zmarłych w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem.
10 kwietnia 2017 po symbolicznym uderzeniu w Dzwon Pamięci w poniedziałek w Lesie Katyńskim odbyła się m.in. msza św., ceremonia złożenia wieńców i odczytany został list ministra kultury.
15 kwietnia 2017 r. w 77. rocznicę zbrodni w Katyniu uczczono pamięć byłego mieszkańca Tarnawki. Kwiaty w asyście ks. proboszcza wsi Tarnawka oraz strażaków złożyli pod tablicą upamiętniającą por. rez. Franciszka Majewskiego: wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej, przewodnicząca Rady Gminy Markowa, sołtys wsi Tarnawka i prezes OSP Tarnawka.
W środę 3 V 2017 r. w Tuliszkowie odbyły się obchody 226 rocznicy Uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Uczestnicy wydarzenia najpierw modlili się podczas mszy świętej, a następnie udali się na Plac Wolności. Tam poszczególne delegacje złożyły wiązanki kwiatów pod pomnikiem Tadeusza Kościuszki, jak również pod pomnikiem Jana Pawła II i Dębem Pamięci. Uroczystość uświetniły występy Zespołu Seniorów "Jesień" i Orkiestry Dętej Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Tuliszkowie.
WYDARZENIA Z 2018 ROKU
W tym roku obchodzimy 78. rocznicę zbrodni katyńskiej (78th anniversary of the Katyn crime).
W dniu 3 maja mieszkańcy Tuliszkowa i okolic wzięli udział w obchodach 227. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja oraz Gminnym Dniu Strażaka. Obchody rozpoczęła msza święta, odprawiona o godz. 11:00 w kościele pw. św. Wita w Tuliszkowie. W tym dniu odsłonięty został obelisk, upamiętniającego 100-lecie Odzyskania Niepodległości Polski. Delegacje złożyły tam kwiaty. Wiązanki złożono również, pod tablicą poległych za ojczyznę podczas II wojny światowej, pomnikiem Tadeusza Kościuszki, pomnikiem Świętego Jana Pawła II, czy przy Dębie Pamięci. Włodarze pamiętali również o symbolicznym Pomniku Katyńskim, gdzie szczególnie oddano cześć oficerowi WP Franciszkowi Majewskiemu, tuliszkowianinowi zamordowanemu w 1940 roku w Katyniu. Spotkanie uświetniły występy zespołu Jesień oraz Orkiestry Dętej Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Tuliszkowie.
WYDARZENIA Z 2019 ROKU
Jarosławianie uczcili dwie wielkie tragedie narodu polskiego, uczestnicząc 9 kwietnia w uroczystościach 79. rocznicy zbrodni katyńskiej i 9. rocznicy katastrofy smoleńskiej,
Uroczystość zainaugurowała Msza św. w intencji Ojczyzny, której przewodniczył i Słowo Boże wygłosił metropolita przemyski abp Adam Szal w asyście kapłanów. Po zakończeniu Eucharystii obchody kontynuowano przed Katyńsko-Smoleńskim Pomnikiem Pamięci Narodowej, gdzie odbyło się wciągnięcie flagi na maszt i odegrano hymn państwowy. Następnie odczytano Apel Poległych?, oddano salwę honorową, a przybyłe delegacje złożyły wiązanki kwiatów.
Uroczystym apelem poległych i salwą honorową przy pomniku Ofiar Zbrodni Katyńskiej upamiętniono13.04.2019 r. we Wrocławiu 79. rocznicę zbrodni. W obchodach wzięli udział m.in. przedstawiciele władz wojewódzkich, Stowarzyszenia Rodzina Katyńska oraz służb mundurowych.
08 listopada 2019 roku uczniowie, nauczyciele ze szkoły Podstawowej w Tuliszkowie i zaproszeni goście wzięli udział w Marszu z Niepodległą upamiętniającym 101. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości.
Przy Pomniku Powstańców 1863 r. został odśpiewany hymn Szkoły, delegacja uczniów złożyła kwiaty. Pochód przeszedł na Plac Wolności. Tu zebrani wysłuchali wierszy i piosenek o historycznych wydarzeniach i bohaterach walki o wolność.
Przy dźwiękach werbli delegacje złożyły kwiaty pod pomnikiem Tadeusza Kościuszki, Jana Pawła II, pod tablicą upamiętniającą pomordowanych w czasie okupacji hitlerowskiej, pod tablicą upamiętniającą ofiary zbrodni w Katyniu, pod Dębem Pamięci posadzonym dla uhonorowania kapitana Franciszka Majewskiego.
WYDARZENIA Z 2020 ROKU
W tym roku obchodzimy 80. rocznicę zbrodni katyńskiej (80th anniversary of the Katyn crime).
WYDARZENIA Z 2021 ROKU
13 kwietnia 2021 roku obchodzimy 81. rocznicę zbrodni katyńskiej (81th anniversary of the Katyn crime).
Z powodu pandemii koronawirusa tegoroczne obchody rocznicowe odbyły się w reżimie sanitarnym, bez licznego udziału mieszkańców.
Bibliografia, źródła, wykaz pozostałych linków:
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/historia,2,Katyn/0/43
(patrz strona 43) (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.katyn-pamietam.pl/bohaterowie/page/244/ (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl/query/majewski%20franciszek (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://tarnawka.pl/o-miejscowosci/ (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl/wpis/2195 (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://markowa.pl/asp/pl_start.asp?typ=13&sub=0&menu=7&artykul=128&akcja=artykul (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.ckgm.pl/asp/pl_start.asp?typ=6&menu=102&strona=1 (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://chrystuskrol.com/index.php/o-parafii/obiekty-na-terenie-parafii-i-w-terenie/pomnik-katyski/274-nazwiska-upamitnione-na-tablicach-katyskich-w-2005-roku (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.markowa.pl/asp/pl_start.asp?typ=13&menu=7&artykul=131&akcja=artykul (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.jaroslaw.pl/aktualnosci-wydarzenia/id859,Dzien-Katynski-w-Jaroslawiu..html (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://lwow.bloog.pl/id,3230310,title,Dzien-Katynski-w-Jaroslawiu,index.html?ticaid=6bf9b (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.katedrapolowa.pl (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/12955/0/2 (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/12955 (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.muzeumkatynskie.pl (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.ckgm.pl/asp/pl_start.asp?typ=13&sub=0&menu=5&artykul=79&akcja=artykul (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.radaopwim.gov.pl (dostęp na dzień 24.05.2015).
http://www.jaroslaw.pl/aktualnosci-wydarzenia/id859,Dzien-Katynski-w-Jaroslawiu..html (dostęp na dzień 24.05.2015).
Dodane przez: Robert Soliński (24 marca, 2015)
Wspomnienia o Ryszardzie Majewskim
Data wspomnienia: 17.4.2017
Wspomnienie o: Ryszard Marian Majewski
Marian Ryszard MAJEWSKI urodził się 7.03.1939 r. w Tarnawce w rodzinie nauczycielskiej Franciszka
i Mari z d. Kubat. Został ochrzczony w kościele parafialnym w pobliskim Husowie dnia 10 kwietnia 1939 roku. Ojciec, por. rez., zmobilizowany w sierpniu 1939 r., po agresji sowieckiej uwięziony w obozie jenieckim w Kozielsku, został zamordowany przez NKWD w Katyniu w 1940 r.
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/12955
Absolwent II Liceum Ogólnokształcącego we Wrocławiu. W latach 1957-1962 studiował na Politechnice Wrocławskiej, uzyskując dyplom magistra inżyniera elektryka w specjalności elektrownie cieplne.
Od 1962 do 1965 roku odbywał staż zawodowy na stanowiskach eksploatacyjnych w elektrowniach Victoria (Wałbrzych) i Turów (Bogatynia). W 1965 r. rozpoczął pracę w Politechnice Wrocławskiej
w Katedrze Elektrowni na Wydziale Elektrycznym. W 1973 r. obronił pracę doktorską i zaczął pracować na stanowisku starszego asystenta i adiunkta. Dał się poznać, jako doskonały dydaktyk, o wyjątkowym darze bezpośredniego docierania do słuchacza z trudnymi treściami złożonych procesów cieplnych, automatyki i teorii niezawodności. Prowadził wykłady, ćwiczenia audytoryjne i laboratoryjne oraz seminaria na studiach dziennych, wieczorowych, zaocznych i podyplomowych. Dydaktyka była jego pasją życiową, której poświęcał więcej czasu, niż wymagał to tylko obowiązek nauczyciela akademickiego.
Wybitnie utalentowany muzycznie (grał na pianinie), miłośnik i znawca literatury i historii, był niezapomnianym gawędziarzem. Wszechstronne zalety umysłu i charakteru zyskiwały mu wielu przyjaciół i sympatyków.
Publikował w czasopismach naukowotechnicznych oraz materiałach licznych konferencji i seminariów. Jego dorobek obejmuje autorstwo lub współautorstwo 41 prac opublikowanych i 43 nie opublikowanych.
Odznaczony Złotą Odznaką Politechniki Wrocławskiej oraz wyróżniony licznymi nagrodami Rektora, Dziekana i Dyrektora Instytutu.
Zmarł 5. września 2001 r. we Wrocławiu i został pochowany na Cmentarzu Osobowickim.
Requiescat in pace
http://www.youtube.com/watch?v=yR2h61bdoCo
Bibliografia, źródła, wykaz pozostałych linków:
http://www.sep43.webd.pl/files/ocelic-od-zapomnienia/Biografie/source/majewski_ryszard_marian.html (dostęp na dzień 18.04.2017).
i Mari z d. Kubat. Został ochrzczony w kościele parafialnym w pobliskim Husowie dnia 10 kwietnia 1939 roku. Ojciec, por. rez., zmobilizowany w sierpniu 1939 r., po agresji sowieckiej uwięziony w obozie jenieckim w Kozielsku, został zamordowany przez NKWD w Katyniu w 1940 r.
http://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/12955
Absolwent II Liceum Ogólnokształcącego we Wrocławiu. W latach 1957-1962 studiował na Politechnice Wrocławskiej, uzyskując dyplom magistra inżyniera elektryka w specjalności elektrownie cieplne.
Od 1962 do 1965 roku odbywał staż zawodowy na stanowiskach eksploatacyjnych w elektrowniach Victoria (Wałbrzych) i Turów (Bogatynia). W 1965 r. rozpoczął pracę w Politechnice Wrocławskiej
w Katedrze Elektrowni na Wydziale Elektrycznym. W 1973 r. obronił pracę doktorską i zaczął pracować na stanowisku starszego asystenta i adiunkta. Dał się poznać, jako doskonały dydaktyk, o wyjątkowym darze bezpośredniego docierania do słuchacza z trudnymi treściami złożonych procesów cieplnych, automatyki i teorii niezawodności. Prowadził wykłady, ćwiczenia audytoryjne i laboratoryjne oraz seminaria na studiach dziennych, wieczorowych, zaocznych i podyplomowych. Dydaktyka była jego pasją życiową, której poświęcał więcej czasu, niż wymagał to tylko obowiązek nauczyciela akademickiego.
Wybitnie utalentowany muzycznie (grał na pianinie), miłośnik i znawca literatury i historii, był niezapomnianym gawędziarzem. Wszechstronne zalety umysłu i charakteru zyskiwały mu wielu przyjaciół i sympatyków.
Publikował w czasopismach naukowotechnicznych oraz materiałach licznych konferencji i seminariów. Jego dorobek obejmuje autorstwo lub współautorstwo 41 prac opublikowanych i 43 nie opublikowanych.
Odznaczony Złotą Odznaką Politechniki Wrocławskiej oraz wyróżniony licznymi nagrodami Rektora, Dziekana i Dyrektora Instytutu.
Zmarł 5. września 2001 r. we Wrocławiu i został pochowany na Cmentarzu Osobowickim.
Requiescat in pace
http://www.youtube.com/watch?v=yR2h61bdoCo
Bibliografia, źródła, wykaz pozostałych linków:
http://www.sep43.webd.pl/files/ocelic-od-zapomnienia/Biografie/source/majewski_ryszard_marian.html (dostęp na dzień 18.04.2017).
Dodane przez: Robert Soliński (18 kwietnia, 2017)
Wspomnienie o Krystianie Bloku
Data wspomnienia: 20.11.2018
Wspomnienie o: Krystian Blok
20 listopada 2006 r. zmarł w pełni sił twórczych dr n. med. Krystian Władysław Blok.
Był absolwentem Akademii Medycznej we Wrocławiu. Studia na Wydziale Lekarskim ukończył
24 czerwca 1970 r. i z Uczelnią związał całą swą zawodową działalność.
Urodził się 16 marca 1946 r. w miejscowości Dębowo, powiat Mogilno, województwo bydgoskie.
Uzyskał dwa stopnie specjalizacji a stopień naukowy doktora nauk medycznych otrzymał 19 maja 1978 r. Jego dorobek naukowy liczy 56 publikacji ogłoszonych drukiem, zarówno w czasopismach krajowych, jak i zagranicznych. Prace z ostatnich 5 lat to przede wszystkim publikacje obejmujące swoją tematyką zagadnienia onkologiczne, wysoko oceniane przez recenzentów czasopism naukowych. Prowadził wzorowo zajęcia dydaktyczne ze studentami Wydziału Lekarskiego i Wydziału Zdrowia Publicznego, a także z lekarzami ubiegającymi się o specjalizację lekarza rodzinnego. Nie zmarnował talentów, którymi tak hojnie obdarzyła Go natura. Posiadał talent niezwykle cenny dla człowieka, który pracuje w dyscyplinie zabiegowej. Dzięki wieloletniej edukacji i stałemu samodoskonaleniu talent ten rozwinął i wzbogacił. Jego rozległa wiedza i umiejętności były niezwykle cenne i przydatne w trudnej pracy lekarza klinicysty. Z powodzeniem udawało mu się połączyć trudną pracę nauczyciela akademickiego z obowiązkami lekarza klinicysty oraz z licznymi funkcjami społecznymi piastowanymi w Uczelni i poza nią. 8 sierpnia 1998 r. założył Gabinet Ginekologiczny we Wrocławiu ,,na Miarki 4".
Cieszył się niekwestionowanym autorytetem nie tylko w Klinice, ale i w całym środowisku medycznym.
Bibliografia, źródła, wykaz pozostałych linków:
https://www.umed.wroc.pl/gazeta_uczelniana/gazeta116.html
(Miesięcznik informacyjny AM - dostęp na dzień 20.11.2018)
Był absolwentem Akademii Medycznej we Wrocławiu. Studia na Wydziale Lekarskim ukończył
24 czerwca 1970 r. i z Uczelnią związał całą swą zawodową działalność.
Urodził się 16 marca 1946 r. w miejscowości Dębowo, powiat Mogilno, województwo bydgoskie.
Uzyskał dwa stopnie specjalizacji a stopień naukowy doktora nauk medycznych otrzymał 19 maja 1978 r. Jego dorobek naukowy liczy 56 publikacji ogłoszonych drukiem, zarówno w czasopismach krajowych, jak i zagranicznych. Prace z ostatnich 5 lat to przede wszystkim publikacje obejmujące swoją tematyką zagadnienia onkologiczne, wysoko oceniane przez recenzentów czasopism naukowych. Prowadził wzorowo zajęcia dydaktyczne ze studentami Wydziału Lekarskiego i Wydziału Zdrowia Publicznego, a także z lekarzami ubiegającymi się o specjalizację lekarza rodzinnego. Nie zmarnował talentów, którymi tak hojnie obdarzyła Go natura. Posiadał talent niezwykle cenny dla człowieka, który pracuje w dyscyplinie zabiegowej. Dzięki wieloletniej edukacji i stałemu samodoskonaleniu talent ten rozwinął i wzbogacił. Jego rozległa wiedza i umiejętności były niezwykle cenne i przydatne w trudnej pracy lekarza klinicysty. Z powodzeniem udawało mu się połączyć trudną pracę nauczyciela akademickiego z obowiązkami lekarza klinicysty oraz z licznymi funkcjami społecznymi piastowanymi w Uczelni i poza nią. 8 sierpnia 1998 r. założył Gabinet Ginekologiczny we Wrocławiu ,,na Miarki 4".
Cieszył się niekwestionowanym autorytetem nie tylko w Klinice, ale i w całym środowisku medycznym.
Bibliografia, źródła, wykaz pozostałych linków:
https://www.umed.wroc.pl/gazeta_uczelniana/gazeta116.html
(Miesięcznik informacyjny AM - dostęp na dzień 20.11.2018)
Dodane przez: Robert Soliński (20 listopada, 2018)
Data Urodzin i stopień
Data wspomnienia: 26.9.2012
Wspomnienie o: Władysław Leje
Kapitan Władysław Leje (w niektórych źródłach Leja,ale to może być inna osoba) urodził się 03.05.1895.
Znajduje się na ukraińskiej liście katyńskiej. W latach 20-tych podkomisarz Straży Granicznej- kierownik komisariatu "Ujsoły".
Kapitan WP. Zastępca komendanta "Strzelca" w Łucku. ( https://gk24.pl/szedl-strzelec-po-kwaterze/ar/4505053 ). Miał kolegę Antoniego Dubiec, razem służyli w wojsku.
Źródło : "Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.06 21r".
http://www.mtg-malopolska.org.pl/images/skany/spis_oficerow_1921/spis_oficerow_1921.djvu
Znajduje się na ukraińskiej liście katyńskiej. W latach 20-tych podkomisarz Straży Granicznej- kierownik komisariatu "Ujsoły".
Kapitan WP. Zastępca komendanta "Strzelca" w Łucku. ( https://gk24.pl/szedl-strzelec-po-kwaterze/ar/4505053 ). Miał kolegę Antoniego Dubiec, razem służyli w wojsku.
Źródło : "Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.06 21r".
http://www.mtg-malopolska.org.pl/images/skany/spis_oficerow_1921/spis_oficerow_1921.djvu
Dodane przez: Darek nieważne (26 września, 2012)
por. Antoni Dubiec
Data wspomnienia: 13.3.2010
Wspomnienie o: Antoni Dubiec
Ur. 26.09.1889r w Ostropolu, inżynier.
Syn Józefa i Emilii z Klewerów. Prawdopodobnie miał braci Józefa starszego o 2 lata i Bolesława o rok młodszego.
W 1939r jako porucznik rezerwy dostał się do niewoli sowieckiej, przebywał w Starobielsku. Zamordowany w 1940r w Charkowie.
Żołnierz I Korpusu na wschodzie, żołnierz formacji granicznych, żołnierz WP, starszy przodownik PP (w Zdołbunowie i Tarnopolu), urzędnik ( w Łucku), pracownik "Strzelca" w Łucku.
Do wybuchu II wojny światowej mieszkał w Łucku.
Brał udział w wojnie z bolszewikami(1920) gdzie został ranny, odznaczony Krzyżem Walcznych oraz Medalem Niepodległości.
Syn Józefa i Emilii z Klewerów. Prawdopodobnie miał braci Józefa starszego o 2 lata i Bolesława o rok młodszego.
W 1939r jako porucznik rezerwy dostał się do niewoli sowieckiej, przebywał w Starobielsku. Zamordowany w 1940r w Charkowie.
Żołnierz I Korpusu na wschodzie, żołnierz formacji granicznych, żołnierz WP, starszy przodownik PP (w Zdołbunowie i Tarnopolu), urzędnik ( w Łucku), pracownik "Strzelca" w Łucku.
Do wybuchu II wojny światowej mieszkał w Łucku.
Brał udział w wojnie z bolszewikami(1920) gdzie został ranny, odznaczony Krzyżem Walcznych oraz Medalem Niepodległości.
Dodane przez: Darek nieważne (18 marca, 2010)
Wiadomości i wydarzenia związane z pamięcią o Andrzeju Tadeuszu Hałacińskim (współautor pieśni "My, Pierwsza Brygada")
Data wspomnienia: 11.11.2016
Wspomnienie o: Andrzej Tadeusz Hałaciński
Ppłk Andrzej Tadeusz HAŁACIŃSKI ps. "Rogoziński" (+49 l.) urodził się 10 listopada 1891 r. w Skawinie. Miasto jest położone nad rzeką Skawinką, kilkanaście kilometrów na południowy zachód od centrum Krakowa. Jego rodzicami byli Eustachy i Feliksa z domu Rogozińska. Po ukończeniu sześciu klas Gimnazjum św. Anny w Krakowie kontynuował naukę na tamtejszej Akademii Handlowej, którą ukończył w 1913, otrzymując absolutorium. Jako gimnazjalista był członkiem Związku Walki Czynnej. Od 1911 roku należał do Drużyn Sokolich, a później także do II Polskiej Drużyny Strzeleckiej w Krakowie. Po ukończeniu studiów w latach 1913-14 odbył roczne przeszkolenie wojskowe w 16. pułku piechoty Honwedów armii austro-węgierskiej stacjonującej w słowackiej Nitrze. Po wybuchu I wojny światowej powołany do armii austriackiej nie stawił się na wezwanie, ale wstąpił do pierwszej polskiej formacji wojskowej, jaką była 1 Kompania Kadrowa. W dniu 6 sierpnia 1914 r. o godzinie 3 rano z krakowskich Oleandrów na wojnę z Carską Rosją wychodziły grupy ochotników, aby walczyć w obronie Ojczyzny i bić się o niepodległość Polski: najpierw, jako 1 Kompania Kadrowa, potem 1 Pułk Legionów, I Brygada, potem II i III, także jako POW (Polska Organizacja Wojskowa), wreszcie ? Wojsko Polskie. Wyróżniali się od armii austriackiej szarymi mundurami i charakterystycznej dla ich formacji czapkami tzw. maciejówki z orzełkiem. Szli uzbrojeni w austriackie karabiny Mannlicher i 105 nabojów "na głowę". Celem wędrówki ochotników były Kielce, gdzie Józef Piłsudski za zgodą władz austriackich organizował polskie bataliony ? pod nazwą Pierwszej Kompanii Kadrowej. Zaraz po wymarszu została ułożona skromna piosenka o "kadrówce", przez jednego z żołnierzy (Tadeusza Ostrowskiego): "Raduje się serce, raduje się dusza, gdy pierwsza kadrowa na wojenkę rusza". Wśród nich był dowódca plutonu Andrzej Hałaciński, który już w październiku tego samego roku został awansowany do stopnia podporucznika piechoty.
Polacy bili się o jeden cel - o przywrócenie Polsce niepodległości. Przeszedł cały szlak bojowy z Legionami od bitwy pod Łowczówkiem po Kostichniówkę. Przydzielony został do 12 kompani strzeleckiej oddziału Józefa Piłsudskiego. Wraz ze swoją kompanią znalazł się w składzie 5 pp Leg. i służył w nim jako dowódca plutonu i kompani do kryzysu przysięgowego. W czasie obrony Reduty Piłsudskiego (4.07.1916 r.) wraz ze swym plutonem odpierał wielokrotnie ataki rosyjskiej piechoty. Zawsze znajdował się wśród strzelców, podtrzymywał ich ducha i troszczył się o zaopatrzenie. Za czyny te otrzymał Order Virtuti Militari 5kl. nr 6571. Tak pisał Andrzej Hałaciński w 1928 roku w piśmie "Na straży" o obronie pod Kostiuchnówką: "Byliśmy ze swych pozycji zepchnięci ? ale nie pobici, zmuszeni do odwrotu ? ale nie pokonani. Spełniliśmy nasze zadanie do końca i wysoko nad naszymi głowami powiewał dumny sztandar honoru żołnierza polskiego, zmuszając do słów uznania nawet odwiecznych wrogów ? dziwnym losem chwilowych sprzymierzeńców. Znowu w rozkazach dziennych oddziałów niemieckich brzmiało trzykrotnie: Hurra! ? na cześć polskich legionistów, a nienawidząca nas Naczelna Komenda Armii Austriackiej (AOK) musiała przyznać w oficjalnym rozkazie, że "tylko ofiarne bohaterstwo Legionistów Polskich ocaliło resztki czwartej armii". Po wycofaniu Legionów z frontu ukończył w 1916 r. oficerski kurs piechoty w Baranowiczach. Po odmowie złożenia przysięgi (1 IX 2016) zwolniony z Legionów. W lecie 1917 r. nastąpił tzw. kryzys przysięgowy. Niemcy i Austria były w tej wojnie sojusznikami i strona niemiecka zażądała, aby legioniści, walczący u boku Austrii, złożyli przysięgę na wierność cesarzowi Niemiec Wilhelmowi II. Polacy odmówili ? byli wierni Polsce, a nie zaborcy, który bezwzględnie zwalczał wszelkie przejawy polskości. Wtedy legionistów internowano, a część z nich siłą wcielono do armii austriackiej. W październiku 1917 r. w ramach represji zostaje wcielony do armii austriackiej i przydzielony do 1 pstrz. tyrolskich. Wraz z kolegami z Pierwszej Brygady trafia na najgorszy odcinek do Tyrolu. Walczyli w trudnych warunkach: mróz, burze śnieżne, lawiny. Linie frontu przebiegały przez alpejskie szczyty. Straty były ogromne po obu stronach, austrackiej i włoskiej. W Tyrolu pod wpływem wydarzeń kryzysu przysięgowego podporucznik Hałaciński postanowił w końcu spełnić obietnicę daną rok wcześniej kapitanowi Stefanowi "Zielanowi" Zielińskiemu - i napisał pierwsze, najbardziej znane strofy o tych, którzy "rzucili swój życia los na stos". Tak powstawała wówczas pieśń "My, Pierwsza Brygada" do popularnej melodii granej chętnie przez wojskowe orkiestry.
http://www.youtube.com/watch?v=aWUN2zdCE7I
Pierwotny tekst pieśni brzmiał:
Legiony to - żebracza nuta,
Legiony to - ofiarny stos,
Legiony to - żołnierska buta,
Legiony to - straceńców los.
My, Pierwsza Brygada,
Strzelecka gromada,
Na stos
Rzuciliśmy swój życia los,
Na stos, na stos!
Nie chcemy już od was uznania
Ni waszych mów, ni waszych łez
Skończyły się dni kołatania
do waszych dusz
J... was pies!
Tak oto wspomina front włoski 26-letni wówczas obywatel austriacki podporucznik Andrzej Hałaciński. "W południowym Tyrolu na nowym San Domingo, zapomniani, czy na banicję skazani przez własne społeczeństwo, niezrozumiani od początku, opuszczeni do końca, z uczuciem pustki, zawodu i szalonej goryczy w piersiach, dzierżyliśmy sztandar niepodległości, sztandar walki"
Po zdezerterowaniu z armii austriackiej przedostał się do Warszawy i tam wkrótce aresztowany. Przebywając w więzieniu wojskowym na placu Saskim napisał kolejną zwrotkę:
Umieliśmy w ogień zapału
Młodzieńczych wiar rozniecić skry
Nieść życie swe dla ideału
I swoją krewi marzeń sny.
Po wyjściu na wolność Hałaciński wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej i objął dowództwo okręgu wojskowego w Sandomierzu i komendę miasta. Kierował rozbrajaniem Austryjaków oraz tworzył pierwsze regularne oddziały. W listopadzie 1918 r. został awansowany przez gen. E. Rydza-Śmigłego do stopnia porucznika.
"My, Pierwsza Brygada" należy do ukochanych pieśni Polaków. Cenił ją wysoko marszałek Józef Piłsudski, uważając ją za ?najdumniejszą pieśń, jaką kiedykolwiek Polska stworzyła?. Po raz pierwszy całą pieśń, tekst i melodię, opublikowano w Warszawie w 1921 roku nakładem Bronisława Rudzkiego pod tytułem "My, Pierwsza Brygada". Piosenka żołnierska w układzie Mieczysława Kozar-Słobódzkiego". Jako oficjalny hymn Legionów, utwór "My, Pierwsza Brygada" zaczął mieć wielu "ojców sukcesu" i sprawa trafiła do sądu. W 1939 roku zapadł wyrok rozstrzygający spór i - od tej pory - obaj, czyli Andrzej Hałaciński i Tadeusz Biernacki występują w śpiewnikach jako współautorzy. Wyrok sądu przyznał Andrzejowi Hałacińskiemu autorstwo trzech pierwszych zwrotek i refrenu, natomiast Biernackiemu sześciu dalszych zwrotek.
Andrzej Hałaciński w 1919 roku zawarł związek małżeński z Zofią Świerczewską. Z ich związku urodziło się troje dzieci: córka Wanda (zmarła w dzieciństwie na szkarlatynę) i dwóch synów: Przemysław (1922-1979) i Bogumił (ur. 1934 r.). Kilka dni po zamordowaniu męża w Katyniu Zofia Hałacińska została deportowana ze Stanisławowa razem z synem Bogumiłem w głąb ZSRR. Starszy syn Przemysław uciekł w czasie najścia NKWD i przeżył okupację w Krakowie. Zofia Hałacińska zmarła w 1942 roku w szpitalu w kazachskim Kunstanaju, a syn wrócił do Polski w 1945 roku i spotkał się ze swoim bratem Przemysławem.
W 1919 r. został oficerem informacyjnym Dowództwa Okręgu Generalnego Warszawa. Jako dowódca IV krakowskiego baonu etapowego w Grodnie dekretem z dnia 2 II 1920 r. mianowany kapitanem. 15 III 1920 objął stanowisko kierownika Oddziału II DOGen. Warszawa. W kryzysowym okresie walk z bolszewikami awansowany na majora. W I Armii, dowodził stworzoną przez siebie grupą w składzie trzech baonów piechoty, plutonu konnego i baterii artylerii. Następnie został przydzielony do oddziału Naczelnego Dowództwa. Po wojnie polsko-bolszewickiej został kierownikiem polskiego konsulatu w Berlinie. Został zweryfikowany 23 II 1923 r. i jako major rez. piechoty objął stanowisko komendanta wojewódzkiego Straży Granicznej w Tarnopolu skąd w maju t.r. przesunięto go na równorzędne stanowisko w Wilnie. Został awansowany do stopnia podpułkownika zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dniem 1 stycznia 1929 r. Nadanie stopnia wojskowego wpisem w Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 2 z 24 stycznia 1929 r. Po przejściu w stan spoczynku, sprawował wiele funkcji w różnych miejscowościach odrodzonego Państwa. Miał wykształcenie ekonomiczne i nie było problemów ze znalezieniem dobrej pracy, np. w dużej firmie handlowo-eksportowej "Leopolia" czy też Polski Bank Kredytowy w Warszawie. Był m.in. starostą powiatu brzeskiego (1929-1931) i okocimskiego (1931-1934) oraz członkiem Rady Browaru "Okocim" w Częstochowie. Od stycznia 1934 był notariuszem w Łucku działając jednocześnie w organizacjach społecznych i kombatanckich sprawując funkcje prezesowskie. Nie przestaje pisać. Drukuje w wileńskim piśmie "Reduta", w "Kurierze Wileńskim" i tygodniku "Na Straży" (dostaje wyróżnienia literackie). Druga wojna światowa została go w powiecie łuckim na Kresach. Podczas mobilizacji 31 sierpniu 1939 roku otrzymuje przydział na komendanta miasta Kowla. Przypina szablę do pasa i szybko żegna się z rodziną. 17 września 1939 r., łamiąc polsko-sowiecki pakt o nieagresji, Armia Czerwona wkroczyła na teren Rzeczypospolitej Polskiej, realizując ustalenia zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow. Konsekwencją sojuszu dwóch totalitaryzmów był rozbiór osamotnionej Polski. Nieprzygotowana do walki na dwóch frontach armia II Rzeczpospolitej musiała ponieść klęskę. Armie francuska i angielska, mimo wcześniejszych ustaleń, nie zaatakowały Niemców od zachodu. Polskie Naczelne Dowództwo szybko zrozumiało, że prowadzenie wojny równocześnie z armią niemiecką i armią sowiecką oznaczało chaos i śmierć tysięcy ludzi. Naczelny Wódz Edward Rydz Śmigły wydał, więc rozkaz: "Z bolszewikami nie walczyć". Rosjanie głosili, że ich oddziały pomogą Polakom w walce z Niemcami oraz że chcą chronić także ludność ukraińską i białoruską. Tym oddziałom, które mimo to sprzeciwiły się Sowietom, bardzo szybko zabrakło amunicji i zaopatrzenia. W takiej sytuacji ponad 200 tysięcy polskich żołnierzy i oficerów dobrowolnie oddało się do niewoli, licząc na dotrzymanie ustaleń konwencji międzynarodowych. Spodziewali się, że podobnie jak to miało miejsce w czasie I wojny, trafią do obozów jenieckich, w których pozostaną do końca wojny. Po wkroczeniu Armii Czerwonej został wzięty do niewoli i osadzony w Kozielsku. Miasteczko Kozielsk położone jest nad rzeką Żyzdrą (l. dopływ Oki) około 250 km na południowy wschód od Smoleńska, w obwodzie kałuskim Rosji. Sam obóz znajdował się w zabudowaniach dawnego prawosławnego klasztoru. Jeńcy przebywali w zdewastowanych budynkach poklasztornych dawnej Pustelni Optyńskiej. Obóz był przepełniony, panowały w nim trudne warunki sanitarne. Przeważającą częścią jeńców Kozielska byli oficerowie rezerwy zmobilizowani na czas wojny. Funkcje komendanta obozu Kozielsk w latach 1939-1941 pełnił starszy lejtnant bezpieczeństwa państwowego Wasilij Nikołajewicz Korolow.
Z tego okresu przyszedł od niego jeden jedyny list, w którym napisał, że wraz z kolegami z legendarnej Pierwszej Brygady trafił do niewoli sowieckiej i jest przetrzymywany w obozie dla polskich jeńców wojennych w miejscowości Kozielsk w Rosji.
Fragment listu do żony Zofii Świerczewskiej z Kozielska napisanego 31 XII 1939 r.
Cóż Ci mam pisać, Jedyna, Kochana,
Jakie przesłać wyrazy, jakie dobrać słowa?
Aby krwawić przestała Twego serca rana.
Ach! Gdybym chociaż wiedział, że żyjesz, żeś zdrowa
(?)
Przekazywanie jeńców policji politycznej samo w sobie było sprzeczne z prawem międzynarodowym i zwyczajami przestrzeganymi przez cywilizowane narody. Żołnierze i oficerowie armii przeciwnika, którzy dostali się do niewoli powinni być, na czas trwania działań wojennych internowani w obozach jenieckich, aby w ten sposób uniemożliwić im powrót do ich armii i podjęcie od nowa walki. Obozy takie powinny być zawsze pod zarządem władz wojskowych a nie NKWD. Momentem do uwolnienia jeńców był koniec wojny. Nazwisko ppłk Andrzeja Hałacińskiego występuje na liście wywozowej więźniów obozu specjalnego NKWD w Kozielsku nr 017/2 poz 60:?Hałaciński Andrzej s Eustachego ur.(10.11.)1891?, nr teczki NKWD 308. W kwietniu 1940 roku rozpoczęła się wywózka polskich jeńców z obozu w Kozielsku do miejsca kaźni w lesie koło wsi Katyń. Katyń to wieś nad Dnieprem usytuowana 18 kilometrów na zachód od Smoleńska. W pobliskim lesie zwanym ?Lasem Katyńskim? funkcjonariusze NWKD dokonali mordu na 4404 polskich oficerach, więzionych wcześniej w Kozielsku. Ocalało jedynie 205 jeńców z Kozielska wywiezionych ostatnim transportem 12 maja 1940 r. do obozu w Pawliszczew Borze (Juchnowie), a następnie do obozu w Griazowcu. Całą operację określono w dokumentach NKWD mianem "rozładowania obozów internowanych Polaków". Ppłk Andrzej Hałaciński był wśród 212 oficerów, którzy zginęli w nocy z 9 na 10 kwietnia na uroczysku Kozie Góry, zwanym dziś lasem katyńskim. Zidentyfikowano jego zwłoki odnalezione w zbiorowym grobie, w lasku koło Smoleńska po legitymacji z numerem 6571 potwierdzającą odznaczenie Virtuti Militari znalezionej w kieszeni żołnierskiego munduru. Nazwisko jego znalazło się na opublikowanej przez Niemców tkz. gadzinówce czyli w Ilustrowanym Kurierze Polskim z dnia 18 kwietnia 1943 r. Na pierwszej stronie gazety była informacja o grobach katyńskich i zdjęcie zmasakrowanej głowy gen. Smorawińskiego. Na drugiej stronie zdjęcie legitymacja Virtuti Militari z rozmazanym profilem mężczyzny w mundurze. Obok widniała informacja, że w Gniezdowie pod Smoleńskiem znaleziono zwłoki generałów Bohatyrewicza, Smorawińskiego i pułkownika Hałacińskiego. Obok Orderu Virtuti Militari, odznaczony był również czterokrotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Krzyżem zasługi. Dokumenty, pamiętniki i notatniki wydobyte z grobów katyńskich badała specjalna komisja, a później historycy. Z pamiętników odnalezionych w Katyniu wynika, że w niewoli Hałaciński oddawał się pasji pisania i organizował wieczory poezji, Wiersze, które tworzył ofiarowywał kolegom, jako upominki na różną okazję?oni trzymali je w kieszeniach kurtek, płaszczy i mundurów. 28 listopada 1939 r. podporucznik Dobiesław Jakubowicz zanotował informację o "ciekawym wieczorze wspomnień ppłk Hałacińskiego", a podporucznik Zbigniew Przystasz dopisze w swoich notatkach przy tym nazwisku: "10 dni". Prawdopodobnie oznacza to ukaranie bohatera wieczoru karcerem. Wiersze dedykowane kolegom i ofiarowane, jako prezenty odnaleziono po ekshumacji w 1943 r. w kieszeniach mundurów, płaszczy. Nasi oficerowie z kozielskiego obozu cały czas żyli nadzieją, że zostaną przekazani do innego kraju, bo przecież Polska nie była w stanie wojny z ZSRR. Taką nadzieję odnajdujemy w zachowanych strzępach zapisków wydobytych z dołów katyńskich w kwietniu 1943 roku. Ofiary zabito strzałem w tył głowy z broni krótkiej bez żadnych procesów i wyroku z pogwałceniem praw i konwencji cywilizowanego świata. W zamyśle katów świat miał nigdy się nie dowiedzieć o zbrodni. Ziemia miała przykryć ślady zbrodni, a kłamstwo miało na zawsze wymazać ją z ludzkiej pamięci.
Rodzinom ofiar odebrano prawo do publicznej żałoby oraz opłakiwania i godnego upamiętnienia najbliższych. Ofiary zbrodni katyńskiej to dla najbliższych czyjś: syn, mąż, ojciec, dziadek, wujek i związane z tym łzy, cierpienia i przekreślone marzenia. Rodzina już na zawsze odczuwała niewyobrażalną pustkę, której niczym nie dało się zapełnić.
W czasie, kiedy NKWD mordowało polskich jeńców i więźniów, ich rodziny z terenów, do których dotarły wojska radzieckie stały się ofiarami drugiej masowej deportacji w głąb Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, głównie w północne obwody Republiki Kazachskiej. Wielu nigdy nie wróciło- ich potomkowie, często całkowicie wynarodowieni żyją dziś rozproszeni na rozległych terenach azjatyckiej części Rosji.
http://www.sybir.com.pl/pl/historia/1620,Deportacje-obywateli-polskich-w-glab-Zwiazku-Radzieckiego-w-latach-1940-1941.html
W Rosji niestety znajdują się ludzie, którzy wciąż mówią o niemieckiej winie. Nowe publikacje ukazujące się w Rosji na ten temat mówią nie tylko o fakcie zbrodni, ale i o konkretnych ludziach, którzy ją popełnili. Na podstawie dokumentów archiwalnych sporządzono dokładne informacje biograficzne funkcjonariuszy NKWD, którzy byli bezpośrednimi wykonawcami zbrodni katyńskiej. Znając wykonawców, to zbrodnia jest całkowicie dowiedziona mówi m.in. rosyjski historyk Nikita Pietrow.
Minister Obrony Narodowej awansował go pośmiertnie do stopnia pułkownika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w czasie uroczystości ?Katyń Pamiętamy- Uczcijmy Pamięć Bohaterów?. 14 listopada 2007 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej poprzez aklamacje uchwalił dzień 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
Od tego dnia, co roku 13 kwietnia obchodzimy, jako Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, w rocznicę opublikowania przez Niemców w 1943 r. informacji o odkryciu w Rosji masowych grobów oficerów Wojska Polskiego. Związek Radziecki przyznał się oficjalnie do popełnienia zbrodni dopiero po pięćdziesięciu latach od dokonania mordu tj. 13 kwietnia 1990 roku.
Świętując pamięć o poległych oddajemy szacunek zmarłym oraz ich cierpiącym rodzinom.
14 kwietnia 2010 w ramach akcji "Katyń... Ocalić od zapomnienia" w Bielsku-Białej na terenie Gimnazjum nr 1 ul. Straconki 25 dokonano uroczystego posadzenia DĘBU PAMIĘCI. Na pobliskim obelisku znajduje się tablica z napisem "Dąb poświęcony pamięci płk Andrzeja Hałacińskiego zamordowanego w Katyniu" Szkoła włączyła się tym samym w ogólnopolską akcję ?Katyń?ocalić od zapomnienia?.
http://www.katyn-pamietam.pl/bohaterowie/184.html
http://www.katyn-pamietam.pl/bohater/155.html
Twórcą tego programu, który zainicjował i pobudził do realizacji w 2008 r. był prezes Stowarzyszenia Parafiada śp. ks. Józef Jońca (+51 l.). Polski duchowny katolicki, działacz pozarządowy, który zginął 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. Dąb jest milczącą, wiecznie żywą pamiątką o tych, co oddali życie za ojczyznę.
W Warszawie w Katedrze Polowej Wojska Polskiego NMP Królowej Polski w Kaplicy Katyńskiej umieszczono nazwisko Andrzeja Hałacińskiego na tabliczce epitafijnej oraz na liście pod numerem 4542 na stronie 90.
http://katedrapolowa.pl/old/ofiary_z.php?strona=90&imie1=&imie2=&nazwisko=&stopien=&miejsce=
Na tabliczce trzecie nazwisko po lewej stronie.
http://katedrapolowa.pl/old/tabliczka.php?imie1=Andrzej&nazwisko=HA%A3ACI%D1SKI&stopien=Pp%B3k&id=1155&num=3
Zdjęcie tabliczki epitafijnej umieściłem pod tekstem na końcu wpisu.
Na przełomie czerwca i lipca 2013 w rodzinnej Skawinie otwarto ulicę imienia pułkownika Andrzeja Hałacińskiego.
Andrzej Tadeusz Hałaciński ps. "Rogoziński" w historii zapisał się jako patriota, strzelec, żołnierz, autor wierszy i pieśni, nieprzejednany w walce o Polskość i wolną Ojczyznę.
Vita mortuorum in memoria vivorum est posita - Życie zmarłych złożone jest w pamięci żywych - Cyceron
PAMIĘĆ O NIM NIECH TRWA W NAS
http://www.youtube.com/watch?v=vwioguHNW2s
Decyzją Nr 374/MON z dnia 15 sierpnia 2007 r. ustanowiono Pieśń Reprezentacyjną Wojska Polskiego. Pieśń stanowią wybrane fragmenty marsza "My Pierwsza Brygada", którego współautorem był Andrzej Tadeusz Hałaciński.
Marsz Pierwszej Brygady
słowa: Andrzej Hałaciński (1891 - 1940), Tadeusz Biernacki (1899 - 1974)
muzyka: M. D. Tomnikowski
Legiony to żołnierska nuta,
Legiony to ofiarny stos,
Legiony to żołnierska buta,
Legiony to straceńców los.
My, Pierwsza Brygada,
Strzelecka gromada,
Na stos - rzuciliśmy swój życia los,
Na stos, na stos.
Mówili żeśmy stumanieni,
Nie wierząc nam, że chcieć to móc!
Laliśmy krew osamotnieni,
A z nami był nasz drogi Wódz!
My, Pierwsza Brygada,
Strzelecka gromada,
Na stos - rzuciliśmy swój życia los,
Na stos, na stos.
Nie chcemy dziś od was uznania,
Ni waszych mów, ni waszych łez
Skończyły się dni kołatania
Do waszych dusz, do waszych serc!
My, Pierwsza Brygada,
Strzelecka gromada,
Na stos - rzuciliśmy swój życia los,
Na stos, na stos.
Objaśnienie skrótów i słów:
5 pp Leg.=5. Pułk Piechoty Legionów
Krakowskie Oleandry-park sportowy przy ulicy Oleandry w Krakowie, spod którego wyszła w sierpniu 1914 roku grupa ochotników na wojnę z Carską Rosją.
Deportacja (politologia) - przymusowe przesiedlenie najczęściej całej grupy osób z powodów politycznych.
DOGen.=Dowództwo Okręgu Generalnego
NKWD=Narodnyj Komissariat Wnutriennich Dieł (polski: Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych ZSRR.
ZSRR=Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
Bibliografia, źródła, linki:
Żołnierze Września Polegli i pomordowani na Wschodzie s. 90.- 97.
K. Banaszek, W. K. Roman, Z. Sawicki, Kawalerowie orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich, Warszawa 2000, s. 99.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Andrzej_Ha%C5%82aci%C5%84ski
https://archiwum.rp.pl/artykul/633699-quot;My-Pierwsza-Brygadaquot;.html
http://www.katyn-pamietam.pl/bohater/155.html
http://www.katyn-pamietam.pl/bohaterowie/184.html
http://scw-skawina.pl/halacinski-andrzej/
http://bogart.home.pl/autoinstalator/wordpress11/?page_id=52
http://www.muzeumkatynskie.pl/pl/59906/11387/fotografie_andrzej_halacinski_z_zona_zofia_ze_swierczewskich_halacinska_i_z_synami_.html
Polacy bili się o jeden cel - o przywrócenie Polsce niepodległości. Przeszedł cały szlak bojowy z Legionami od bitwy pod Łowczówkiem po Kostichniówkę. Przydzielony został do 12 kompani strzeleckiej oddziału Józefa Piłsudskiego. Wraz ze swoją kompanią znalazł się w składzie 5 pp Leg. i służył w nim jako dowódca plutonu i kompani do kryzysu przysięgowego. W czasie obrony Reduty Piłsudskiego (4.07.1916 r.) wraz ze swym plutonem odpierał wielokrotnie ataki rosyjskiej piechoty. Zawsze znajdował się wśród strzelców, podtrzymywał ich ducha i troszczył się o zaopatrzenie. Za czyny te otrzymał Order Virtuti Militari 5kl. nr 6571. Tak pisał Andrzej Hałaciński w 1928 roku w piśmie "Na straży" o obronie pod Kostiuchnówką: "Byliśmy ze swych pozycji zepchnięci ? ale nie pobici, zmuszeni do odwrotu ? ale nie pokonani. Spełniliśmy nasze zadanie do końca i wysoko nad naszymi głowami powiewał dumny sztandar honoru żołnierza polskiego, zmuszając do słów uznania nawet odwiecznych wrogów ? dziwnym losem chwilowych sprzymierzeńców. Znowu w rozkazach dziennych oddziałów niemieckich brzmiało trzykrotnie: Hurra! ? na cześć polskich legionistów, a nienawidząca nas Naczelna Komenda Armii Austriackiej (AOK) musiała przyznać w oficjalnym rozkazie, że "tylko ofiarne bohaterstwo Legionistów Polskich ocaliło resztki czwartej armii". Po wycofaniu Legionów z frontu ukończył w 1916 r. oficerski kurs piechoty w Baranowiczach. Po odmowie złożenia przysięgi (1 IX 2016) zwolniony z Legionów. W lecie 1917 r. nastąpił tzw. kryzys przysięgowy. Niemcy i Austria były w tej wojnie sojusznikami i strona niemiecka zażądała, aby legioniści, walczący u boku Austrii, złożyli przysięgę na wierność cesarzowi Niemiec Wilhelmowi II. Polacy odmówili ? byli wierni Polsce, a nie zaborcy, który bezwzględnie zwalczał wszelkie przejawy polskości. Wtedy legionistów internowano, a część z nich siłą wcielono do armii austriackiej. W październiku 1917 r. w ramach represji zostaje wcielony do armii austriackiej i przydzielony do 1 pstrz. tyrolskich. Wraz z kolegami z Pierwszej Brygady trafia na najgorszy odcinek do Tyrolu. Walczyli w trudnych warunkach: mróz, burze śnieżne, lawiny. Linie frontu przebiegały przez alpejskie szczyty. Straty były ogromne po obu stronach, austrackiej i włoskiej. W Tyrolu pod wpływem wydarzeń kryzysu przysięgowego podporucznik Hałaciński postanowił w końcu spełnić obietnicę daną rok wcześniej kapitanowi Stefanowi "Zielanowi" Zielińskiemu - i napisał pierwsze, najbardziej znane strofy o tych, którzy "rzucili swój życia los na stos". Tak powstawała wówczas pieśń "My, Pierwsza Brygada" do popularnej melodii granej chętnie przez wojskowe orkiestry.
http://www.youtube.com/watch?v=aWUN2zdCE7I
Pierwotny tekst pieśni brzmiał:
Legiony to - żebracza nuta,
Legiony to - ofiarny stos,
Legiony to - żołnierska buta,
Legiony to - straceńców los.
My, Pierwsza Brygada,
Strzelecka gromada,
Na stos
Rzuciliśmy swój życia los,
Na stos, na stos!
Nie chcemy już od was uznania
Ni waszych mów, ni waszych łez
Skończyły się dni kołatania
do waszych dusz
J... was pies!
Tak oto wspomina front włoski 26-letni wówczas obywatel austriacki podporucznik Andrzej Hałaciński. "W południowym Tyrolu na nowym San Domingo, zapomniani, czy na banicję skazani przez własne społeczeństwo, niezrozumiani od początku, opuszczeni do końca, z uczuciem pustki, zawodu i szalonej goryczy w piersiach, dzierżyliśmy sztandar niepodległości, sztandar walki"
Po zdezerterowaniu z armii austriackiej przedostał się do Warszawy i tam wkrótce aresztowany. Przebywając w więzieniu wojskowym na placu Saskim napisał kolejną zwrotkę:
Umieliśmy w ogień zapału
Młodzieńczych wiar rozniecić skry
Nieść życie swe dla ideału
I swoją krewi marzeń sny.
Po wyjściu na wolność Hałaciński wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej i objął dowództwo okręgu wojskowego w Sandomierzu i komendę miasta. Kierował rozbrajaniem Austryjaków oraz tworzył pierwsze regularne oddziały. W listopadzie 1918 r. został awansowany przez gen. E. Rydza-Śmigłego do stopnia porucznika.
"My, Pierwsza Brygada" należy do ukochanych pieśni Polaków. Cenił ją wysoko marszałek Józef Piłsudski, uważając ją za ?najdumniejszą pieśń, jaką kiedykolwiek Polska stworzyła?. Po raz pierwszy całą pieśń, tekst i melodię, opublikowano w Warszawie w 1921 roku nakładem Bronisława Rudzkiego pod tytułem "My, Pierwsza Brygada". Piosenka żołnierska w układzie Mieczysława Kozar-Słobódzkiego". Jako oficjalny hymn Legionów, utwór "My, Pierwsza Brygada" zaczął mieć wielu "ojców sukcesu" i sprawa trafiła do sądu. W 1939 roku zapadł wyrok rozstrzygający spór i - od tej pory - obaj, czyli Andrzej Hałaciński i Tadeusz Biernacki występują w śpiewnikach jako współautorzy. Wyrok sądu przyznał Andrzejowi Hałacińskiemu autorstwo trzech pierwszych zwrotek i refrenu, natomiast Biernackiemu sześciu dalszych zwrotek.
Andrzej Hałaciński w 1919 roku zawarł związek małżeński z Zofią Świerczewską. Z ich związku urodziło się troje dzieci: córka Wanda (zmarła w dzieciństwie na szkarlatynę) i dwóch synów: Przemysław (1922-1979) i Bogumił (ur. 1934 r.). Kilka dni po zamordowaniu męża w Katyniu Zofia Hałacińska została deportowana ze Stanisławowa razem z synem Bogumiłem w głąb ZSRR. Starszy syn Przemysław uciekł w czasie najścia NKWD i przeżył okupację w Krakowie. Zofia Hałacińska zmarła w 1942 roku w szpitalu w kazachskim Kunstanaju, a syn wrócił do Polski w 1945 roku i spotkał się ze swoim bratem Przemysławem.
W 1919 r. został oficerem informacyjnym Dowództwa Okręgu Generalnego Warszawa. Jako dowódca IV krakowskiego baonu etapowego w Grodnie dekretem z dnia 2 II 1920 r. mianowany kapitanem. 15 III 1920 objął stanowisko kierownika Oddziału II DOGen. Warszawa. W kryzysowym okresie walk z bolszewikami awansowany na majora. W I Armii, dowodził stworzoną przez siebie grupą w składzie trzech baonów piechoty, plutonu konnego i baterii artylerii. Następnie został przydzielony do oddziału Naczelnego Dowództwa. Po wojnie polsko-bolszewickiej został kierownikiem polskiego konsulatu w Berlinie. Został zweryfikowany 23 II 1923 r. i jako major rez. piechoty objął stanowisko komendanta wojewódzkiego Straży Granicznej w Tarnopolu skąd w maju t.r. przesunięto go na równorzędne stanowisko w Wilnie. Został awansowany do stopnia podpułkownika zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dniem 1 stycznia 1929 r. Nadanie stopnia wojskowego wpisem w Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 2 z 24 stycznia 1929 r. Po przejściu w stan spoczynku, sprawował wiele funkcji w różnych miejscowościach odrodzonego Państwa. Miał wykształcenie ekonomiczne i nie było problemów ze znalezieniem dobrej pracy, np. w dużej firmie handlowo-eksportowej "Leopolia" czy też Polski Bank Kredytowy w Warszawie. Był m.in. starostą powiatu brzeskiego (1929-1931) i okocimskiego (1931-1934) oraz członkiem Rady Browaru "Okocim" w Częstochowie. Od stycznia 1934 był notariuszem w Łucku działając jednocześnie w organizacjach społecznych i kombatanckich sprawując funkcje prezesowskie. Nie przestaje pisać. Drukuje w wileńskim piśmie "Reduta", w "Kurierze Wileńskim" i tygodniku "Na Straży" (dostaje wyróżnienia literackie). Druga wojna światowa została go w powiecie łuckim na Kresach. Podczas mobilizacji 31 sierpniu 1939 roku otrzymuje przydział na komendanta miasta Kowla. Przypina szablę do pasa i szybko żegna się z rodziną. 17 września 1939 r., łamiąc polsko-sowiecki pakt o nieagresji, Armia Czerwona wkroczyła na teren Rzeczypospolitej Polskiej, realizując ustalenia zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow. Konsekwencją sojuszu dwóch totalitaryzmów był rozbiór osamotnionej Polski. Nieprzygotowana do walki na dwóch frontach armia II Rzeczpospolitej musiała ponieść klęskę. Armie francuska i angielska, mimo wcześniejszych ustaleń, nie zaatakowały Niemców od zachodu. Polskie Naczelne Dowództwo szybko zrozumiało, że prowadzenie wojny równocześnie z armią niemiecką i armią sowiecką oznaczało chaos i śmierć tysięcy ludzi. Naczelny Wódz Edward Rydz Śmigły wydał, więc rozkaz: "Z bolszewikami nie walczyć". Rosjanie głosili, że ich oddziały pomogą Polakom w walce z Niemcami oraz że chcą chronić także ludność ukraińską i białoruską. Tym oddziałom, które mimo to sprzeciwiły się Sowietom, bardzo szybko zabrakło amunicji i zaopatrzenia. W takiej sytuacji ponad 200 tysięcy polskich żołnierzy i oficerów dobrowolnie oddało się do niewoli, licząc na dotrzymanie ustaleń konwencji międzynarodowych. Spodziewali się, że podobnie jak to miało miejsce w czasie I wojny, trafią do obozów jenieckich, w których pozostaną do końca wojny. Po wkroczeniu Armii Czerwonej został wzięty do niewoli i osadzony w Kozielsku. Miasteczko Kozielsk położone jest nad rzeką Żyzdrą (l. dopływ Oki) około 250 km na południowy wschód od Smoleńska, w obwodzie kałuskim Rosji. Sam obóz znajdował się w zabudowaniach dawnego prawosławnego klasztoru. Jeńcy przebywali w zdewastowanych budynkach poklasztornych dawnej Pustelni Optyńskiej. Obóz był przepełniony, panowały w nim trudne warunki sanitarne. Przeważającą częścią jeńców Kozielska byli oficerowie rezerwy zmobilizowani na czas wojny. Funkcje komendanta obozu Kozielsk w latach 1939-1941 pełnił starszy lejtnant bezpieczeństwa państwowego Wasilij Nikołajewicz Korolow.
Z tego okresu przyszedł od niego jeden jedyny list, w którym napisał, że wraz z kolegami z legendarnej Pierwszej Brygady trafił do niewoli sowieckiej i jest przetrzymywany w obozie dla polskich jeńców wojennych w miejscowości Kozielsk w Rosji.
Fragment listu do żony Zofii Świerczewskiej z Kozielska napisanego 31 XII 1939 r.
Cóż Ci mam pisać, Jedyna, Kochana,
Jakie przesłać wyrazy, jakie dobrać słowa?
Aby krwawić przestała Twego serca rana.
Ach! Gdybym chociaż wiedział, że żyjesz, żeś zdrowa
(?)
Przekazywanie jeńców policji politycznej samo w sobie było sprzeczne z prawem międzynarodowym i zwyczajami przestrzeganymi przez cywilizowane narody. Żołnierze i oficerowie armii przeciwnika, którzy dostali się do niewoli powinni być, na czas trwania działań wojennych internowani w obozach jenieckich, aby w ten sposób uniemożliwić im powrót do ich armii i podjęcie od nowa walki. Obozy takie powinny być zawsze pod zarządem władz wojskowych a nie NKWD. Momentem do uwolnienia jeńców był koniec wojny. Nazwisko ppłk Andrzeja Hałacińskiego występuje na liście wywozowej więźniów obozu specjalnego NKWD w Kozielsku nr 017/2 poz 60:?Hałaciński Andrzej s Eustachego ur.(10.11.)1891?, nr teczki NKWD 308. W kwietniu 1940 roku rozpoczęła się wywózka polskich jeńców z obozu w Kozielsku do miejsca kaźni w lesie koło wsi Katyń. Katyń to wieś nad Dnieprem usytuowana 18 kilometrów na zachód od Smoleńska. W pobliskim lesie zwanym ?Lasem Katyńskim? funkcjonariusze NWKD dokonali mordu na 4404 polskich oficerach, więzionych wcześniej w Kozielsku. Ocalało jedynie 205 jeńców z Kozielska wywiezionych ostatnim transportem 12 maja 1940 r. do obozu w Pawliszczew Borze (Juchnowie), a następnie do obozu w Griazowcu. Całą operację określono w dokumentach NKWD mianem "rozładowania obozów internowanych Polaków". Ppłk Andrzej Hałaciński był wśród 212 oficerów, którzy zginęli w nocy z 9 na 10 kwietnia na uroczysku Kozie Góry, zwanym dziś lasem katyńskim. Zidentyfikowano jego zwłoki odnalezione w zbiorowym grobie, w lasku koło Smoleńska po legitymacji z numerem 6571 potwierdzającą odznaczenie Virtuti Militari znalezionej w kieszeni żołnierskiego munduru. Nazwisko jego znalazło się na opublikowanej przez Niemców tkz. gadzinówce czyli w Ilustrowanym Kurierze Polskim z dnia 18 kwietnia 1943 r. Na pierwszej stronie gazety była informacja o grobach katyńskich i zdjęcie zmasakrowanej głowy gen. Smorawińskiego. Na drugiej stronie zdjęcie legitymacja Virtuti Militari z rozmazanym profilem mężczyzny w mundurze. Obok widniała informacja, że w Gniezdowie pod Smoleńskiem znaleziono zwłoki generałów Bohatyrewicza, Smorawińskiego i pułkownika Hałacińskiego. Obok Orderu Virtuti Militari, odznaczony był również czterokrotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Krzyżem zasługi. Dokumenty, pamiętniki i notatniki wydobyte z grobów katyńskich badała specjalna komisja, a później historycy. Z pamiętników odnalezionych w Katyniu wynika, że w niewoli Hałaciński oddawał się pasji pisania i organizował wieczory poezji, Wiersze, które tworzył ofiarowywał kolegom, jako upominki na różną okazję?oni trzymali je w kieszeniach kurtek, płaszczy i mundurów. 28 listopada 1939 r. podporucznik Dobiesław Jakubowicz zanotował informację o "ciekawym wieczorze wspomnień ppłk Hałacińskiego", a podporucznik Zbigniew Przystasz dopisze w swoich notatkach przy tym nazwisku: "10 dni". Prawdopodobnie oznacza to ukaranie bohatera wieczoru karcerem. Wiersze dedykowane kolegom i ofiarowane, jako prezenty odnaleziono po ekshumacji w 1943 r. w kieszeniach mundurów, płaszczy. Nasi oficerowie z kozielskiego obozu cały czas żyli nadzieją, że zostaną przekazani do innego kraju, bo przecież Polska nie była w stanie wojny z ZSRR. Taką nadzieję odnajdujemy w zachowanych strzępach zapisków wydobytych z dołów katyńskich w kwietniu 1943 roku. Ofiary zabito strzałem w tył głowy z broni krótkiej bez żadnych procesów i wyroku z pogwałceniem praw i konwencji cywilizowanego świata. W zamyśle katów świat miał nigdy się nie dowiedzieć o zbrodni. Ziemia miała przykryć ślady zbrodni, a kłamstwo miało na zawsze wymazać ją z ludzkiej pamięci.
Rodzinom ofiar odebrano prawo do publicznej żałoby oraz opłakiwania i godnego upamiętnienia najbliższych. Ofiary zbrodni katyńskiej to dla najbliższych czyjś: syn, mąż, ojciec, dziadek, wujek i związane z tym łzy, cierpienia i przekreślone marzenia. Rodzina już na zawsze odczuwała niewyobrażalną pustkę, której niczym nie dało się zapełnić.
W czasie, kiedy NKWD mordowało polskich jeńców i więźniów, ich rodziny z terenów, do których dotarły wojska radzieckie stały się ofiarami drugiej masowej deportacji w głąb Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, głównie w północne obwody Republiki Kazachskiej. Wielu nigdy nie wróciło- ich potomkowie, często całkowicie wynarodowieni żyją dziś rozproszeni na rozległych terenach azjatyckiej części Rosji.
http://www.sybir.com.pl/pl/historia/1620,Deportacje-obywateli-polskich-w-glab-Zwiazku-Radzieckiego-w-latach-1940-1941.html
W Rosji niestety znajdują się ludzie, którzy wciąż mówią o niemieckiej winie. Nowe publikacje ukazujące się w Rosji na ten temat mówią nie tylko o fakcie zbrodni, ale i o konkretnych ludziach, którzy ją popełnili. Na podstawie dokumentów archiwalnych sporządzono dokładne informacje biograficzne funkcjonariuszy NKWD, którzy byli bezpośrednimi wykonawcami zbrodni katyńskiej. Znając wykonawców, to zbrodnia jest całkowicie dowiedziona mówi m.in. rosyjski historyk Nikita Pietrow.
Minister Obrony Narodowej awansował go pośmiertnie do stopnia pułkownika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w czasie uroczystości ?Katyń Pamiętamy- Uczcijmy Pamięć Bohaterów?. 14 listopada 2007 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej poprzez aklamacje uchwalił dzień 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
Od tego dnia, co roku 13 kwietnia obchodzimy, jako Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, w rocznicę opublikowania przez Niemców w 1943 r. informacji o odkryciu w Rosji masowych grobów oficerów Wojska Polskiego. Związek Radziecki przyznał się oficjalnie do popełnienia zbrodni dopiero po pięćdziesięciu latach od dokonania mordu tj. 13 kwietnia 1990 roku.
Świętując pamięć o poległych oddajemy szacunek zmarłym oraz ich cierpiącym rodzinom.
14 kwietnia 2010 w ramach akcji "Katyń... Ocalić od zapomnienia" w Bielsku-Białej na terenie Gimnazjum nr 1 ul. Straconki 25 dokonano uroczystego posadzenia DĘBU PAMIĘCI. Na pobliskim obelisku znajduje się tablica z napisem "Dąb poświęcony pamięci płk Andrzeja Hałacińskiego zamordowanego w Katyniu" Szkoła włączyła się tym samym w ogólnopolską akcję ?Katyń?ocalić od zapomnienia?.
http://www.katyn-pamietam.pl/bohaterowie/184.html
http://www.katyn-pamietam.pl/bohater/155.html
Twórcą tego programu, który zainicjował i pobudził do realizacji w 2008 r. był prezes Stowarzyszenia Parafiada śp. ks. Józef Jońca (+51 l.). Polski duchowny katolicki, działacz pozarządowy, który zginął 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. Dąb jest milczącą, wiecznie żywą pamiątką o tych, co oddali życie za ojczyznę.
W Warszawie w Katedrze Polowej Wojska Polskiego NMP Królowej Polski w Kaplicy Katyńskiej umieszczono nazwisko Andrzeja Hałacińskiego na tabliczce epitafijnej oraz na liście pod numerem 4542 na stronie 90.
http://katedrapolowa.pl/old/ofiary_z.php?strona=90&imie1=&imie2=&nazwisko=&stopien=&miejsce=
Na tabliczce trzecie nazwisko po lewej stronie.
http://katedrapolowa.pl/old/tabliczka.php?imie1=Andrzej&nazwisko=HA%A3ACI%D1SKI&stopien=Pp%B3k&id=1155&num=3
Zdjęcie tabliczki epitafijnej umieściłem pod tekstem na końcu wpisu.
Na przełomie czerwca i lipca 2013 w rodzinnej Skawinie otwarto ulicę imienia pułkownika Andrzeja Hałacińskiego.
Andrzej Tadeusz Hałaciński ps. "Rogoziński" w historii zapisał się jako patriota, strzelec, żołnierz, autor wierszy i pieśni, nieprzejednany w walce o Polskość i wolną Ojczyznę.
Vita mortuorum in memoria vivorum est posita - Życie zmarłych złożone jest w pamięci żywych - Cyceron
PAMIĘĆ O NIM NIECH TRWA W NAS
http://www.youtube.com/watch?v=vwioguHNW2s
Decyzją Nr 374/MON z dnia 15 sierpnia 2007 r. ustanowiono Pieśń Reprezentacyjną Wojska Polskiego. Pieśń stanowią wybrane fragmenty marsza "My Pierwsza Brygada", którego współautorem był Andrzej Tadeusz Hałaciński.
Marsz Pierwszej Brygady
słowa: Andrzej Hałaciński (1891 - 1940), Tadeusz Biernacki (1899 - 1974)
muzyka: M. D. Tomnikowski
Legiony to żołnierska nuta,
Legiony to ofiarny stos,
Legiony to żołnierska buta,
Legiony to straceńców los.
My, Pierwsza Brygada,
Strzelecka gromada,
Na stos - rzuciliśmy swój życia los,
Na stos, na stos.
Mówili żeśmy stumanieni,
Nie wierząc nam, że chcieć to móc!
Laliśmy krew osamotnieni,
A z nami był nasz drogi Wódz!
My, Pierwsza Brygada,
Strzelecka gromada,
Na stos - rzuciliśmy swój życia los,
Na stos, na stos.
Nie chcemy dziś od was uznania,
Ni waszych mów, ni waszych łez
Skończyły się dni kołatania
Do waszych dusz, do waszych serc!
My, Pierwsza Brygada,
Strzelecka gromada,
Na stos - rzuciliśmy swój życia los,
Na stos, na stos.
Objaśnienie skrótów i słów:
5 pp Leg.=5. Pułk Piechoty Legionów
Krakowskie Oleandry-park sportowy przy ulicy Oleandry w Krakowie, spod którego wyszła w sierpniu 1914 roku grupa ochotników na wojnę z Carską Rosją.
Deportacja (politologia) - przymusowe przesiedlenie najczęściej całej grupy osób z powodów politycznych.
DOGen.=Dowództwo Okręgu Generalnego
NKWD=Narodnyj Komissariat Wnutriennich Dieł (polski: Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych ZSRR.
ZSRR=Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
Bibliografia, źródła, linki:
Żołnierze Września Polegli i pomordowani na Wschodzie s. 90.- 97.
K. Banaszek, W. K. Roman, Z. Sawicki, Kawalerowie orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich, Warszawa 2000, s. 99.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Andrzej_Ha%C5%82aci%C5%84ski
https://archiwum.rp.pl/artykul/633699-quot;My-Pierwsza-Brygadaquot;.html
http://www.katyn-pamietam.pl/bohater/155.html
http://www.katyn-pamietam.pl/bohaterowie/184.html
http://scw-skawina.pl/halacinski-andrzej/
http://bogart.home.pl/autoinstalator/wordpress11/?page_id=52
http://www.muzeumkatynskie.pl/pl/59906/11387/fotografie_andrzej_halacinski_z_zona_zofia_ze_swierczewskich_halacinska_i_z_synami_.html
Dodane przez: Robert Soliński (11 listopada, 2016)
Wspomnienia o Tadeuszu Wyrwalskim - twórcy i inicjatora harcerstwa leśnego we Wrocławiu
Data wspomnienia: 21.1.2019
Wspomnienie o: Tadeusz Wyrwalski
Twórcą i nestorem woodcraftu we wrocławskim harcerstwie był Tadeusz WYRWALSKI: biolog, lekarz, harcmistrz, pisarz, tłumacz książek i woodcrafter o puszczańskim mianie "Wilk Tropiciel".
Założyciel i wieloletni wódz Szczepu Harcerzy Leśnych "WATRA" we Wrocławiu.
Tadeusz Wyrwalski urodził się 20 września 1923 r. w Zabłociu koło Żywca w rodzinie Stanisława i Heleny z d. Miodońskich. Ojciec zmarł przedwcześnie w 1938 r. Miał brata Władysława, studenta Politechniki Lwowskiej, który zginął podczas II wojny światowej. W Zabłociu ukończył szkołę powszechną. W 1935 r. rozpoczął naukę w elitarnym Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Żywcu. 18 XI 1934 r. wstąpił do harcerstwa. Działał w V Drużynie Harcerzy im. Tadeusza Kościuszki.
18 V 1936 r. złożył przyrzeczenie harcerskie.
Podczas okupacji niemieckiej pracował jako robotnik pomocniczy w sklepie elektrycznym wraz z warsztatem, zapewne dlatego, że biegle władał językiem niemieckim. Znajomość języka niemieckiego przydała się gdy szczęśliwemu zbiegowi okoliczności zetknął się z literaturą dotyczącą woodcraftu oraz niemieckimi tłumaczeniami książek Johna Hargrave. Przypuszczalnie były to wydane przez skautowe wydawnictwo "Der Weiße Ritter" niemieckie tłumaczenia książek: Lonecraft (wyd. 1913); The Wigwam Papers (wyd. 1916); The Totem Talks (wyd. 1918) przechowywane w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu. Duże znaczenie dla refleksji Wyrwalskiego o harcerstwie leśnym miały także wydawnictwa Franza Ludwiga Habbela oraz anonimowe dzieło Kibbo Kift.
25 II 1946 r. przystąpił do egzaminu dojrzałości. Jego świadectwo dojrzałości wygląda imponująco.
Z historii i zagadnień życia współczesnego otrzymał ocenę dobrą, z pozostałych przedmiotów bardzo dobrą.
W marcu 1946 r. był we Wrocławiu i złożył podanie o przyjęcie na Uniwersytet Wrocławski. 12 IV 1946 r. został przyjęty na pierwszy rok studiów na Wydziale Przyrodniczym. Na trzecim roku (od 1 I 1948 r.) został zatrudniony w Uniwersytecie Wrocławskim na stanowisku zastępcy asystenta w Katedrze Fizjologii i Chemii Fizjologicznej Oddziału Stomatologicznego Wydziału Lekarskiego.
Jako student IV roku Wydziału Nauk Przyrodniczych pracuje od roku 1946/47 w Zakładzie Fizjologii Zwierząt. Od stycznia 1948 r. Wyrwalski pełni obowiązki młodszego asystenta a od 1 IX 1949 obejmuje stanowisko młodszego asystenta Katedry. Pracę magisterską obronił w 1951 r. z wynikiem bardzo dobrym.
Podczas studiów aktywnie działał w harcerstwie zdobywając kolejne stopnie harcerskie: wywiadowcy (27 V 1947 r., ćwika (15 IX 1947 r., harcerza orlego (15 VI 1948 r. W okresie 1945-1949 pełnił początkowo funkcję przybocznego w V Hufcu Harcerzy we Wrocławiu. Następnie był przybocznym
35 Drużyny Wodnej im. Jana z Kolna. W 1948 r. został drużynowym wspomnianej drużyny i przemianował ją na 35 Wrocławską Drużynę Harcerzy im. Stefana Żółkiewskiego.
W połowie 1950 r. zawiesił oficjalnie swoją działalność w ZHP by działać w harcerstwie konspiracyjnym. Już wówczas zaczął wprowadzać metodykę woodcrafterską do pracy harcerskiej. Pomimo nacisków ówczesnych władz państwowych Związek Harcerstwa Polskiego nie przekształcił się od razu w organizację typu pionierskiego i dopiero z dniem 1 stycznia 1951 roku został rozwiązany. W jego miejsce powstała Organizacja Harcerska przy Związku Młodzieży Polskiej. Zakazano noszenia lilijki i krzyża harcerskiego. W 1954 r. postanowił rozpocząć studia medyczne. Po październiku 1956 przy dużym udziale przedwojennych instruktorów harcerskich został reaktywowany ZHP na tzw. Zjeździe Łódzkim. W listopadzie 1956 r. Tadeusz Wyrwalski powrócił do czynnej służby w ZHP. W 1959 r. zaliczył ostatnie egzaminy, a w 1960 r. staż dyplomowy. 11 VII 1960 r. uzyskał dyplom lekarza i prawo wykonywania zawodu.
Po ukończeniu studiów medycznych pracował jednocześnie na uniwersytecie i realizował praktykę lekarską. Od 1 marca do 30 grudnia 1961 r. odbył staż lekarski w I Klinice Ginekologiczno-Położniczej Akademii Medycznej Państwowego Szpitala Klinicznego Nr 1 we Wrocławiu, a później od 1 I 1962 do 30 IV 1962 w I Klinice Chorób Wewnętrznych PSK III we Wrocławiu.
25 X 1962 r. Komendant Chorągwi Dolnośląskiej przyznał mu stopień podharcmistrza ze specjalnością harcerską, a dwa lata później rozpoczął próbę na stopień harcmistrza (stopień przyznano mu 2 XI 1965 r.). Od IV 1963 r., pracował już, jako lekarz w III klinice Chirurgii Państwowego Szpitala Klinicznego nr 5 we Wrocławiu. 14 XI 1966 r. został specjalistą pierwszego stopnia w zakresie chirurgii.
Mimo usilnych starań Głównej Kwatery ZHP nie zdołano ruchu puszczańskiego całkowicie wyeliminować z harcerstwa, który praktycznie zdominował przedwojenne harcerstwo. Z puszczaństwa wywodzi się najlepsza część skautingu i harcerstwa - biwakowanie i obozowanie. Tak było we Wrocławiu gdzie Tadeusz Wyrwalski zaczyna przygotowania do organizacji Szczepu Harcerzy Leśnych. Opiera się ona na czterech podstawowych filarach, a mianowicie: na przyrzeczeniu i prawie harcerskim oraz na puszczaństwie, indianiźmie oraz systemie szczepowym. Inna metodyka harcerska, obrzędowość oraz samodzielność napotkały na pewne opory ze strony władz harcerskich. W 1964 zorganizował obóz harcerski pod namiotami w Ruszowie. Była to wieś położona w lasach miejskich Zgorzelca, a obóz trwał od 3 VII do 27 VIII 1964 r. Szczep Harcerzy Leśnych "WATRA" stał się jakby kontynuacją i rozwinięciem początkowej działalności "Wolnego Harcerstwa". Szczep ten powstał w roku 1965 w ramach ZHP na terenie Hufca Wrocław IV - Fabryczna w oparciu o doświadczenia, nabyte w prowadzonej przez siebie 34 Wrocławskiej Drużynie Harcerzy. Drużynę harcerzy leśnych zorganizował w szkole podstawowej nr 82 na Grabiszynku we Wrocławiu i w ten sposób powstał Szczep Harcerzy Leśnych "WATRA".
Po wielu dyskusjach na radzie drużyny postanowiono wprowadzić system szczepowy do pracy drużyny. System szczepowy wprowadzano stopniowo i po upływie trzech lat cała drużyna stosowała go w pełni. Jako najbardziej sensowną i malowniczą szatę dla tego systemu wprowadzono do programu pracy w dużym zakresie indianizm i puszczaństwo. W 1966 r. prowadził obóz 35 DH w Gliśnie podczas którego harcerze używali już plakietek z symboliką woodcrafterską. W tym czasie przylgnął do Wyrwalskiego pseudonim "Pawian" od hymnu szczepu Pawiany. Glisno to wieś położona w województwie lubuskim, w powiecie sulęcińskim, w gminie Lubniewice. Obóz zlokalizowany był blisko jeziora i trwał od 3 VIII do 27 VIII 1966 r. Na obozie tym można było zdobyć odznakę MOSO (Młodzieżowa Odznaka Sprawności Obronnej) oraz odznakę strzelecką ze strzelania z karabinku sportowego kbks. Podczas obozu letniego pod namiotami w Lubniewicach w 1967 r. obowiązywała już stylistyka woodcrafterska, której charakterystycznym elementem była bluza puszczańska używana przez harcerzy zamiennie z mundurem.
Rozkazem z 2 I 1968 r. Komendant Hufca Wrocław IV usankcjonował powstanie szczepu drużyn leśnych "Watra". W jego skład weszły 34 DH (działająca przy szkole podstawowej nr 33 przy ulicy Kruczej), 35 DH (działająca przy szkole podstawowej nr 82 przy ulicy Blacharskiej) oraz drużyna próbna działająca przy szkole podstawowej nr 57 przy ulicy Jemiołowej. Pierwszy obóz szczepu zorganizowany został w 1968 r. w Bielicach. Istotnym elementem działalności szczepu były obozy letnie, podczas których można było zdobyć sprawności oraz stopnie. Tadeusz Wyrwalski starał się, aby prowadzone przez niego obozy były samodzielne lub odizolowane od zgrupowań hufca.
Dużym osiągnięciem szczepu było uzyskanie, na początku 1969 r., od Dzielnicowego Zarządu Budownictwa Mieszkaniowego dzielnicy Fabryczna poniemieckiego bunkra przy ul. Odkrywców, który harcerze samodzielnie wyremontowali i zaadoptowali na harcówkę. Po obozie letnim w Gliśnie (1969) mając wszystkie wymagane sprawności leśne (traper, tropiciel, służba polowa, leśny człowiek i trzy pióra) oraz stopień wywiadowcy/tropiciela można było uzyskać miano puszczańskie i odznakę wojownika. Zdjęcie odznaki "wojownika" stosowanej w Szczepie Harcerzy Leśnych "Watra" umieściłem pod tekstem. Krąg "Wojowników" zaczął funkcjonować dopiero w roku 1970. W 1971 r. uzyskał drugi stopień specjalizacji chirurgicznej. W ciągu paru lat Szczep rozrósł się do 8 Drużyn (34, 35, 70, 76, 84, 149, 151, 174 DH).
W połowie 1975 r. Tadeusz Wyrwalski postanowił powrócić do Żywca. Na własną prośbę został zwolniony z funkcji szczepowego i mianowany jego zastępcą do 1976 roku.
31 maja 1975 r. zakończył pracę w PSK nr 5 we Wrocławiu i od 1 czerwca został zatrudniony w Beskidzkim Zespole Leczniczo-Rehabilitacyjnym Szpitalu Opieki Długoterminowej w Jaworzu początkowo, jako lekarz starszy asystent. Następnie w latach 1984-1988 był zastępcą ordynatora Oddziału Leczniczo-Rehabilitacyjnego dla Dorosłych. W 1988 r. przeszedł na emeryturę, lecz do 1996 r. pracował w niepełnym wymiarze na stanowisku lekarza. W tym czasie nie zerwał kontaktów z harcerstwem wrocławskim. W 1976 r. organizował i był komendantem obozu szczepu "Watra" w Jelenim Ruczaju. Później, w 1979 r. zorganizował jeszcze obóz w Lomnitz niedaleko Drezna. W 1981 r. przewodził polskim harcerzom podczas "Jamborette" w Reinu w Austrii. Na zlocie tym nawiązał kontakt z niemieckimi skautami z Verband Christlicher Pfadfinderinnen (VCP), który zaowocował kilkukrotnymi wymianami skautów z Polski i Niemiec.
Moja pierwsza przygoda w organizacji harcerskiej rozpoczęła się w drugiej klasie szkoły podstawowej w zuchach. Jako młody chłopak wstąpiłem do harcerstwa i związałem się z nim na kilka lat. Po zakończeniu roku szkolnego wyjechaliśmy podczas wakacji na kolonie zuchową. Wszystkie zuchy wróciły do domu bardzo szczęśliwe. Dla niektórych z nich był to pierwszy samodzielny wyjazd na tak długo, jednak wszyscy świetnie dali sobie radę! Teraz już tylko pozostało odliczać czas do kolejnego wyjazdu... w przyszłym roku! W drużynie harcerskiej prowadzonej przez hm. Tadeusza Wyrwalskiego byłem przez trzy lata. Zbiórki były organizowane w tygodniu, czasem w szkolnej klasie, czasem w harcówce albo na pobliskiej "Górce Miłości" przy ulicy Skarbowców obecnie zwaną "Małą Sobótką" lub "Górką Skarbowców". Zdarzały się również dalsze wyjazdy do lasu w Leśnicy. Mała plakietka z symboliką woodcrafterską na mundurku oraz duża na bluzie puszczańskiej zagościła już u nas na stałe. Ręcznie haftowane plakietki szczepu "WATRA" oraz bluzy wykonywaliśmy we własnym zakresie. Uwieńczeniem całego roku harcerskiej działalności był obóz letni. Pobyt na nim to niepowtarzalna okazja do aktywnego wypoczynku przy jednoczesnym obcowaniu z przyrodą przez cały czas. Jeździliśmy na obozy w miejsca udostępnione przez nadleśnictwa nieposiadające żadnej infrastruktury, były to tzw. obozy puszczańskie.
Uczestniczyłem w dwóch obozach harcerskich tj. w Lubniewicach (1967) mając jedenaście lat oraz w Bielicach (1968). Lubniewice to lubuska miejscowość położona nad wodami trzech jezior. Najbardziej znane wśród nich to jezioro Lubiąż. Harcerstwo Leśne od samego początku miało swój hymn, od którego przylgnęła do nas nazwa "Pawiany" a hm. Tadeuszowi Wyrwalskiemu pseudonim "Pawian". Zapamiętałem dwie zwrotki, które brzmiały: Gdy stary tygrys dingo szedł na łów, by sobie na gazele i bawoły zapolować znów oraz refren: Do dżungli, do dżungli na łów, na łów, na łów zapolować znów}2x. Druga zwrotka: Na wzgórzu pod palmami tańczyły pawiany dziki tan, kręcił się dookoła świat pijany pośród splotów lian i refren: Pawiany, pawiany na łów, na łów, na łów zapolować znów}2x.
Obóz harcerski w Lubniewicach zorganizowany był w kompleksie leśnym blisko jeziora w sąsiedztwie przepływającej nieopodal rzeczki. Po wybudowaniu na niej pomostu było to miejsce naszej porannej i wieczornej kąpieli. Obóz trwał od 26 VII do 20 VIII 1967 r. Tydzień przed przyjazdem uczestników na miejsce przyszłego obozu przyjeżdżała tzw. grupa kwatermistrzowska. Polegała ona na przygotowaniu miejsca na obóz, zbudowaniu podstawowych obiektów obozu itd. W kwaterce brali udział instruktorzy oraz starsi harcerze. Po przyjeździe harcerzy rozpoczynała się pionierka. Pionierka to technika harcerska, którą można by inaczej nazwać polowym budownictwem. Na miejscu były już rozbite namioty wojskowe, ale trzeba było samodzielnie zbudować prycze, wypchać słomą sienniki, oraz zbudować stelaże na plecaki. Jeśli dobrze pamiętam były trzy zastępy od pięciu do siedmiu harcerzy. Pierwszy według lokalizacji to zastęp Puchaczy, drugi Wilków a trzeci Niedźwiedzi. Znakiem rozpoznawczym zastępów był totem tj. konstrukcja umieszczona przed namiotem. Wiązała się ona z nazwą zastępu i przedstawiała na przykład totemiczne zwierzęta lub ptaki. W moim przypadku to były puchacze. Puchacze wykonane były z kory tj. miniaturki sylwetek charakterystyczne dla naszego zastępu. Ważnym elementem miejsca naszego pobytu była brama obozowa, która stanowiła wejście do obozu oraz bezpieczny teren naszego ogniska. Przy ognisku umiejscowiony był największy i najładniejszy pal totemowy. Został on wykonany w trakcie trwania obozu przez harcerzy o zdolnościach artystycznych. Rano obowiązkowo codzienna zaprawa poranna i kąpiel w strumieniu. Po śniadaniu uczestniczyliśmy w zajęciach koedukacyjnych np. z przyrodoznawstwa albo z terenoznawstwa. Braliśmy też udział w grze terenowej w lesie i szukaliśmy określonych gatunków roślin. Zajęcia na obozie harcerskim zawsze miały konkretny cel np. nauczyć harcerzy orientacji w terenie itp. W trakcie trwania obozu uczestniczyliśmy m.in. w przygotowaniach do zdobycia pierwszego stopnia ochotnika oraz w zajęciach z samarytanki tj. udzielanie pierwszej pomocy. Na obozie harcerskim jest również wiele obowiązków np. warty nocne. Jest to patrol, który w nocy pilnuje bezpieczeństwa na obozowisku. Warta harcerska składa się z dwóch osób. Taka służba trwa dwie godziny po których wartownicy zmieniają się na kolejną grupę.
W trakcie obozu można było sprawdzić się w biegach terenowych na orientację. Posługując się szkicem terenu, podanymi punktami oraz azymutami trzeba było przebiec określoną trasę wyznaczoną w terenie przez punkty kontrolne. Był to praktyczny sprawdzian z wiadomości i umiejętności w posługiwania się busolą. Otwarta, przyjazna i serdeczna atmosfera panująca podczas ognisk, a także śpiewy przy akompaniamencie gitary, stwarzały najlepszy nastrój. Jak była piękna pogoda chodziliśmy całą grupą obozową na plażę miejską w Lubniewicach aby się wykąpać w jeziorze Lubiąż (jezioro Lubniewickie). Pobyt nad tym jeziorem był dla nas relaksem i odpoczynkiem podczas upalnych dni. Jest to jedno z piękniejszych jezior woj. lubuskiego: z rozwiniętą linią brzegową, dwoma wyspami (wyspa mała "Poznajmy się" i duża zwana "Wyspą Miłości"), zatoczkami i półwyspami. Przepiękne jezioro położone w zacisznym, przyjaznym miejscu z możliwością wypożyczenia sprzętu wodnego: rowery, kajaki, żaglówki. To tutaj na mniejszej wyspie kręcono film z wątkiem miłosnym "Kto wierzy w bociany".
Harcerze przebywający na tym obozie złożyli przyrzeczenie w dniu 19 VIII 1967 r. Potwierdzeniem przyrzeczenia przez instruktora to słowa: "Na słowie harcerza polegaj jak na Zawiszy".
Następny obóz pod namiotami odbył się w Bielicach w 1968 r. - położony był na skraju lasu w pobliżu górskiej rzeczki tuż przy granicy z Czechosłowacją. Bielice to wieś w Polsce położona w obszarze Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Stronie Śląskie. Szczep jak już wspominałem miał swój hymn, od którego przylgnęła do nas nazwa "Pawiany". Obóz trwał od 1 VIII do 21 VIII 1968 r.
Wzorem z Lubniewic zostały stworzone podobne warunki bytowe i rekreacyjne. Różnica jedynie była w usytuowaniu namiotów. W Lubniewicach namioty były ustawione w kształcie okręgu, a w Bielicach w linii prostej i kąpiel odbywała się niestety już nie w ciepłej rzeczce, ale w zimnym strumieniu górskim. W obozach tych wyjątkowym uczestnikiem był pies (owczarek alzacki) jednego z harcerzy, który od lat służył w WOP.
Zapamiętane przeze mnie z tego okresu sprawności jakie można było uzyskać na obozie to: leśny człowiek, służba polowa, traper, oraz stopnie: ochotnik, tropiciel, odkrywca, wywiadowca. Sprawność inaczej mówiąc to umiejętność odpowiednio zdobyta, udokumentowana i przyznana rozkazem. Zdobycie pierwszego stopnia (ochotnik) potwierdzane jest dopuszczeniem do złożenia przyrzeczenia harcerskiego i wręczeniem krzyża. Na zakończenie obozu wszystkie obiekty zostały rozbite, a teren wracał do pierwotnej postaci. Podsumowując, obóz harcerski to czas pełen wrażeń, radości, nauki i przyjaźni. Świetnie uczyliśmy się na nich kontaktu z naturą i życia w grupie zdobywając przy okazji rozmaite sprawności. Wracaliśmy do domów bogatsi o nowe doświadczenia życia w harmonii z naturą. Do dzisiaj wspominam z sentymentem harcerskie wakacje pełne przygód i satysfakcji. Doskonale pamiętam gry terenowe, warty nocne i służbę w kuchni polowej.
Tadeusz Wyrwalski wykonywał harcerzom pierwsze kolorowe zdjęcia już w 1966 r. używając polskiego aparatu Start 66 produkowanego przez Polskie Zakłady Optyczne (lustrzanka na kliszy dużego obrazka). Po wykonaniu zdjęć kliszę kolorową wywoływał i obrabiał zdjęcia samodzielnie w harcówce w szkole podstawowej nr 82 używając powiększalnika Krokus. Zdjęcia wykonane rok później na obozie harcerskim w Lubniewicach były wysokiej profesjonalnej jakości. Do dzisiaj jego zdjęcia dobrze się prezentują zachowując swój pierwotny kolor i ostrość. O jakości zdjęć świadczy wystawa fotograficzna przygotowana przez "Pawiana" w wielkości A3. Fotografie wykonane w kolorze były podklejone tekturą i potwierdziły wielki talent naszego druha. Był miłośnikiem mocnej zaparzonej herbaty liściastej (pół szklanki herbaty zalanej wrzątkiem) oraz najlepszych polskich aromatyzowanych papierosów Carmen i Caro.
Pamiętam jak dużym osiągnięciem Tadeusza Wyrwalskiego było uzyskanie bunkra przy ul. Odkrywców. Po remoncie wykonanym we własnym zakresie bunkier wraz z przyległym terenem leśnym stał się miejscem zbiórek harcerskich i biwaków.
Tadeusz Wyrwalski miał w sobie coś wyjątkowego, co inspirowało wielu ludzi do działania. Był świetnym organizatorem potrafiącym jak nikt inny pracować z młodzieżą, a ona darzyła go za to wielkim szacunkiem. Dużą pomoc miał ze strony władz wojskowych S.O.W. we Wrocławiu, gdy chodziło o zaopatrzenie w sprzęt biwakowy i obozowy (plecaki, koce, menażki, namioty) oraz organizację obozów letnich. Stałą pomoc i poparcie udzielała mu Dzielnicowa Rada Narodowa Wrocław Fabryczna oraz redakcje dwóch lokalnych gazet wrocławskich a mianowicie: "Słowa Polskiego" i "Gazety Robotniczej". W sytuacjach politycznie dla szczepu najtrudniejszych, na łamach obu tych dzienników ukazywały się liczne artykuły poświęcone działalności i roli wychowawczej Szczepu Harcerzy Leśnych "WATRA". W ciągu paru lat szczep rozrósł się bardzo znacznie i skupiał w swoich szeregach dzieci i młodzież z sześciu szkół wrocławskich, w których zorganizowane były drużyny harcerzy leśnych. W okresie największego rozkwitu szczepu liczba jego członków dochodziła do 180. Wieloletnia działalność Szczepu Harcerzy Leśnych "WATRA" we Wrocławiu w ramach organizacyjnych ZHP a następnie ZHR udowodniła, że Harcerstwo Leśne nie tylko może działać w ramach wyżej wymienionych Związków, lecz że dzieje się to z korzyścią dla obu stron. Już od początku swego istnienia szczep za podstawowe swoje założenia ideologiczne uznawał przyrzeczenie i prawo harcerskie ZHP, jako nie stojące w żadnej sprzeczności z prawem "Indian Puszczańskich" Setona, które przedstawił on w dwunastu punktach w swojej książce pt. "The Book of Woodcraft" (Księga Puszczaństwa). Pomimo zakończenia swojej przygody z harcerstwem wychowankowie zachowywali w dalszym życiu zasady, które wynieśli z harcerstwa. Biorą aktywny udział w działaniach na rzecz ochrony przyrody i środowiska naturalnego, którego rolę nauczyliśmy się rozumieć i doceniać pod koniec dwudziestego wieku. Nasze przesłanie to zgłębiać tajniki przyrody, nie szkodząc jej zupełnie lub w jak najmniejszym stopniu. Jesteśmy w lesie po to, żeby rozwijać się na świeżym powietrzu, jednakże nie zapominamy o tym, że cały czas gościmy w lesie - starajmy się go opuścić takim, jak go zastaliśmy.
Tadeusz Wyrwalski był głęboko przekonany, że idea woodcraftu i jego zaangażowane przeżywanie pomoże wielu harcerkom i harcerzom wznieść się ponad rosnący egoizm nowoczesnej cywilizacji technicznej i w ten sposób wzbogacić swoje wewnętrzne życie duchowe, co jest chyba najważniejszym wychowawczym celem harcerstwa w dzisiejszym zmaterializowanym i nastawionym na konsumpcję świecie.
Kolejne obozy harcerskie to: Bledzew (1969 i 1970), Koniorowa (1971 i 1972), Kosarzyn
(1973), Jeleni Ruczaj (1974 i 1976), w ramach wakacyjnej wymiany dzieci i młodzieży w Lomnitz (1979) itd.
Szczepem "WATRA" kierował do roku 1978. Od tego czasu szczep przeżywał różne koleje losu, kontynuując dawne tradycje szczepu i urządzając prawie co roku obozy letnie.
Wrocławski Szczep Harcerzy Leśnych "WATRA" w środowisku harcerskim w kolejnych latach kultywował myśl puszczańską przez swoich następców. Wrocławski Szczep Drużyn Leśnych "Watra" istnieje do dnia dzisiejszego (obecnie w ZHR). Cieszyły go wszelkie próby kontaktu tak ze strony harcerzy z "Watry", którym zawsze służył radą oraz instruktorów z całej Polski zainteresowanych harcerstwem leśnym. Od roku 1988 ukazuje się szczepowe czasopismo "ĆWIK" publikujące artykuły jego autorstwa.
Był tłumaczem książek i artykułów z języka niemieckie i czeskiego. Opracował dwutomowy podręcznik dla drużyn leśnych. W tomie pierwszym, który nosił tytuł "Poradnik harcerza" opisał zagadnienia związane z sygnalizacją, tropieniem i obozowaniem. W tomie drugim "W drużynie wiejskiej" opisał podstawy terenoznawstwa, przyrodoznawstwa i udzielania pierwszej pomocy z uwzględnieniem zielnika z roślinami leczniczymi i trującymi. Następnie przygotował książkę na temat historii skautingu leśnego "Rozwój idei puszczańskiej w skautingu 1902-1939". W 1993 r. František Kožíšek i Milan Klimánek nawiązali kontakt z Wyrwalskim i zaproponowali mu udział w czeskim opracowaniu historii światowego ruchu woodcrafterskiego. Współpraca ta zaowocowała obszernym dziełem "Kniha o Woodcraftu", w którym Wyrwalski był współautorem rozdziałów na temat angielskiego i niemieckiego woodcraftu oraz "Wolnego Harcerstwa" w Polsce. W latach 1996-1999 pracował nad nową książką która w trakcie pisania wielokrotnie zmieniała swoją nazwę. Tadeusz Wyrwalski ostatecznie nadał jej tytuł "Harcerstwo Leśne". Pozycja ta nie została ukończona i istnieje w formie maszynopisu. Publikował także teksty dotyczące indianizmu i puszczaństwa w wydawanym przez Śliwerskiego "W Kręgu Wodzów" - harcerskim kwartalniku metodycznym. Artykuły o podobnej tematyce pisał również do "Harcerza Rzeczypospolitej" pisma wydawanego przez Krakowską Chorągiew ZHP. Tadeusz Wyrwalski był wielkim miłośnikiem kultury i przyrody Beskidów.
Zmarł 21 I 2004 r. i został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Przemienienia Pańskiego
w Żywcu.
Vita mortuorum in memoria vivorum est posita - Życie zmarłych złożone jest w pamięci żywych - Cyceron
PAMIĘĆ O NIM NIECH TRWA W NAS
Requiescat in pace
http://www.youtube.com/watch?v=rFjMVddH4OQ&list=PLxCxPVmDYn5DrlhjP6-SUS1KNqJGULRSM
Objaśnienia symboli, skrótów i wyrazów:
Symbolika plakietki szczepu "WATRA"
Zdjęcie plakietki znajduje się poniżej tekstu.
Czerwony okrąg oznacza jedność, całość, świat, ludzkość, życie, wszechświat, wieczność.
Żółta litera "K" jest symbolem czci dla przyrody. Pochodzi ze staroegipskiego znaku "Ka",
oznaczającego cześć dla ducha i dla celu.
Ogień oznacz życie, siłę, tworzenie czegoś, rozwój.
Drzewko jest drzewkiem wiedzy, badania i poznania, rozumienia przy każdym postępowaniu.
Wszystko razem oznacza: "WIEDZĄC, SŁUŻYMY W JEDNOŚCI ŻYCIU"
W oryginale "Worship Life Forever with Knolege"
Nestor - najstarszy członek jakiegoś towarzystwa, najbardziej doświadczony, najpoważniejszy przedstawiciel jakieś zbiorowości, ktoś darzony powszechnym szacunkiem
Woodcraft (ang.) - puszczaństwo
Harcmistrz - najwyższy harcerski stopień instruktorski. Oznaczany czerwoną
podkładką pod krzyżem harcerskim oraz czerwoną lilijką naszytą na lewym ramieniu.
Często zapisywany w skrócie jako hm. przed imieniem i nazwiskiem.
Szczep - zbiór współpracujących ze sobą drużyn
Przyboczny - pomocnik drużynowego
Hufiec - jednostka terytorialna ZHP obejmująca zasięgiem teren miasta, w przypadku dużych miast ? dzielnicy
Drużynowy - osoba kierująca drużyną
ZHP - Związek Harcerstwa Polskiego
PSK - Państwowy Szpital Kliniczny
Chorągiew - jednostka terytorialna Związku Harcerstwa Polskiego obejmująca zasięgiem teren województwa
Podharcmistrz - drugi stopień instruktorski w harcerstwie. Oznaczany zieloną podkładką pod krzyżem harcerskim oraz zieloną lilijką noszoną na lewym rękawie munduru harcerskiego.
MOSO - Młodzieżowa Odznaka Sprawności Obronnej zdobywana na biwakach i obozach do 1972 r.
DH - Drużyna Harcerska
Drużyna - podstawowa jednostka organizacyjna Związku Harcerstwa Polskiego. Drużyna liczy zazwyczaj około 16 osób. Na jej czele stoi drużynowy. Drużyna często dzieli się na zastępy
Harcówka - pomieszczenie przystosowane do potrzeb zbiórek harcerskich zastępów, drużyny lub szczepu
Zuchy - członkowie ZHP w wieku 6-10 lat
Zastęp - podstawowa jednostka organizacyjna drużyn harcerskich. Zastęp powinien liczyć od 5 do 8 członków. Zastęp prowadzi zastępowy.
Busola - pudełko z igłą magnetyczną i podziałką służącą do wyznaczania kierunku bieguna magnetycznego. Wyposażone jest ponadto w urządzenie służące do celowania, pomagające w wyznaczania azymutu. Może to być np. ruchomy pierścień z muszką i szczerbinką. Lusterko umieszczone w pokrywie busoli pomaga w jednoczesnym celowaniu i kontrolowaniu wskazań igły magnetycznej.
WOP - Wojska Ochrony Pogranicza
S.O.W. - Śląski Okręg Wojskowy (Terenowy organ wykonawczy Ministra Obrony Narodowej w sprawach operacyjno-obronnych i rządowej administracji niezespolonej)
ZHR - Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej (Organizacja harcerska, powołana 12 lutego 1989 przez instruktorów z terenu całej Polski. Powstała, aby zjednoczyć wysiłki niezależnych środowisk harcerskich poprzez powołanie alternatywnej ogólnopolskiej organizacji harcerskiej
Bibliografia, źródła, wykaz pozostałych linków:
Tekst oparto na artykule Wojciecha Kucharskiego: W. Kucharski, Tadeusz Wyrwalski, twórca Woodcraftu we Wrocławiu-zarys biografii, [w:] Dzieci, młodzież i studenci na Ziemiach Zachodnich po II wojnie światowej, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław-Warszawa 2012, s. 115-143.
http://www.thewoodcraft.org/wiki/index.php/Tadeusz_Wyrwalski,_tw%C3%B3rca_Woodcraftu_we_Wroc%C5%82awiu (dostęp na dzień 15.03.2021).
(Aby zaznajomić się ze stroną trzeba wkleić cały link)
http://books.google.pl/books?id=OQV1CQAAQBAJ&pg=PA115&lpg=PA115&dq=dr+tadeusz+wyrwalski&source=bl&ots=MAvhC3T1GB&sig=yIV5MLjnCpMldOFEPy1LzABODeo&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwjqufeS2IvSAhWFCiwKHazSC6MQ6AEIIjAB#v=onepage&q=dr%20tadeusz%20wyrwalski&f=false (dostęp na dzień 17.06.2021).
http://www.academia.edu/43866614/Tadeusz_Wyrwalski_tw%C3%B3rca_Woodcraftu_we_Wroc%C5%82awiu_zarys_biografii (dostęp na dzień 17.06.2021).
http://pl.wikipedia.org/wiki/Tadeusz_Wyrwalski (dostęp na dzień 07.05.2021).
http://www.hr.bci.pl/articles.php?article_id=188 (dostęp na dzień 21.01.2019).
http://www.hr.bci.plarticles.php?article_id=182 (dostęp na dzień 21.01.2019).
http://docplayer.pl/10166065-Wazne-tematy-spis-tresci.html (dostęp na dzień 17.06.2021).
http://docplayer.pl/46926261-Porozmawiajmy-prawie.html (dostęp na dzień 17.06.2021).
http://www.kragczarnegodebu.pl/articles.php?article_id=7 (dostęp na dzień 21.01.2019).
http://wroclaw.zhp.pl/wp-content/uploads/2020/11/HARCOWNIK_04_2020.pdf (dostęp na dzień 23.06.2021).
Rozwój idei puszczańskiej w skautingu 1902-1939, Harcerska Oficyna Wydawnicza; Kraków 1988
Założyciel i wieloletni wódz Szczepu Harcerzy Leśnych "WATRA" we Wrocławiu.
Tadeusz Wyrwalski urodził się 20 września 1923 r. w Zabłociu koło Żywca w rodzinie Stanisława i Heleny z d. Miodońskich. Ojciec zmarł przedwcześnie w 1938 r. Miał brata Władysława, studenta Politechniki Lwowskiej, który zginął podczas II wojny światowej. W Zabłociu ukończył szkołę powszechną. W 1935 r. rozpoczął naukę w elitarnym Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Żywcu. 18 XI 1934 r. wstąpił do harcerstwa. Działał w V Drużynie Harcerzy im. Tadeusza Kościuszki.
18 V 1936 r. złożył przyrzeczenie harcerskie.
Podczas okupacji niemieckiej pracował jako robotnik pomocniczy w sklepie elektrycznym wraz z warsztatem, zapewne dlatego, że biegle władał językiem niemieckim. Znajomość języka niemieckiego przydała się gdy szczęśliwemu zbiegowi okoliczności zetknął się z literaturą dotyczącą woodcraftu oraz niemieckimi tłumaczeniami książek Johna Hargrave. Przypuszczalnie były to wydane przez skautowe wydawnictwo "Der Weiße Ritter" niemieckie tłumaczenia książek: Lonecraft (wyd. 1913); The Wigwam Papers (wyd. 1916); The Totem Talks (wyd. 1918) przechowywane w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu. Duże znaczenie dla refleksji Wyrwalskiego o harcerstwie leśnym miały także wydawnictwa Franza Ludwiga Habbela oraz anonimowe dzieło Kibbo Kift.
25 II 1946 r. przystąpił do egzaminu dojrzałości. Jego świadectwo dojrzałości wygląda imponująco.
Z historii i zagadnień życia współczesnego otrzymał ocenę dobrą, z pozostałych przedmiotów bardzo dobrą.
W marcu 1946 r. był we Wrocławiu i złożył podanie o przyjęcie na Uniwersytet Wrocławski. 12 IV 1946 r. został przyjęty na pierwszy rok studiów na Wydziale Przyrodniczym. Na trzecim roku (od 1 I 1948 r.) został zatrudniony w Uniwersytecie Wrocławskim na stanowisku zastępcy asystenta w Katedrze Fizjologii i Chemii Fizjologicznej Oddziału Stomatologicznego Wydziału Lekarskiego.
Jako student IV roku Wydziału Nauk Przyrodniczych pracuje od roku 1946/47 w Zakładzie Fizjologii Zwierząt. Od stycznia 1948 r. Wyrwalski pełni obowiązki młodszego asystenta a od 1 IX 1949 obejmuje stanowisko młodszego asystenta Katedry. Pracę magisterską obronił w 1951 r. z wynikiem bardzo dobrym.
Podczas studiów aktywnie działał w harcerstwie zdobywając kolejne stopnie harcerskie: wywiadowcy (27 V 1947 r., ćwika (15 IX 1947 r., harcerza orlego (15 VI 1948 r. W okresie 1945-1949 pełnił początkowo funkcję przybocznego w V Hufcu Harcerzy we Wrocławiu. Następnie był przybocznym
35 Drużyny Wodnej im. Jana z Kolna. W 1948 r. został drużynowym wspomnianej drużyny i przemianował ją na 35 Wrocławską Drużynę Harcerzy im. Stefana Żółkiewskiego.
W połowie 1950 r. zawiesił oficjalnie swoją działalność w ZHP by działać w harcerstwie konspiracyjnym. Już wówczas zaczął wprowadzać metodykę woodcrafterską do pracy harcerskiej. Pomimo nacisków ówczesnych władz państwowych Związek Harcerstwa Polskiego nie przekształcił się od razu w organizację typu pionierskiego i dopiero z dniem 1 stycznia 1951 roku został rozwiązany. W jego miejsce powstała Organizacja Harcerska przy Związku Młodzieży Polskiej. Zakazano noszenia lilijki i krzyża harcerskiego. W 1954 r. postanowił rozpocząć studia medyczne. Po październiku 1956 przy dużym udziale przedwojennych instruktorów harcerskich został reaktywowany ZHP na tzw. Zjeździe Łódzkim. W listopadzie 1956 r. Tadeusz Wyrwalski powrócił do czynnej służby w ZHP. W 1959 r. zaliczył ostatnie egzaminy, a w 1960 r. staż dyplomowy. 11 VII 1960 r. uzyskał dyplom lekarza i prawo wykonywania zawodu.
Po ukończeniu studiów medycznych pracował jednocześnie na uniwersytecie i realizował praktykę lekarską. Od 1 marca do 30 grudnia 1961 r. odbył staż lekarski w I Klinice Ginekologiczno-Położniczej Akademii Medycznej Państwowego Szpitala Klinicznego Nr 1 we Wrocławiu, a później od 1 I 1962 do 30 IV 1962 w I Klinice Chorób Wewnętrznych PSK III we Wrocławiu.
25 X 1962 r. Komendant Chorągwi Dolnośląskiej przyznał mu stopień podharcmistrza ze specjalnością harcerską, a dwa lata później rozpoczął próbę na stopień harcmistrza (stopień przyznano mu 2 XI 1965 r.). Od IV 1963 r., pracował już, jako lekarz w III klinice Chirurgii Państwowego Szpitala Klinicznego nr 5 we Wrocławiu. 14 XI 1966 r. został specjalistą pierwszego stopnia w zakresie chirurgii.
Mimo usilnych starań Głównej Kwatery ZHP nie zdołano ruchu puszczańskiego całkowicie wyeliminować z harcerstwa, który praktycznie zdominował przedwojenne harcerstwo. Z puszczaństwa wywodzi się najlepsza część skautingu i harcerstwa - biwakowanie i obozowanie. Tak było we Wrocławiu gdzie Tadeusz Wyrwalski zaczyna przygotowania do organizacji Szczepu Harcerzy Leśnych. Opiera się ona na czterech podstawowych filarach, a mianowicie: na przyrzeczeniu i prawie harcerskim oraz na puszczaństwie, indianiźmie oraz systemie szczepowym. Inna metodyka harcerska, obrzędowość oraz samodzielność napotkały na pewne opory ze strony władz harcerskich. W 1964 zorganizował obóz harcerski pod namiotami w Ruszowie. Była to wieś położona w lasach miejskich Zgorzelca, a obóz trwał od 3 VII do 27 VIII 1964 r. Szczep Harcerzy Leśnych "WATRA" stał się jakby kontynuacją i rozwinięciem początkowej działalności "Wolnego Harcerstwa". Szczep ten powstał w roku 1965 w ramach ZHP na terenie Hufca Wrocław IV - Fabryczna w oparciu o doświadczenia, nabyte w prowadzonej przez siebie 34 Wrocławskiej Drużynie Harcerzy. Drużynę harcerzy leśnych zorganizował w szkole podstawowej nr 82 na Grabiszynku we Wrocławiu i w ten sposób powstał Szczep Harcerzy Leśnych "WATRA".
Po wielu dyskusjach na radzie drużyny postanowiono wprowadzić system szczepowy do pracy drużyny. System szczepowy wprowadzano stopniowo i po upływie trzech lat cała drużyna stosowała go w pełni. Jako najbardziej sensowną i malowniczą szatę dla tego systemu wprowadzono do programu pracy w dużym zakresie indianizm i puszczaństwo. W 1966 r. prowadził obóz 35 DH w Gliśnie podczas którego harcerze używali już plakietek z symboliką woodcrafterską. W tym czasie przylgnął do Wyrwalskiego pseudonim "Pawian" od hymnu szczepu Pawiany. Glisno to wieś położona w województwie lubuskim, w powiecie sulęcińskim, w gminie Lubniewice. Obóz zlokalizowany był blisko jeziora i trwał od 3 VIII do 27 VIII 1966 r. Na obozie tym można było zdobyć odznakę MOSO (Młodzieżowa Odznaka Sprawności Obronnej) oraz odznakę strzelecką ze strzelania z karabinku sportowego kbks. Podczas obozu letniego pod namiotami w Lubniewicach w 1967 r. obowiązywała już stylistyka woodcrafterska, której charakterystycznym elementem była bluza puszczańska używana przez harcerzy zamiennie z mundurem.
Rozkazem z 2 I 1968 r. Komendant Hufca Wrocław IV usankcjonował powstanie szczepu drużyn leśnych "Watra". W jego skład weszły 34 DH (działająca przy szkole podstawowej nr 33 przy ulicy Kruczej), 35 DH (działająca przy szkole podstawowej nr 82 przy ulicy Blacharskiej) oraz drużyna próbna działająca przy szkole podstawowej nr 57 przy ulicy Jemiołowej. Pierwszy obóz szczepu zorganizowany został w 1968 r. w Bielicach. Istotnym elementem działalności szczepu były obozy letnie, podczas których można było zdobyć sprawności oraz stopnie. Tadeusz Wyrwalski starał się, aby prowadzone przez niego obozy były samodzielne lub odizolowane od zgrupowań hufca.
Dużym osiągnięciem szczepu było uzyskanie, na początku 1969 r., od Dzielnicowego Zarządu Budownictwa Mieszkaniowego dzielnicy Fabryczna poniemieckiego bunkra przy ul. Odkrywców, który harcerze samodzielnie wyremontowali i zaadoptowali na harcówkę. Po obozie letnim w Gliśnie (1969) mając wszystkie wymagane sprawności leśne (traper, tropiciel, służba polowa, leśny człowiek i trzy pióra) oraz stopień wywiadowcy/tropiciela można było uzyskać miano puszczańskie i odznakę wojownika. Zdjęcie odznaki "wojownika" stosowanej w Szczepie Harcerzy Leśnych "Watra" umieściłem pod tekstem. Krąg "Wojowników" zaczął funkcjonować dopiero w roku 1970. W 1971 r. uzyskał drugi stopień specjalizacji chirurgicznej. W ciągu paru lat Szczep rozrósł się do 8 Drużyn (34, 35, 70, 76, 84, 149, 151, 174 DH).
W połowie 1975 r. Tadeusz Wyrwalski postanowił powrócić do Żywca. Na własną prośbę został zwolniony z funkcji szczepowego i mianowany jego zastępcą do 1976 roku.
31 maja 1975 r. zakończył pracę w PSK nr 5 we Wrocławiu i od 1 czerwca został zatrudniony w Beskidzkim Zespole Leczniczo-Rehabilitacyjnym Szpitalu Opieki Długoterminowej w Jaworzu początkowo, jako lekarz starszy asystent. Następnie w latach 1984-1988 był zastępcą ordynatora Oddziału Leczniczo-Rehabilitacyjnego dla Dorosłych. W 1988 r. przeszedł na emeryturę, lecz do 1996 r. pracował w niepełnym wymiarze na stanowisku lekarza. W tym czasie nie zerwał kontaktów z harcerstwem wrocławskim. W 1976 r. organizował i był komendantem obozu szczepu "Watra" w Jelenim Ruczaju. Później, w 1979 r. zorganizował jeszcze obóz w Lomnitz niedaleko Drezna. W 1981 r. przewodził polskim harcerzom podczas "Jamborette" w Reinu w Austrii. Na zlocie tym nawiązał kontakt z niemieckimi skautami z Verband Christlicher Pfadfinderinnen (VCP), który zaowocował kilkukrotnymi wymianami skautów z Polski i Niemiec.
Moja pierwsza przygoda w organizacji harcerskiej rozpoczęła się w drugiej klasie szkoły podstawowej w zuchach. Jako młody chłopak wstąpiłem do harcerstwa i związałem się z nim na kilka lat. Po zakończeniu roku szkolnego wyjechaliśmy podczas wakacji na kolonie zuchową. Wszystkie zuchy wróciły do domu bardzo szczęśliwe. Dla niektórych z nich był to pierwszy samodzielny wyjazd na tak długo, jednak wszyscy świetnie dali sobie radę! Teraz już tylko pozostało odliczać czas do kolejnego wyjazdu... w przyszłym roku! W drużynie harcerskiej prowadzonej przez hm. Tadeusza Wyrwalskiego byłem przez trzy lata. Zbiórki były organizowane w tygodniu, czasem w szkolnej klasie, czasem w harcówce albo na pobliskiej "Górce Miłości" przy ulicy Skarbowców obecnie zwaną "Małą Sobótką" lub "Górką Skarbowców". Zdarzały się również dalsze wyjazdy do lasu w Leśnicy. Mała plakietka z symboliką woodcrafterską na mundurku oraz duża na bluzie puszczańskiej zagościła już u nas na stałe. Ręcznie haftowane plakietki szczepu "WATRA" oraz bluzy wykonywaliśmy we własnym zakresie. Uwieńczeniem całego roku harcerskiej działalności był obóz letni. Pobyt na nim to niepowtarzalna okazja do aktywnego wypoczynku przy jednoczesnym obcowaniu z przyrodą przez cały czas. Jeździliśmy na obozy w miejsca udostępnione przez nadleśnictwa nieposiadające żadnej infrastruktury, były to tzw. obozy puszczańskie.
Uczestniczyłem w dwóch obozach harcerskich tj. w Lubniewicach (1967) mając jedenaście lat oraz w Bielicach (1968). Lubniewice to lubuska miejscowość położona nad wodami trzech jezior. Najbardziej znane wśród nich to jezioro Lubiąż. Harcerstwo Leśne od samego początku miało swój hymn, od którego przylgnęła do nas nazwa "Pawiany" a hm. Tadeuszowi Wyrwalskiemu pseudonim "Pawian". Zapamiętałem dwie zwrotki, które brzmiały: Gdy stary tygrys dingo szedł na łów, by sobie na gazele i bawoły zapolować znów oraz refren: Do dżungli, do dżungli na łów, na łów, na łów zapolować znów}2x. Druga zwrotka: Na wzgórzu pod palmami tańczyły pawiany dziki tan, kręcił się dookoła świat pijany pośród splotów lian i refren: Pawiany, pawiany na łów, na łów, na łów zapolować znów}2x.
Obóz harcerski w Lubniewicach zorganizowany był w kompleksie leśnym blisko jeziora w sąsiedztwie przepływającej nieopodal rzeczki. Po wybudowaniu na niej pomostu było to miejsce naszej porannej i wieczornej kąpieli. Obóz trwał od 26 VII do 20 VIII 1967 r. Tydzień przed przyjazdem uczestników na miejsce przyszłego obozu przyjeżdżała tzw. grupa kwatermistrzowska. Polegała ona na przygotowaniu miejsca na obóz, zbudowaniu podstawowych obiektów obozu itd. W kwaterce brali udział instruktorzy oraz starsi harcerze. Po przyjeździe harcerzy rozpoczynała się pionierka. Pionierka to technika harcerska, którą można by inaczej nazwać polowym budownictwem. Na miejscu były już rozbite namioty wojskowe, ale trzeba było samodzielnie zbudować prycze, wypchać słomą sienniki, oraz zbudować stelaże na plecaki. Jeśli dobrze pamiętam były trzy zastępy od pięciu do siedmiu harcerzy. Pierwszy według lokalizacji to zastęp Puchaczy, drugi Wilków a trzeci Niedźwiedzi. Znakiem rozpoznawczym zastępów był totem tj. konstrukcja umieszczona przed namiotem. Wiązała się ona z nazwą zastępu i przedstawiała na przykład totemiczne zwierzęta lub ptaki. W moim przypadku to były puchacze. Puchacze wykonane były z kory tj. miniaturki sylwetek charakterystyczne dla naszego zastępu. Ważnym elementem miejsca naszego pobytu była brama obozowa, która stanowiła wejście do obozu oraz bezpieczny teren naszego ogniska. Przy ognisku umiejscowiony był największy i najładniejszy pal totemowy. Został on wykonany w trakcie trwania obozu przez harcerzy o zdolnościach artystycznych. Rano obowiązkowo codzienna zaprawa poranna i kąpiel w strumieniu. Po śniadaniu uczestniczyliśmy w zajęciach koedukacyjnych np. z przyrodoznawstwa albo z terenoznawstwa. Braliśmy też udział w grze terenowej w lesie i szukaliśmy określonych gatunków roślin. Zajęcia na obozie harcerskim zawsze miały konkretny cel np. nauczyć harcerzy orientacji w terenie itp. W trakcie trwania obozu uczestniczyliśmy m.in. w przygotowaniach do zdobycia pierwszego stopnia ochotnika oraz w zajęciach z samarytanki tj. udzielanie pierwszej pomocy. Na obozie harcerskim jest również wiele obowiązków np. warty nocne. Jest to patrol, który w nocy pilnuje bezpieczeństwa na obozowisku. Warta harcerska składa się z dwóch osób. Taka służba trwa dwie godziny po których wartownicy zmieniają się na kolejną grupę.
W trakcie obozu można było sprawdzić się w biegach terenowych na orientację. Posługując się szkicem terenu, podanymi punktami oraz azymutami trzeba było przebiec określoną trasę wyznaczoną w terenie przez punkty kontrolne. Był to praktyczny sprawdzian z wiadomości i umiejętności w posługiwania się busolą. Otwarta, przyjazna i serdeczna atmosfera panująca podczas ognisk, a także śpiewy przy akompaniamencie gitary, stwarzały najlepszy nastrój. Jak była piękna pogoda chodziliśmy całą grupą obozową na plażę miejską w Lubniewicach aby się wykąpać w jeziorze Lubiąż (jezioro Lubniewickie). Pobyt nad tym jeziorem był dla nas relaksem i odpoczynkiem podczas upalnych dni. Jest to jedno z piękniejszych jezior woj. lubuskiego: z rozwiniętą linią brzegową, dwoma wyspami (wyspa mała "Poznajmy się" i duża zwana "Wyspą Miłości"), zatoczkami i półwyspami. Przepiękne jezioro położone w zacisznym, przyjaznym miejscu z możliwością wypożyczenia sprzętu wodnego: rowery, kajaki, żaglówki. To tutaj na mniejszej wyspie kręcono film z wątkiem miłosnym "Kto wierzy w bociany".
Harcerze przebywający na tym obozie złożyli przyrzeczenie w dniu 19 VIII 1967 r. Potwierdzeniem przyrzeczenia przez instruktora to słowa: "Na słowie harcerza polegaj jak na Zawiszy".
Następny obóz pod namiotami odbył się w Bielicach w 1968 r. - położony był na skraju lasu w pobliżu górskiej rzeczki tuż przy granicy z Czechosłowacją. Bielice to wieś w Polsce położona w obszarze Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Stronie Śląskie. Szczep jak już wspominałem miał swój hymn, od którego przylgnęła do nas nazwa "Pawiany". Obóz trwał od 1 VIII do 21 VIII 1968 r.
Wzorem z Lubniewic zostały stworzone podobne warunki bytowe i rekreacyjne. Różnica jedynie była w usytuowaniu namiotów. W Lubniewicach namioty były ustawione w kształcie okręgu, a w Bielicach w linii prostej i kąpiel odbywała się niestety już nie w ciepłej rzeczce, ale w zimnym strumieniu górskim. W obozach tych wyjątkowym uczestnikiem był pies (owczarek alzacki) jednego z harcerzy, który od lat służył w WOP.
Zapamiętane przeze mnie z tego okresu sprawności jakie można było uzyskać na obozie to: leśny człowiek, służba polowa, traper, oraz stopnie: ochotnik, tropiciel, odkrywca, wywiadowca. Sprawność inaczej mówiąc to umiejętność odpowiednio zdobyta, udokumentowana i przyznana rozkazem. Zdobycie pierwszego stopnia (ochotnik) potwierdzane jest dopuszczeniem do złożenia przyrzeczenia harcerskiego i wręczeniem krzyża. Na zakończenie obozu wszystkie obiekty zostały rozbite, a teren wracał do pierwotnej postaci. Podsumowując, obóz harcerski to czas pełen wrażeń, radości, nauki i przyjaźni. Świetnie uczyliśmy się na nich kontaktu z naturą i życia w grupie zdobywając przy okazji rozmaite sprawności. Wracaliśmy do domów bogatsi o nowe doświadczenia życia w harmonii z naturą. Do dzisiaj wspominam z sentymentem harcerskie wakacje pełne przygód i satysfakcji. Doskonale pamiętam gry terenowe, warty nocne i służbę w kuchni polowej.
Tadeusz Wyrwalski wykonywał harcerzom pierwsze kolorowe zdjęcia już w 1966 r. używając polskiego aparatu Start 66 produkowanego przez Polskie Zakłady Optyczne (lustrzanka na kliszy dużego obrazka). Po wykonaniu zdjęć kliszę kolorową wywoływał i obrabiał zdjęcia samodzielnie w harcówce w szkole podstawowej nr 82 używając powiększalnika Krokus. Zdjęcia wykonane rok później na obozie harcerskim w Lubniewicach były wysokiej profesjonalnej jakości. Do dzisiaj jego zdjęcia dobrze się prezentują zachowując swój pierwotny kolor i ostrość. O jakości zdjęć świadczy wystawa fotograficzna przygotowana przez "Pawiana" w wielkości A3. Fotografie wykonane w kolorze były podklejone tekturą i potwierdziły wielki talent naszego druha. Był miłośnikiem mocnej zaparzonej herbaty liściastej (pół szklanki herbaty zalanej wrzątkiem) oraz najlepszych polskich aromatyzowanych papierosów Carmen i Caro.
Pamiętam jak dużym osiągnięciem Tadeusza Wyrwalskiego było uzyskanie bunkra przy ul. Odkrywców. Po remoncie wykonanym we własnym zakresie bunkier wraz z przyległym terenem leśnym stał się miejscem zbiórek harcerskich i biwaków.
Tadeusz Wyrwalski miał w sobie coś wyjątkowego, co inspirowało wielu ludzi do działania. Był świetnym organizatorem potrafiącym jak nikt inny pracować z młodzieżą, a ona darzyła go za to wielkim szacunkiem. Dużą pomoc miał ze strony władz wojskowych S.O.W. we Wrocławiu, gdy chodziło o zaopatrzenie w sprzęt biwakowy i obozowy (plecaki, koce, menażki, namioty) oraz organizację obozów letnich. Stałą pomoc i poparcie udzielała mu Dzielnicowa Rada Narodowa Wrocław Fabryczna oraz redakcje dwóch lokalnych gazet wrocławskich a mianowicie: "Słowa Polskiego" i "Gazety Robotniczej". W sytuacjach politycznie dla szczepu najtrudniejszych, na łamach obu tych dzienników ukazywały się liczne artykuły poświęcone działalności i roli wychowawczej Szczepu Harcerzy Leśnych "WATRA". W ciągu paru lat szczep rozrósł się bardzo znacznie i skupiał w swoich szeregach dzieci i młodzież z sześciu szkół wrocławskich, w których zorganizowane były drużyny harcerzy leśnych. W okresie największego rozkwitu szczepu liczba jego członków dochodziła do 180. Wieloletnia działalność Szczepu Harcerzy Leśnych "WATRA" we Wrocławiu w ramach organizacyjnych ZHP a następnie ZHR udowodniła, że Harcerstwo Leśne nie tylko może działać w ramach wyżej wymienionych Związków, lecz że dzieje się to z korzyścią dla obu stron. Już od początku swego istnienia szczep za podstawowe swoje założenia ideologiczne uznawał przyrzeczenie i prawo harcerskie ZHP, jako nie stojące w żadnej sprzeczności z prawem "Indian Puszczańskich" Setona, które przedstawił on w dwunastu punktach w swojej książce pt. "The Book of Woodcraft" (Księga Puszczaństwa). Pomimo zakończenia swojej przygody z harcerstwem wychowankowie zachowywali w dalszym życiu zasady, które wynieśli z harcerstwa. Biorą aktywny udział w działaniach na rzecz ochrony przyrody i środowiska naturalnego, którego rolę nauczyliśmy się rozumieć i doceniać pod koniec dwudziestego wieku. Nasze przesłanie to zgłębiać tajniki przyrody, nie szkodząc jej zupełnie lub w jak najmniejszym stopniu. Jesteśmy w lesie po to, żeby rozwijać się na świeżym powietrzu, jednakże nie zapominamy o tym, że cały czas gościmy w lesie - starajmy się go opuścić takim, jak go zastaliśmy.
Tadeusz Wyrwalski był głęboko przekonany, że idea woodcraftu i jego zaangażowane przeżywanie pomoże wielu harcerkom i harcerzom wznieść się ponad rosnący egoizm nowoczesnej cywilizacji technicznej i w ten sposób wzbogacić swoje wewnętrzne życie duchowe, co jest chyba najważniejszym wychowawczym celem harcerstwa w dzisiejszym zmaterializowanym i nastawionym na konsumpcję świecie.
Kolejne obozy harcerskie to: Bledzew (1969 i 1970), Koniorowa (1971 i 1972), Kosarzyn
(1973), Jeleni Ruczaj (1974 i 1976), w ramach wakacyjnej wymiany dzieci i młodzieży w Lomnitz (1979) itd.
Szczepem "WATRA" kierował do roku 1978. Od tego czasu szczep przeżywał różne koleje losu, kontynuując dawne tradycje szczepu i urządzając prawie co roku obozy letnie.
Wrocławski Szczep Harcerzy Leśnych "WATRA" w środowisku harcerskim w kolejnych latach kultywował myśl puszczańską przez swoich następców. Wrocławski Szczep Drużyn Leśnych "Watra" istnieje do dnia dzisiejszego (obecnie w ZHR). Cieszyły go wszelkie próby kontaktu tak ze strony harcerzy z "Watry", którym zawsze służył radą oraz instruktorów z całej Polski zainteresowanych harcerstwem leśnym. Od roku 1988 ukazuje się szczepowe czasopismo "ĆWIK" publikujące artykuły jego autorstwa.
Był tłumaczem książek i artykułów z języka niemieckie i czeskiego. Opracował dwutomowy podręcznik dla drużyn leśnych. W tomie pierwszym, który nosił tytuł "Poradnik harcerza" opisał zagadnienia związane z sygnalizacją, tropieniem i obozowaniem. W tomie drugim "W drużynie wiejskiej" opisał podstawy terenoznawstwa, przyrodoznawstwa i udzielania pierwszej pomocy z uwzględnieniem zielnika z roślinami leczniczymi i trującymi. Następnie przygotował książkę na temat historii skautingu leśnego "Rozwój idei puszczańskiej w skautingu 1902-1939". W 1993 r. František Kožíšek i Milan Klimánek nawiązali kontakt z Wyrwalskim i zaproponowali mu udział w czeskim opracowaniu historii światowego ruchu woodcrafterskiego. Współpraca ta zaowocowała obszernym dziełem "Kniha o Woodcraftu", w którym Wyrwalski był współautorem rozdziałów na temat angielskiego i niemieckiego woodcraftu oraz "Wolnego Harcerstwa" w Polsce. W latach 1996-1999 pracował nad nową książką która w trakcie pisania wielokrotnie zmieniała swoją nazwę. Tadeusz Wyrwalski ostatecznie nadał jej tytuł "Harcerstwo Leśne". Pozycja ta nie została ukończona i istnieje w formie maszynopisu. Publikował także teksty dotyczące indianizmu i puszczaństwa w wydawanym przez Śliwerskiego "W Kręgu Wodzów" - harcerskim kwartalniku metodycznym. Artykuły o podobnej tematyce pisał również do "Harcerza Rzeczypospolitej" pisma wydawanego przez Krakowską Chorągiew ZHP. Tadeusz Wyrwalski był wielkim miłośnikiem kultury i przyrody Beskidów.
Zmarł 21 I 2004 r. i został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Przemienienia Pańskiego
w Żywcu.
Vita mortuorum in memoria vivorum est posita - Życie zmarłych złożone jest w pamięci żywych - Cyceron
PAMIĘĆ O NIM NIECH TRWA W NAS
Requiescat in pace
http://www.youtube.com/watch?v=rFjMVddH4OQ&list=PLxCxPVmDYn5DrlhjP6-SUS1KNqJGULRSM
Objaśnienia symboli, skrótów i wyrazów:
Symbolika plakietki szczepu "WATRA"
Zdjęcie plakietki znajduje się poniżej tekstu.
Czerwony okrąg oznacza jedność, całość, świat, ludzkość, życie, wszechświat, wieczność.
Żółta litera "K" jest symbolem czci dla przyrody. Pochodzi ze staroegipskiego znaku "Ka",
oznaczającego cześć dla ducha i dla celu.
Ogień oznacz życie, siłę, tworzenie czegoś, rozwój.
Drzewko jest drzewkiem wiedzy, badania i poznania, rozumienia przy każdym postępowaniu.
Wszystko razem oznacza: "WIEDZĄC, SŁUŻYMY W JEDNOŚCI ŻYCIU"
W oryginale "Worship Life Forever with Knolege"
Nestor - najstarszy członek jakiegoś towarzystwa, najbardziej doświadczony, najpoważniejszy przedstawiciel jakieś zbiorowości, ktoś darzony powszechnym szacunkiem
Woodcraft (ang.) - puszczaństwo
Harcmistrz - najwyższy harcerski stopień instruktorski. Oznaczany czerwoną
podkładką pod krzyżem harcerskim oraz czerwoną lilijką naszytą na lewym ramieniu.
Często zapisywany w skrócie jako hm. przed imieniem i nazwiskiem.
Szczep - zbiór współpracujących ze sobą drużyn
Przyboczny - pomocnik drużynowego
Hufiec - jednostka terytorialna ZHP obejmująca zasięgiem teren miasta, w przypadku dużych miast ? dzielnicy
Drużynowy - osoba kierująca drużyną
ZHP - Związek Harcerstwa Polskiego
PSK - Państwowy Szpital Kliniczny
Chorągiew - jednostka terytorialna Związku Harcerstwa Polskiego obejmująca zasięgiem teren województwa
Podharcmistrz - drugi stopień instruktorski w harcerstwie. Oznaczany zieloną podkładką pod krzyżem harcerskim oraz zieloną lilijką noszoną na lewym rękawie munduru harcerskiego.
MOSO - Młodzieżowa Odznaka Sprawności Obronnej zdobywana na biwakach i obozach do 1972 r.
DH - Drużyna Harcerska
Drużyna - podstawowa jednostka organizacyjna Związku Harcerstwa Polskiego. Drużyna liczy zazwyczaj około 16 osób. Na jej czele stoi drużynowy. Drużyna często dzieli się na zastępy
Harcówka - pomieszczenie przystosowane do potrzeb zbiórek harcerskich zastępów, drużyny lub szczepu
Zuchy - członkowie ZHP w wieku 6-10 lat
Zastęp - podstawowa jednostka organizacyjna drużyn harcerskich. Zastęp powinien liczyć od 5 do 8 członków. Zastęp prowadzi zastępowy.
Busola - pudełko z igłą magnetyczną i podziałką służącą do wyznaczania kierunku bieguna magnetycznego. Wyposażone jest ponadto w urządzenie służące do celowania, pomagające w wyznaczania azymutu. Może to być np. ruchomy pierścień z muszką i szczerbinką. Lusterko umieszczone w pokrywie busoli pomaga w jednoczesnym celowaniu i kontrolowaniu wskazań igły magnetycznej.
WOP - Wojska Ochrony Pogranicza
S.O.W. - Śląski Okręg Wojskowy (Terenowy organ wykonawczy Ministra Obrony Narodowej w sprawach operacyjno-obronnych i rządowej administracji niezespolonej)
ZHR - Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej (Organizacja harcerska, powołana 12 lutego 1989 przez instruktorów z terenu całej Polski. Powstała, aby zjednoczyć wysiłki niezależnych środowisk harcerskich poprzez powołanie alternatywnej ogólnopolskiej organizacji harcerskiej
Bibliografia, źródła, wykaz pozostałych linków:
Tekst oparto na artykule Wojciecha Kucharskiego: W. Kucharski, Tadeusz Wyrwalski, twórca Woodcraftu we Wrocławiu-zarys biografii, [w:] Dzieci, młodzież i studenci na Ziemiach Zachodnich po II wojnie światowej, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocław-Warszawa 2012, s. 115-143.
http://www.thewoodcraft.org/wiki/index.php/Tadeusz_Wyrwalski,_tw%C3%B3rca_Woodcraftu_we_Wroc%C5%82awiu (dostęp na dzień 15.03.2021).
(Aby zaznajomić się ze stroną trzeba wkleić cały link)
http://books.google.pl/books?id=OQV1CQAAQBAJ&pg=PA115&lpg=PA115&dq=dr+tadeusz+wyrwalski&source=bl&ots=MAvhC3T1GB&sig=yIV5MLjnCpMldOFEPy1LzABODeo&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwjqufeS2IvSAhWFCiwKHazSC6MQ6AEIIjAB#v=onepage&q=dr%20tadeusz%20wyrwalski&f=false (dostęp na dzień 17.06.2021).
http://www.academia.edu/43866614/Tadeusz_Wyrwalski_tw%C3%B3rca_Woodcraftu_we_Wroc%C5%82awiu_zarys_biografii (dostęp na dzień 17.06.2021).
http://pl.wikipedia.org/wiki/Tadeusz_Wyrwalski (dostęp na dzień 07.05.2021).
http://www.hr.bci.pl/articles.php?article_id=188 (dostęp na dzień 21.01.2019).
http://www.hr.bci.plarticles.php?article_id=182 (dostęp na dzień 21.01.2019).
http://docplayer.pl/10166065-Wazne-tematy-spis-tresci.html (dostęp na dzień 17.06.2021).
http://docplayer.pl/46926261-Porozmawiajmy-prawie.html (dostęp na dzień 17.06.2021).
http://www.kragczarnegodebu.pl/articles.php?article_id=7 (dostęp na dzień 21.01.2019).
http://wroclaw.zhp.pl/wp-content/uploads/2020/11/HARCOWNIK_04_2020.pdf (dostęp na dzień 23.06.2021).
Rozwój idei puszczańskiej w skautingu 1902-1939, Harcerska Oficyna Wydawnicza; Kraków 1988
Dodane przez: Robert Soliński (21 stycznia, 2019)
46 lat temu
Data wspomnienia: 11.7.2021
Wspomnienie o: Stefan Nadrowski
Tato , mija 46 lat od twojej śmierci.
Pamiętamy a w zamyśleniu stwierdzamy żę:
rozkosze ojcostwa poznaje się będąc dziadkiem.
Nie poznaleś swojej wnuczki Moniki ani prawnuczek Lexie i Vicky ale my wszyscy pamiętamy o Tobie.
Malgosia i Mirek
Pamiętamy a w zamyśleniu stwierdzamy żę:
rozkosze ojcostwa poznaje się będąc dziadkiem.
Nie poznaleś swojej wnuczki Moniki ani prawnuczek Lexie i Vicky ale my wszyscy pamiętamy o Tobie.
Malgosia i Mirek
Dodane przez: Mirosław Nadrowski (10 lipca, 2021)
WSPOMINAM
Data wspomnienia: ?.?.????
Wspomnienie o: WINCENTY POTACKI
Tutaj mieszkał przez lata w ĆMIELOWIE przy ul. Sandomierskiej na pierwszym piętrze, jako nasz sąsiad.
Pozostały nam przed blokiem na wieczną pamiątkę, jego rzeźby.
Pozostały nam przed blokiem na wieczną pamiątkę, jego rzeźby.
Dodane przez: ELŻBIETA KUNYSZ-Drożdżowska (25 marca, 2017)
Orzeł krwią odziany
Data wspomnienia: 2.7.2021
Wspomnienie o: Marian Ignacy Konarzewski
Zdzieram ciemne światło z mego oblicza i dla Twej duszy promień wskazuję. Choć zginąłem w niewoli, ktokolwiek jesteś schyl przede mną głowę, by Twój brat, ojciec, matka nigdy nie doznali kajdanów niewoli. Duszę mą zabito przekleństwem, piersi napełniono popiołem, ale serce dla Ojczyzny dało moc zabójczą. Zbudowałem z tego pognębienia dusz młodych Tron o wolność dla pokoleń. Jeśli to czytasz znaczy, że żyję! Rozumiesz?! On te węże czarodziejską pieśnią wspomnień i pamięci trzyma. Cała ma Rodzina i bracia wszyscy na straży przyszłego pokolenia honoru są stróżem krzycząc z uśmiechem na ustach: Polska Nowa i ma Ojczyzna...... Sylwia Bartl Mazurowicz z wyrazami szacunku i wszelkiej wdzięczności za wartę nad honorem poległych dla Pani Iwony Kasprzyk i jej córki Pani Sary Kasprzyk
Dodane przez: Sylwia Mazurowicz Bartl ( 2 lipca, 2021)
przemyslenie
Data wspomnienia: 3.7.2021
Wspomnienie o: Regina Jolanta Zawisza
MAMO - dowodem odwagi nie jest umrzec ale zyc szczegolnie teraz.
Nikt nie wie ,jak nam sie zycie ulozy a o smierci wszyscy wiedza bo jest to jedyne czego jestesmy pewni
W rocznica Twojego odejscia Mamo skladamy Ci hold i kwiaty.
Zawsze pamietamy.
Gosia & Mirek
Nikt nie wie ,jak nam sie zycie ulozy a o smierci wszyscy wiedza bo jest to jedyne czego jestesmy pewni
W rocznica Twojego odejscia Mamo skladamy Ci hold i kwiaty.
Zawsze pamietamy.
Gosia & Mirek
Dodane przez: Mirosław Nadrowski ( 1 lipca, 2021)
MÓJ KOCHANY TATA
Data wspomnienia: 9.4.2019
Wspomnienie o: PIOTR JAMRÓZ
,,USTA WODA CI ZWILŻAŁAM ,
KOLO CIEBIE SIEDZIAŁAM ...
UMARŁEŚ W WIEKI PIĄTEK W NOCY PO PÓŁNOCY ....
taka była TWOJA prośba do BOGA ... +
TĘSKNIE ZA TOBĄ I TĘSKNIĆ NIE PRZESTANE ..
NA WIEKU WIEKÓW AMEN
CÓRKA DANUTA
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
JUŻ 12 LAT MINĘŁO JAK CIE NIEMA ... tęsknię ....
9.04.2016
----------------------------------------------------------------
(+) DZIŚ PRZYPADAJĄ TWOJE IMIENNY
NIECH PAN BÓG CI BŁOGOSŁAWI
NA WIEKI WIEKÓW AMEN
PAMIĘTAM I TĘSKNIĘ (+)
WIECZNY ODPOCZYNEK RACZ MU DAĆ PANIE
1/11/2017
WIECZNY ODPOCZYNEK TATO , 14 LAT DZISIAJ MIJA JAK
ZMARŁEŚ
TĘSKNIE, SMUTNO....
9/04/2018
--------------------------------------------------------------
15 rocznica Twojej śmierci . A MNIE 15 LAT PRZYBYŁO
WSZYSTKO PAMIĘTAM JAKBY TO SIĘ DZISIAJ DZIAŁO .
BARDZO MI SMUTNO
9/04/2019
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
SMUTNO, BARDZO SMUTNO
9/04/2020
/////////////////////////////////////////////////////////////
tato moj 9/04/2021
-------------------------------------------------------------
IMIENINY TWJE , 29/06/2021 PIOTRA
POKOJ TWOJEJ DUSZY , TATO BRAKUJE MI CIEBIE
KOLO CIEBIE SIEDZIAŁAM ...
UMARŁEŚ W WIEKI PIĄTEK W NOCY PO PÓŁNOCY ....
taka była TWOJA prośba do BOGA ... +
TĘSKNIE ZA TOBĄ I TĘSKNIĆ NIE PRZESTANE ..
NA WIEKU WIEKÓW AMEN
CÓRKA DANUTA
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
JUŻ 12 LAT MINĘŁO JAK CIE NIEMA ... tęsknię ....
9.04.2016
----------------------------------------------------------------
(+) DZIŚ PRZYPADAJĄ TWOJE IMIENNY
NIECH PAN BÓG CI BŁOGOSŁAWI
NA WIEKI WIEKÓW AMEN
PAMIĘTAM I TĘSKNIĘ (+)
WIECZNY ODPOCZYNEK RACZ MU DAĆ PANIE
1/11/2017
WIECZNY ODPOCZYNEK TATO , 14 LAT DZISIAJ MIJA JAK
ZMARŁEŚ
TĘSKNIE, SMUTNO....
9/04/2018
--------------------------------------------------------------
15 rocznica Twojej śmierci . A MNIE 15 LAT PRZYBYŁO
WSZYSTKO PAMIĘTAM JAKBY TO SIĘ DZISIAJ DZIAŁO .
BARDZO MI SMUTNO
9/04/2019
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
SMUTNO, BARDZO SMUTNO
9/04/2020
/////////////////////////////////////////////////////////////
tato moj 9/04/2021
-------------------------------------------------------------
IMIENINY TWJE , 29/06/2021 PIOTRA
POKOJ TWOJEJ DUSZY , TATO BRAKUJE MI CIEBIE
Dodane przez: Danuta Szymanska (12 października, 2015)
Trwa wysyłanie formularza.. Cierpliwości..
[x]
Usuwanie wspomnienia
Strona główna::Wspomnienia::Osoby::Poszukiwania::Użytkownicy::Historia::Forum::
Nekrologi::Wiadomości::Pomoc::Kontakt::Polityka Prywatności
© 2007-2021 Ogrody Wspomnień. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Korzystanie z serwisu oznacza akceptację Regulaminu.